Entries by ndb14

စစ်ခေါင်းဆောင်နဲ့ စစ်တပ်ပိုင်လုပ်ငန်းတွေကို ပိတ်ဆို့အရေးယူဖို့ ဂျပန်နိုင်ငံကို HRW တိုက်တွန်း

ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီရို ကီရှီဒါက မြန်မာစစ်တပ်ကို အရေးယူဆောင်ရွက်ဖို့ သင့်တော်သလို ကိုင်တွယ်သွားမယ်လို့ ကတိပေးထားပေမဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံဟာ စစ်တပ်ပိုင် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေနဲ့ ငွေအပေးအယူ ရှိနေဆဲဖြစ်တယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ အင်္ဂါနေ့က ထုတ်ပြန်တဲ့ HRW ရဲ့ အစီရင်ခံစာတစ်စောင်မှာ ပါရှိပါတယ်။ ဂျပန်ကုမ္ပဏီ Yokogawa Bridge Corp က တည်ဆောက်ပေးနေတဲ့ ပဲခူးမြစ်ကူးတံတား စီမံကိန်းအတွက် လိုအပ်တဲ့ သံမဏိတိုင်တွေကို စစ်တပ်ပိုင် MEC ရဲ့ စက်ရုံဆီကနေ ဝယ်ယူနေတဲ့အကြောင်း၊ HRW ရဲ့ လေ့လာစုံစမ်းမှုတွေအရ Yokogawa ကုမ္ပဏီဟာ ၂၀၂၂ နဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွေအတွင်းမှာ MEC ကို ဒေါ်လာ နှစ်သန်းပေးချေခဲ့တာ တွေ့ရတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဂျပန်နိုင်ငံအနေနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ပိုင် MEC ကော်ပိုရေးရှင်းကို […]

May 22, 2024 by
,

လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု မှတ်တမ်းများ (၂၀၂၄ ခုနှစ်၊မေလ(၈)ရက်မှ (၁၄) ရက်နေ့ထိ)

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ (၈)ရက်မှ (၁၄)ရက်အတွင်း လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ကြုံတွေ့ရသည့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ မေလ (၈)ရက်မှ (၁၄)ရက်နေ့အတွင်း စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်း ဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ် နှင့် ကရင်ပြည်နယ်တို့တွင် လေကြောင်း အသုံးပြု ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ဆောမြို့နယ် နှင့် စစ်ကိုင်း တိုင်း ဒေသကြီး ဒီပဲယင်းမြို့နယ်တို့တွင် စစ်အာဏာရှင်တပ်၏ လေကြောင်း ဗုံးကြဲ သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် ပြည်သူ (၂၀) ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး (၅၀)ကျော် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများက မေလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး မြင်းမူမြို့နယ်၊ လက်ထုတ္တောကျေးရွာမှ ဒေသခံ ပြည်သူ (၃၀)ကျော်ကို […]

May 16, 2024 by

စဥ့်ကူးမှာ စစ်ကြောင်းဝင်လာချိန် အရပ်သားတစ်ဦး သတ်ဖြတ်ခံရ

မန္တလေးတိုင်း၊ စဥ့်ကူးမြို့နယ် တောင်ယာကြီးရွာကို မေလ ၁၄ ရက်နေ့က အင်အား ၁၅၀ ခန့်ပါတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ပျူစောထီးအဖွဲ့တွေ ဝင်ရောက်စီးနင်းပြီးနောက် အမျိုးသားတစ်ဦး သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ စစ်ကြောင်းဝင်လာတဲ့အချိန်မှာ ထွက်ပြေးချိန်မရခဲ့တဲ့ အသက် ၃၈ နှစ်အရွယ် ကိုမျိုးဇော်ဦးကို စစ်ကောင်စီတပ်က ခေါင်းဖြတ်သတ်ဖြတ်ခဲ့တာလို့ ဒေသခံတစ်ဦးက RFA ကို ပြောပါတယ်။ “ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ ခေါင်းက တခြားစီဖြစ်နေတာ။ ခေါင်းကို ခြံစည်းရိုးရဲ့ တိုင်ထိပ်မှာ တွေ့တယ်။ ခန္ဓာကိုယ်ကျတော့ လမ်းမပေါ်မှာ တွေ့တယ်။ ခေါင်းဖြတ်သတ်ခဲ့တဲ့ပုံပါ။ သူက တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေနဲ့လည်း ရင်းနှီးမှုရှိတော့ သူအသတ်ခံရတာ သတင်းပေးတဲ့သူရှိတဲ့အတွက် အသတ်ခံရတာ ဖြစ်နိုင်တယ်” စစ်ကြောင်းဝင်လာစဥ် တခြားရွာက ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်လာတဲ့ ဒေသခံခြောက်ဦးကိုတော့ စစ်ကောင်စီတပ်က ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့တယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။ ဒီအခြေအနေနဲ့ပတ်သက်လို့ […]

