Entries by ndb14

,

လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု မှတ်တမ်းများ (၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ (၁)ရက်မှ (၇) ရက်နေ့ထိ

ဧပြီလ ၁ ရက်မှ ၇ ရက်အတွင်း စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မကွေးတိုင်း၊ ကရင်ပြည်နယ်နှင့် ကချင်ပြည်နယ် တို့တွင် စစ်အာဏာရှင်တပ်က လေကြောင်း အသုံးပြု ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်မှ တပတ် အတွင်း ပြည်သူ (၉)ဦးကို မီးရှို့သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး ချမ်းမြသာစည်မှ ပြည်သူ (၁)ဦး နှင့် အောင်မြေသာစံမှ ပြည်သူ (၄)ဦး တို့ကို စစ်အာဏာရှင်တပ်၏ လက်အောက်ခံ သွေးသောက်အဖွဲ့မှ ဖမ်းဆီး သတ်ဖြတ် ခဲ့သည်။ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး သာယာဝတီထောင်မှ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသား (၁၅)ဦးကို ရိုက်နှက် နှိပ်စက်ပြီး (၁၀)ရက် ကြာ တိုက်ပိတ်ထားခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်နှင့် ၄င်း၏ လက်အောက်ခံ အဖွဲ့အစည်းများမှ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ၊ စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျုးလွန်ခြင်းများ […]

ဘုတလင်မှာ ကျေးရွာသုံးရွာ မီးရှို့ခံရပြီး နေအိမ် ၆၁ လုံးပျက်စီး

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဘုတလင်မြို့နယ် တရော်တောရွာ၊ ကုက္ကိုစုရွာနဲ့ ယုန်လှေးကုန်းရွာတွေကို အင်အား ၅၀ ဝန်းကျင်ရှိတဲ့စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းက ဧပြီလ ၈ ရက်နေ့ မနက် ၈ နာရီ ဝန်းကျင်မှာ ဝင်ရောက်မီးရှို့ခဲ့တာကြောင့် နေအိမ် ၆၁ လုံး မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။ ယုန်လှေးကုန်းကျေးရွာက နေအိမ် အလုံး ၄၀ နဲ့ တရော်တော၊ ကုက္ကိုစုရွာနှစ်ရွာက နေအိမ် ၂၁ လုံး မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းဟာ ယုန်လှေးကုန်းရွာမှာ ဧပြီလ ၇ ရက်နေ့ညက တပ်စွဲပြီး နောက်နေ့မနက်မှာ မီးရှို့ခဲ့တာလို့ ဒေသခံတစ်ဦးက RFA ကိုပြောပါတယ်။ “ကျေးရွာတွေ နားသွားလာနေတဲ့ စစ်ကြောင်းပဲ။ တစ်နေ့ညက ယုန်လှေးကုန်းမှာ ညအိပ်တယ်။ မနက်ကျတော့ အိမ်တွေကို မီးစရှို့တာ။ ကုက္ကိုစုက အိမ်ခြေများတော့ တရော်တောနဲ့က […]

ထင်ရှားသူများအပါအဝင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားအချို့ လွတ်မြောက်

