ဂျီနီဗာပဋိညာဉ်စာတမ်း နောက်ဆက်တွဲသဘောတူညီချက်တွေမှာ ပါရှိတဲ့ အရေးအကြီးဆုံးစည်းမျဉ်းက စစ်ပွဲမှာ ရက်စက်တဲ့ အတိုင်းအတာကို ကန့်သတ်ထားတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

တိုက်ပွဲနဲ့ပတ်လည်းမပတ်သက်၊ ပါလည်းမပါဝင်တဲ့ အရပ်သားတွေ၊ ဆေးဝန်ထမ်းတွေ၊ ကယ်ဆယ်ရေး လုပ်သားတွေကို Geneva Convention က အကာအကွယ်ပေးထားပါတယ်။ တိုက်ပွဲမှာ ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ဖူးတာတောင် ဒဏ်ရာရနေရင် နာမကျန်းဖြစ်နေရင်နဲ့ သင်္ဘောပျက်ပေါ်ပိတ်မိနေတဲ့ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ စစ်အကျဉ်းသားတွေကို ရက်ရက်စက်စက်မပြုမူဖို့ လည်း အကာအကွယ်ပေးပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ အချစ်နဲ့ စစ်မှာ တရားတာမရှိဘူးဆိုရိုးကို လက်ကိုင်ထားတဲ့ မြန်မာစစ်ကောင်စီဟာ ၂ဝ၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ပိုပြီး ရင်ဆိုင်လာရတဲ့ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခကို ရတဲ့နည်းနဲ့ နည်းပေါင်းစုံက ဖြိုခွင်းတဲ့အခါ လေကြောင်းကို အထူးအားပြုပါတယ်။

ပစ်ခတ်နိုင်စွမ်းရည်၊ ပိုင်ဆိုင်တဲ့ လက်နက်စွမ်းရည်နဲ့လူ့စွမ်းရည်ကို အခြေခံပြီး စစ်အင်အား firepower ကို တွက်ချက်တဲ့ Global Firepower ဇယားအရ မြန်မာစစ်ကောင်စီလေတပ်မှာ လေယာဉ်စင်းရေ ၂၈ဝ ရှိပြီး ၁၈၂ စင်းက သုံးဖို့ အသင့်ရှိတယ်လို့ ဖော်ပြပါတယ်။

စစ်ကောင်စီလေတပ်ဟာ ကမ္ဘာ့ ၁၄၅ နိုင်ငံမှာ အဆင့် ၃၄ မှာရှိနေပါတယ်။ ရဟတ်ယာဉ်စင်းရေက ၈ဝ နဲ့ ၄၁ နေရာချိတ်ပြီး တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်က ကိုးစင်းနဲ့ ကမ္ဘာမှာ အဆင့် ၃၇ မှာ ရှိပါတယ်။ တိုက်လေယာဉ်က ၅၅ စင်း၊ အသင့်အနေအထားက ၃၆ စင်းနဲ့ အဆင့် ၃၆ မှာ ရှိပါတယ်။ ဒီတိုက်လေယာဉ်၊ တိုက်ရဟတ်ယာဉ်တွေကို စစ်ကောင်စီဘယ်လို အသုံးချနေပါသလဲ။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ် ပဇီကြီးရွာမှာ ဧပြီ ၂၀ က လုပ်ရပ်က သက်သေတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

ရွာကို ဂျက်တိုက်လေယာဉ်နဲ့ရော Mi-35 တိုက်ရဟတ်ယာဉ်နဲ့ပါ တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။ ဒါကို ပဇီကြီးရွာဒေသခံ ကိုမျိုးက

“ဂျက်တိုက်လေယာဉ်နဲ့ ရွာကို နှစ်ပတ်ပတ်ပြီး ဗုံးခြောက်လုံးလောက် အတွဲလိုက် ကြဲချခံရတယ်။ ပေါက်ကွဲအား တော်တော် ပြင်းထန်ပါတယ်။ လောလောဆယ်တော့ ရွာကနေ မီးခိုးလုံးတွေ တက်လာတယ်။ အိမ်တွေ မီးလောင်ကုန်ပြီ ထင်တယ်။ ဒေသခံတွေကတော့ အစကတည်းက နေအိမ်တွေကနေ ရှောင်ထားလို့ ထိခိုက်တာ မရှိပါဘူး။ လောလောဆယ်တော့ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး အနေအထားသဘော သက်ရောက်နေတာပေါ့။ ရောက်တာကတော့ မနေ့က ၁၂ နာရီဝန်းကျင်ကတည်းက သူတို့ရောက်တာ၊ ရွာထဲကို ညနေပိုင်းမှ ဝင်ကြတာ။ ဂျက်တိုက်လေယာဉ် နှစ်ခေါက်၊ Mi-35 က တစ်ခေါက်။ မနေ့က ရွာကိုဝင်မယ့်အချိန်ကျတော့ အပေါ်ကနေ ဝဲတာပေါ့။ ကင်းထောက်ပေးတဲ့ သဘောမျိုးပေါ့။”