May 15, 2024 by

စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေ စစ်ကောင်စီ ကျူးလွန်နေကြောင်း AA ပြော

စစ်ကောင်စီက တိုက်ပွဲနဲ့မသက်ဆိုင်တဲ့ အရပ်ဘက်နေရာတွေကို ဦးတည်ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်နေပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်နေတယ်လို့ ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) က မေ ၁၅ ရက်နေ့မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ မေ ၁၄ ရက်နေ့ညက ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်မြို့နယ် ဝဲကြီးထောင့်ရွာ ဆေးရုံ နဲ့ စာသင်ကျောင်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခံရတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး AA က သတင်းထုတ်ပြန်တာဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီ ကျူးလွန်ထားတာတွေကို နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေဆီ ပေးပို့သွားမယ်လို့လည်း AA က ဆိုပါတယ်။ ဝဲကြီးထောင့်ရွာ ဆေးရုံကို စစ်ကောင်စီက ဂျက်တိုက်လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် ဆေးရုံတစ်ခုလုံးနီးပါး ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး ဆေးဝန်ထမ်း၊ လူနာနဲ့ လူနာစောင့် အရပ်သား စုစုပေါင်း အယောက် ၂ဝထက်မနည်း ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သလို သေဆုံးသူတချို့ရှိတယ်လို့လည်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ သေဆုံးသူအရေအတွက်ကိုတော့ ဖော်ပြမထားပါဘူး။ ဒဏ်ရာရသူတွေထဲ […]

May 15, 2024 by

ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ ဝင်ပုန်းတဲ့ အရပ်သား ၃ဝ ကျော် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရ

မြင်းမူမြို့နယ် လက်ထုတ္တောကျေးရွာကို မေလ ၁၁ ရက်နေ့မနက်မှာ စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းတွေ ဝင်ရောက် ပစ်ခတ်ချိန်မှာ ဘုန်းကြီးကျောင်းထဲ ဝင်ပုန်းနေတဲ့ အရပ်သား ၃၁ ယောက်ကို ခေါ်ထုတ်ပြီး သတ်ဖြတ်သွားတယ်လို့ အဲဒီနေရာကို ရောက်ရှိနေတဲ့ ဒေသအခြေစိုက် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ ဒေသခံတချို့က ပြောပါတယ်။ “တချို့က ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေထဲ ပြေးကြတာ၊ အဲဒီအချိန်မှာ ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေထဲကဟာတွေကို ခေါ်ထုတ်ပြီး အမျိုးသားတွေကို အကုန်လုံး ထိုင်ခိုင်းပြီး တစ်ယောက်မကျန် ပစ်သတ်သွားတာ” တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတာမရှိဘဲ စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းက ဝင်ရောက်ပစ်ခတ်သွားတာလို့ လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ဒေသခံတစ်ဦးက RFA ကို ပြောပါတယ်။ “ကျား ၃၁ ဦးနဲ့ မ တစ်ဦး သတ်သွားတယ်၊ ဒဏ်ရာရသူက ခြောက်ဦးရှိပါတယ်၊ တိုက်ပွဲဖြစ်တာတော့ မရှိဘူး၊ စစ်ကြောင်းထိုးရင်းနဲ့ တွေ့လို့ပစ်သွားတာ” အဲဒီရွာကို […]