မကွေးမြို့မှ ဆန္ဒပြကျောင်းသား ကိုလျှံဖြိုးအောင်၊ ရွှေဝါရောင်ရဟန်း ဦးဇင်းပုရစ်တို့ကို စစ်ကောင်စီက ပြန်လွှတ်ပေးပြီး မုံရွာနှင့် မြစ်ကြီးနားမှ ထင်ရှားသူတို့ကို ထောင်ချလိုက်သည်။ ယနေ့ (ဧပြီ ၇) တွင် ဦးဇင်းပုရစ်ဟု ထင်ရှားသည့် ရွှေဝါရောင်ဆရာတော် ဦးစန္ဒာသီရိ၊ မကွေးမြို့မှ အင်ဂျင်နီယာကျောင်းသား ကိုလျှံဖြိုးအောင် ပြန်လည် လွတ်မြောက်လာသည်ဟု သိရသည်။ ၂၀၀၇ ရွှေဝါရောင်တော်လှန်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွင် ဦးဆောင်ပါဝင်ခဲ့သည့် ဦးစန္ဒာသီရိ (ခေါ်) ဦးဇင်းပုရစ်မှာ နံနက်ပိုင်းတွင် အင်းစိန်ထောင်မှ လွတ်လာပြီး သီတင်းသုံးရာကျောင်းကို ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်းများအဖွဲ့ ဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ဦးထွန်းကြည်က ပြောသည်။ သက်တော် ၅၃ နှစ်အရွယ် ဦးဇင်းပုရစ်သည် လျှော့ရက်ဖြင့် လွတ်မြောက်လာခြင်းဖြစ်သည်၊ ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်သည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။  အာဏာသိမ်းစစ်တပ်က ဦးဇင်းပုရစ်ကို ၂၀၂၁ မတ် ၁၃ တွင် ဖမ်းဆီးကာ ၂၀၂၂ ဖေဖော်ဝါရီတွင် ရာဇသတ်ကြီးဥပဒေပါ […]

စီးနင်းခံရသည့် ပုလဲမြို့ M 7 စခန်းတွင် မီးသင့်ရုပ်ကြွင်းများတွေ့

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ပုလဲမြို့တွင် ဒဏ်ရာရနေသူ ၄ ဦးကို စစ်တပ်က သတ်ဖြတ်မီးရှို့လိုက်သည်ဟု ယူဆရပြီး ၃ ဦး ပျောက်နေသည်၊ ၇၀ ကျော်အရွယ် အမျိုးသားကို ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ပုလဲမြို့နယ်တွင် စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခံထားရသည့် ဒေသအခြေစိုက် M 7 အမည်ရှိ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့၏ စခန်းတစ်ခုတွင် မီးရှို့ခံထားရသည့် လူ ၄ ဦး သို့မဟုတ် ၅ ဦး၏ ရုပ်ကြွင်းများကို တွေ့ရှိခဲ့ရကြောင်း အဆိုပါအဖွဲ့ထံမှ သိရသည်။ ဧပြီ ၅ နံနက်က ပုလဲမြို့နယ်နှင့် မကွေးတိုင်း မြိုင်မြို့နယ်အစပ်ရှိ တပ်ခွဲ အမှတ် (၁) စခန်းကို ရဟတ်ယာဉ် ၃ စီးနှင့် စစ်သားအင်အား ၁၀၀ ဝန်းကျင်ခန့်က တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုတိုက်ပွဲတွင် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင်များ ဆုတ်ခွာနိုင်ခဲ့သော်လည်း စခန်းဝန်းကျင်တွင် ၇ ဦး ကျန်ရစ်ခဲ့သည်ဟု […]

,

လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု မှတ်တမ်းများ (၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ (၂၂)ရက်မှ (၃၁) ရက်နေ့ထိ

မတ်လ ၂၂ရက်မှ ၃၁ရက်အတွင်း စစ်အာဏာရှင်တပ်မှ ကရင်ပြည်နယ်၊ကယားပြည်နယ်၊ကချင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်နှင့် စစ်ကိုင်းတိုင်းတို့တွင်‌ လေကြောင်း အသုံးပြု ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ တပတ်အတွင်း လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အဆောက်အဦးများ မီးလောင်ပျက်စီးခြင်း၊ အိမ်မွေးတိရစ္တာန်များ သေဆုံးခြင်း ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဒေသခံပြည်သူများမှာလည်း သေဆုံးသူ (၁၄) နီးပါးနှင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူ အနည်းဆုံး (၃၀) ဦးအထိ ရှိခဲ့သည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး မြောင်မြို့နယ်မှ ပြည်သူ့တပ်မတော် ခေါင်းဆောင်နှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး မတ္တရာမြို့နယ်မှ ရွာသား ၁ဦးတို့ကို ခေါင်းဖြတ် သတ်ခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများ၏ မီးရှို့သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် ပြည်သူ (၈)ဦး သေဆုံးခဲ့ရသည်။ ဒေသခံ ပြည်သူများကို ဖမ်းဆီးကာ စစ်ကြောင်းတစ်လျောက်လူသားဒိုင်းအဖြစ် ပြုလုပ်လျှက်ရှိသည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်များ၏ လက်နက်ကြီး၊ လက်နက်ငယ်များကို အသုံးပြု ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်ခဲ့သော […]