ကိုမျိုးပြောတဲ့ Mi-35 (M-အိုင် 35) Mi အမျိုးအစားကို နေတိုး မြောက်အက်တလန္တိတ်စာချုပ်အဖွဲ့က Hind ဟိုင်းလို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒီဇိုင်းဆွဲတဲ့ မီခေးလ်လီယွန်နော့ယက်ဗ်မေးလ်ကို အစွဲပြုပြီး မီ လို့ခေါ်တာဖြစ်ပြီး Mi-35 ကို flying tank ဝေဟင်က တင့်ကားလို့တောင် တင်စားတယ်လို့ လွတ်မြောက်နယ်မြေရောက် လေတပ်မှာတာဝန်ထမ်းခဲ့ဖူးတဲ့ CDM ဗိုလ်လေးမိုးညိုက ပြောပါတယ်။

Mi-35 အမျိုးအစားဟာ တနာရီ ၁၈၉ မိုင်ကျော်နဲ့ လေယာဉ်ဆီအပြည့်ဖြည့်ထားရင် မိုင် ၆ဝဝ ကျော် ပျံသန်းနိုင်တယ်လို့ လေတပ်နဲ့ဆိုင်တဲ့ နည်းပညာ Airforce Technology က ဖော်ပြပါတယ်။ Mi-35M ဟာ ရုရှားလေတပ်က ခေတ်မီတိုက်ရဟတ်ယာဉ် အမျိုးအစားတခုဖြစ်ပြီး မြေပြင်က တင့်ကားနဲ့ ကတုတ်ကျင်းတွေကို ဖြိုခွင်းနိုင်တဲ့ အကြီးစားစက်အမြောက်တပ်ဆင်ထားပါတယ်။

မြေပြင်အနေအထား အမျိုးမျိုးမှာ နေ့နေ့ညည တိုက်ခိုက်နိုင်ရုံမက ကိုယ်တိုင်က ခေတ်မီပေမဲ့ ခေတ်မီကိရိယာတပ်ဆင်မထားတဲ့ လေယာဉ်ကွင်းကိုလည်း သုံးနိုင်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ အပူချိန်မြင့်တဲ့ နေရာဖြစ်ဖြစ် တောင်တန်းတွေ ထူထပ်တဲ့နေရာ ဖြစ်ဖြစ် ပျံသန်းနိုင်ပါတယ်။

airforce.jpeg
၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့က နေပြည်တော်တွင် စစ်ရေးပြခဲ့သည့် စစ်ကောင်စီတိုက်လေယာဉ်များ။ (Photo: AFP)

မြန်မာစစ်ကောင်စီလေတပ်မှာ ရုရှားလုပ် Mi-35, Mi-24V တိုက်ရဟတ်ယာဉ်နဲ့ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးရဟတ်ယာဉ် Mi-17 ရှိတယ်လို့ militarywiki ဆိုတဲ့ စစ်ရေးစစ်ရာစွယ်စုံကျမ်းစာရင်းက ဖော်ပြပါတယ်။

ရဟတ်ယာဉ်ဆိုတာ စစ်ရေးသက်သက် သုံးဖို့မဟုတ်ဘဲ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကျရောက်လို့ ပိတ်မိနေသူတွေ၊ သွားလာရခက်တဲ့နေရာတွေက အသက်လုနေရတဲ့ လူနာတွေ ကယ်ဆယ်ဖို့လည်း သုံးပါတယ်။

စစ်ဘက်သုံးရဟတ်ယာဉ်တွေတောင် လိုအပ်ရင် လူ့အသက်ကယ်ဆယ်တဲ့နေရာမှာ သုံးကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ သာမန်အရပ်သားတွေ အရင်က မသိဖူး၊ မကြုံဖူးတဲ့ Mi-35 ကို လေကြောင်းကတိုက်ခိုက်ခံရတဲ့ ဒေသက အရပ်သားတွေ သိလို့နေပါပြီ။

စစ်မက်ဖြစ်ပွားတဲ့နေရာတွေက အရပ်သားတွေ၊ စစ်ပွဲမှာဝင်တိုက်ပြီး ဒဏ်ရာရတဲ့ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကိုတောင် ရက်ရက်စက်စက်မပြုကျင့်ဖို့ Geneva Convention က စောင့်ထိန်းရမယ့် ကျင့်ဝတ်ကိုညွှန်ပြပေမဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ လျစ်လျူရှုခံထားရတယ်လို့ သုံးသပ်နေကြပါတယ်။

RFA Burmese