May 11, 2024 by
,

လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု မှတ်တမ်းများ (၂၀၂၄ ခုနှစ်၊မေလ(၁)ရက်မှ (၇) ရက်နေ့ထိ)

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ (၁)ရက်မှ (၇)ရက် အတွင်း လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ကြုံတွေ့ရသည့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ မေလ (၁)ရက်မှ (၇)ရက်နေ့အတွင်း စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်း ဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး ၊ပဲခူတိုင်းဒေသကြီး၊ ကချင်ပြည်နယ်နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်တို့တွင် လေကြောင်း အသုံးပြု ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ မေလ (၁) ရက်နေ့တွင် အမျိုးသားများ ပြည်ပထွက် အလုပ်လုပ် ခွင့်ကို စစ်အာဏာရှင်တပ်က တားမြစ် ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်၏ လက်အောက်ခံ ပျုစောထီး အဖွဲ့က ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတွင် ပြည်သူ (၄)ဦးကို ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ် စွန့်ပစ်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်သား များက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး နှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် အမျိုးသားများကို စစ်မှုထမ်းရန်အတွက် အဓမ္မ […]

May 9, 2024 by

မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်အချို့ အာဂျင်တီးနားတရားရုံးကနေ ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခံရဖွယ်ရှိ

ရိုဟင်ဂျာတွေကို လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှုစွဲချက်နဲ့ အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံ တရားရုံးမှာ စွဲဆိုထားတဲ့ အမှုမှာ မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်အချို့နဲ့ သတ်ဖြတ်မှုတွေမှာ ပါဝင်ခဲ့သူတွေရဲ့ နာမည်စာရင်းကို တင်သွင်းထားပြီး၊ စွပ်စွဲခံရသူတွေကို အခုနှစ်အတွင်းမှာ နိုင်ငံတကာအဆင့် ဖမ်းဝရမ်းထုတ်နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေတယ်လို့ ဒီအမှုအတွက် တရားလို ရှေ့နေအဖြစ် လိုက်ပါဆောင်ရွက်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း မစ္စတာ တိုးမာ့စ် ကင်တားနားက ပြောပါတယ်။ RFA ဝိုင်းတော်သား ကိုရဲခေါင်မြင့်မောင်က တွေ့ဆုံမေးမြန်းထားပါတယ်။______RFA – မစ္စတာ ကင်တားနား ခင်ဗျာ။ အခု မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေကို ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှု စွဲချက်နဲ့ အာဂျင်တီးနား တရားရုံးမှာ စွဲဆိုထားတဲ့ အမှု ဘယ်လောက်အထိ ခရီးရောက်နေပြီလဲ ခင်ဗျ။ မစ္စတာ ကင်တားနား – ဒီအမှုက ရှေ့ဆက်သွားနေပါတယ်။ အမှုအတွက် လိုအပ်တဲ့ […]

May 9, 2024 by

အိန္ဒိယဘက် ဝင်လာသူတွေကို လူသားဆန်ဆန် နေထိုင်ခွင့်ပေးစေလိုတယ်

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မဏိပူရ်ပြည်နယ်ရှိ ထောင်များတွင် တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်မှုဖြင့် အဖမ်းခံထားရသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား ၂၀၀ ကျော်ရှိနေပြီး ၎င်းတို့အနက် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်နှင့် ကလေးများ ပါဝင်ကာ ထောင်တွင်း၌ပင် မီးဖွားရသည့် အမျိုးသမီးများလည်း ရှိသည်။ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အစိုးရအနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြောင့် မြန်မာမှ ထွက်ပြေးလာသူများကို ယာယီခိုလှုံခွင့် ပေးသော်လည်း ကသည်းနှင့် ကူကီးလူမျိုးတို့ကြား ပဋိပက္ခဖြစ်ထားသည့် မဏိပူရ်ပြည်နယ်တွင်မူ မြန်မာနိုင်ငံမှ ဝင်လာသူများအား ဖမ်းဆီးထောင်ချထားသည်။ ထိုသို့ ဖမ်းဆီးထောင်ချခံခဲ့ရသူများထဲမှ ပထမဆုံးအသုတ်အနေဖြင့် အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးငယ် ၃၈ ဦးကို အိန္ဒိယ ဘက်က မိုရေး-တမူးနယ်စပ်မှတဆင့် မေ ၂ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။ သို့သော် မဏိပူရ်ပြည်နယ် အင်ဖာထောင်တွင် မလွတ်မြောက်သေးသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရှိနေသေးရာ ၎င်းတို့ အခြေအနေ အပါအဝင် မြန်မာပြည်မှ […]