စစ်ကောင်စီလေတပ် ရွှေကူတွင် ဗုံးကြဲ၊ မြေပြင်မှ စစ်ကြောင်းထိုးတိုက်ခိုက်

လေတပ်က တစ်ရက်တည်းတွင် ချင်း၊ ကယား၊ ကချင်ဒေသတို့ကို သွားရောက် တိုက်ခိုက်ရာ ခုခံတော်လှန်သူများသာမက အရပ်သားများလည်း ထိခိုက်သေဆုံးရသည်။ ယမန်နေ့ (မတ် ၃၀) တွင် လေတပ်က ကချင်ပြည်နယ် ရွှေကူမြို့တောင်ဘက်ရှိ ကျေးရွာများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး မြေပြင်တွင်လည်း ခြေလျင်တပ်က စစ်ကြောင်းထိုးနေသည်ဟု ဒေသကာကွယ်ရေးအဖွဲ့နှင့် ဒေသခံအချို့က ပြောသည်။ မွန်းတည့် ၁၂ နာရီခန့်တွင် ရွှေကူ KPDF နှင့် ဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များရှိသည့် နေရာကို လေတပ်က မိနစ် ၂၀ ခန့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ အနီးရှိ မံဝိန်းရွာအတွင်း ဗုံး ၈ လုံး ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့သည်ဟု KPDF တပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးက ပြောသည်။ “ဂျက်ဖိုက်တာ ၂ စီးနဲ့ လာချသွားတာ၊ မံဝန်းကျေးရွာကို ဗုံးကြဲပြီး လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ကူပေးပြီး တောက်လျှောက် ထိုးဝင်လာလို့ နည်းနည်းဆုတ်ပေးလိုက်ရတယ်၊ […]

, ,

သတ်ဖြတ်ခြင်း အဓိပ္ပါယ်ကို သတ်မှတ်ခြင်း။

(က) နိုင်ငံတကာဥပဒေအရဆိုလျှင် သတ်ဖြတ်ခြင်း၏ အင်္ဂါရပ်များကား အဘယ်နည်း။ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖေါက်မှုတရပ်အဖြစ် မှတ်တမ်းပြုရန်အလို့ငှာ အောက်ပါ အင်္ဂါ ရပ် (၃)ရပ် ထင်ရှား ကြောင်းဖေါ်ပြရပါမည်။ ၁။ လူ့အသက်ကို သေစေခြင်း။ ၂။ တရားဥပဒေမဲ့ သတ်ဖြတ်ခြင်း။ ၃။ အစိုးရ၏ လုပ်ဆောင်ချက်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဥပဒေ- လူတဦး၏ အသက်ရှင်နေထိုင်ခွင့် အသက်ရှင်နေထိုင်ခွင့်ကို အတင်းအကြပ် ရုပ်သိမ်းခြင်းကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဥပဒေများက ပိတ်ပင် တားမြစ်ထားပါသည်။ သတ်ဖြတ်ခြင်းသည် အသက်ရှင်နေထိုင်ခွင့်ကို ရုပ်သိမ်းခြင်းအဖြစ် အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာ ဥပဒေကို ချိုးဖေါက်ရာ ရောက်သည်။ (ခ) တရားဥပဒေမဲ့ သတ်ဖြတ်ခြင်းဆိုသည်ကို မည်သည့်အချက်များက အထမြောက်စေသနည်း။ “တရားဥပဒေမဲ့”သတ်ဖြတ်ခြင်းတွင် ဥပဒေမဲ့သတ်ဖြတ်ခြင်း သို့မဟုတ် တရားရုံးမှာ စီရင်ခြင်းမရှိသော၊ အကျဉ်းရုံးစီရင်သော သတ်ဖြတ်ခြင်း […]

