ကလေးစစ်သားဆိုသည်ကို အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုခြင်း (Child Soldier)
(က) နိုင်ငံတကာ ဥပဒေအရ ကလေးစစ်သားတဦးအဖြစ် သတ်မှတ်သည့် အင်္ဂါရပ်များကား အဘယ် နည်း။
ကလေးစစ်သား အဖြစ်သတ်မှတ်၍ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတခုအဖြစ် မှတ်တမ်းတင်နိုင်ရန် အ တွက် အောက်ဖေါ်ပြပါ အင်္ဂါရပ် (၃) ခု ထင်ရှားကြောင်း ဖော်ပြရပါမည်။
- တပ်သားသစ်စုဆောင်းခြင်း၊ သို့မဟုတ် စစ်တပ်အတွင်း ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခြင်း
- အသက် ၁၈ နှစ်အောက် အရွယ်ကလေးများဖြစ်နေခြင်း
- လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များအတွင်း၊ လက်နက်ကိုင် အုပ်စုတခုအတွင်း သို့မဟုတ် စစ်ပွဲများအတွင်းသို့ ပါဝင်စေခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။
(ခ) တပ်သားသစ်စုဆောင်းခြင်းနှင့် စစ်တပ်အတွင်း ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခြင်းတွင် မည်သည့် သတ်မှတ်ချက် များရှိသနည်း။
“တပ်သားသစ်စုဆောင်းခြင်း”ဆိုသည်မှာ လက်နက်တိုင်တပ်ဖွဲ့တခု သို့မဟုတ် လက်နက်ကိုင် အုပ်စုတခု အတွင်းသို့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရ စတင်ပါဝင်ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ ထိုလုပ်ငန်းတွင် တရားဝင်ပုံစံအဖြစ် သွတ်သွင်းခြင်းအပြင် တရားဝင် မဟုတ်သော ပုံစံဖြင့် စည်းရုံးသိမ်းသွင်းခြင်းတို့ပါဝင်သည်။ ဥပမာအား ဖြင့်- တပ်သားသစ်စုဆောင်ခြင်းတွင်- - ဥပဒေအရ စစ်မှုထမ်းရခြင်း (တာဝန်အရ စစ်မှုမထမ်းမနေရ) – ဆန္ဒအလျောက် စစ်မှုထမ်းခြင်း
- အတင်းအဓမ္မ တပ်သားသစ်စုဆောင်းခြင်း တို့ဖြစ်သည်။
“တပ်အတွင်း ပါဝင်ခြင်းတွင် ကလေးများက တိုက်ပွဲအတွင်း တိုက်ရိုက်ပါဝင်ခြင်းနှင့် လက်နက်ကိုင် တပ် ဖွဲ့များ သို့မဟုတ် လက်နက်ကိုင်အုပ်စုတခု၏ လုပ်ငန်းများအထောက်အကူဖြစ်စေရေးအတွက် ကလေး များကို အသုံးပြုခြင်းအပါအဝင် စစ်ပွဲနှင့်ဆက်နွယ်သော တာဝန်များတွင် ကလေးများကိုအသုံးပြုခြင်း နှစ်ခုစလုံးပါဝင်သည်။ ဥပမာ-စစ်ပွဲများတွင် ပါဝင်ခြင်းဟုဆိုရာတွင် “လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များတွင်၊ သို့မဟုတ် လက်နက်ကိုင်အုပ်စုတခုအတွင်း ဆန္ဒအလျောက်စစ်မှုထမ်းခြင်း ကလေးတဦးက မိမိကိုယ်မိ မိ ပုံဖေါ်ပြောခြင်းသည် ကလေးတဦး၏ လွတ်လပ်စွာရွေးချယ်ခွင့်မှ ဖြစ်ပေါ်လာသည်မှာ ရှားပါးလှပေ သည်။ သူ၏ထိန်းချုပ်နိုင်မှုမှ ကျော်လွန်သော အချက်အလက်များကြောင့် တွန်းပို့သော ရွေးချယ်မှု ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာရသည်က များသည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် ကလေးများသည် အခြေခံစားသောက်ရေး လို အပ်ချက်အရ သော်လည်းကောင်း၊ အတင်းအကျပ် စစ်သားစုဆောင်းခြင်းကို ရှောင်လွှဲလို၍ သော်လည်း ကောင်း၊ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုံခြုံမှုရရှိလိုသောကြောင့် သော်လည်းကောင်း၊ အစရှိသည့် အကြောင်းပြချက် များကြောင့် စစ်ထဲဝင်ရခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုကဲ့သို့သောဖိအားများကြောင့် ကလေးများအဖို့ အခြားရွေး ချယ်စရာမရှိဘဲ စစ်ထဲသို့ ဝင်ကြရရုံသာ ရှိစေသည်။”