May 7, 2024 by
,

အသွင်ကူးပြောင်းရေးဆိုင်ရာတရားမျှတမှုဆိုတာ (What is Transitional Justice)

“အသွင်ကူးပြောင်းရေးဆိုင်ရာတရားမျှတမှုဆိုတာ (What is Transitional Justice) ” ကို ND-Burma မှ Animation အနေဖြင့် ယနေ့ ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။အသွင်ကူးပြောင်းရေးဆိုင်ရာတရားမျှတမှုဆိုတာ (What is Transitional Justice)-အာဏာရှင်စနစ်မှ ဒီမိုကရေစီသို့ ကူးပြောင်းရာ တွင်လည်းကောင်း၊ ပြည်တွင်းစစ်ပဋိပက္ခများချုပ်ငြိမ်း၍ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ်သို့ကူးပြောင်းရာတွင်လည်းကောင်း၊ ခွဲခြားဖိနှိပ်သည့် စနစ်မှ ခွဲခြားမှုကင်းမဲ့ပြီး ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့အခွင့်အရေး ရှိသည့် စနစ်သို့ကူးပြောင်းရာတွင် လည်းကောင်း အတိတ်ကာလတွင် နေရာအနှံ့ စနစ်တကျ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိကျူးလွန်းခဲ့သော လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ဖြစ်စဉ်များအား ပြန်လည်ဖော်ထုတ်မှတ်တမ်းတင်ပြီး ထိခိုက်နစ်နာ ခံစားခဲ့ရသူများအတွက် တရားမျှတမှု ရရှိအောင်ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းသည့် လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်သည်။ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်မှာ – လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများအတွက် –အမှန်တရားပေါ်ပေါက်ရေး(Truth)၊ တရားမျှတမှုဖော်ဆောင်ရေး (Justice)၊ ဂုဏ်သိက္ခာမြှင့်တင်ရေး Dignity၊ ပြန်လည်ကုစားပေးလျော်ရေး (Reparation)၊ […]

May 3, 2024 by

ကုလ အထူးသံတမန်၊ အငြင်းပွားဖွယ် အကူအညီပေးရေးနှင့် မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ်

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ ထိုစဉ်က မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးသံတမန် မစ္စ နိုလင်း ဟေဇာ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံတွင် မိန့်ခွန်းပြောသည်။ သူက ဆိုးရွားလှသော်လည်း ပုံမှန်ဖြစ်နေသည့် မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ်အကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး လူသားချင်းစာနာမှု လိုအပ်ချက်များကို ကောက်ကြောင်းဖော်ကာ နောက်ထပ် သွေးထွက်သံယို မဖြစ်အောင် တားဆီးရေးအတွက် နိုင်ငံတကာ အရေးယူဆောင်ရွက်မှု တောင်းဆိုသည်။ ထို့နောက် မစ္စ ဟေဇာသည် ပိုမိုထူးခြားသည့် ကိစ္စတခုကို ပြောကြားခဲ့သည်။ “အဓိကကျတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) နဲ့ လူသားချင်းစာနာမှု လူမှုအခြေပြုအဖွဲ့အစည်းတွေ အပါအဝင် မြန်မာက သက်ဆိုင်သူတွေရဲ့ တောင်းဆိုမှုအရ အားလုံးအကျုံးဝင်သော နိုင်ငံတကာ လူသားချင်းစာနာမှု ဖိုရမ် (IHF) ထူထောင်ဖို့ […]

May 2, 2024 by