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဒုက္ခသည်စခန်းက ရိုဟင်ဂျာတွေ အသက်အန္တရာယ်ခြိမ်းခြောက်ခံနေရ

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ ကော့ဘဇားက ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက စခန်းအတွင်းနေထိုင်သူတွေကို ဥပဒေမဲ့ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်နေလို့ ဒုက္ခသည်တွေဟာ အသက်အိုးအိမ်လုံခြုံရေးကို နေ့စဉ်စိုးရိမ်နေရပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရက လုံခြုံရေးကို ဖိဖိစီးစီးဆောင်ရွက်ပြီး ကျူးလွန်သူတွေကို ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူပေးဖို့နဲ့ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကလည်း ဒုက္ခသည်တွေ အသက်အန္တရာယ်လုံခြုံရေးအတွက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရကို ဖိအားပေးတောင်းဆိုဖို့ ရိုဟင်ဂျာတွေက လိုလားနေပါတယ်။ အခု ၂၀၂၃ ခုနှစ် ပထမ သုံးလအတွင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ ကော့ဘဇားက ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ အသတ်ခံရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် ၁၄ ဦးအထိ ရှိလာတယ်လို့ စခန်းအတွင်းနေထိုင်နေသူတွေက ပြောပါတယ်။ “ကျွန်တော်တို့ ညဆိုမအိပ်ရဘူး။ အချိန်မတော် သေနတ်ပစ်သံတွေ၊ တဲအိမ်တွေကို မီးရှို့ပစ်မလား၊ ပြီးတော့လာပြီးတော့ သတ်မလား၊ သေနတ်ပစ်မလား အဲ့လိုမျိုးစိုးရိမ်စိတ်နဲ့ နေရတာပါ” အသတ်ခံရသူအားလုံးဟာ အမျိုးသားတွေဖြစ်ပြီး ဇန်နဝါရီလက နှစ်ဦး၊ ဖေဖော်ဝါရီလမှာ နှစ်ဦးနဲ့ […]

,

စစ်ကောင်စီတပ် ဗုံးဒဏ်ကြောင့် ရွှေကျင်နဲ့ ကျောက်ကြီးမှာ ဒေသခံ သုံးထောင်ကျော် ထွက်ပြေးနေရ

ပဲခူးတိုင်း၊ ညောင်လေးပင်ခရိုင်၊ ရွှေကျင်နဲ့ ကျောက်ကြီးမြို့နယ်တွေမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၂၀ ရက်နေ့ကစပြီး စစ်ကောင်စီ လေတပ်က တိုက်လေယာဉ်တွေနဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေတဲ့ အတွက် ဒေသခံ ၃၁၅၉ ဦး ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU) က မတ်လ ၂၂ ရက် မနေ့က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ KNU ထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေဖြစ်တဲ့ ရွှေကျင်နဲ့ ကျောက်ကြီးမြို့ထဲက ကျေးရွာတွေဆီကို မတ်လ ၂၀ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းမှာ တိုက်လေယာဉ်တွေနဲ့ ၉ ကြိမ်ခန့် ဗုံး ၂၈ လုံးထက်မနည်း ကြဲချခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒီ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ကျောက်ကြီးမြို့နယ်ထဲမှာရှိတဲ့ တကော်ဒဲကျေးရွာက နေအိမ် ၅ လုံး၊ မူလတန်းကျောင်း ၁ ကျောင်း မီးလောင်ပြာကျခဲ့ပြီး […]

,

တရားမျှတမှုအတွက် တာဝန်ခံမှု- မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်တပ်၏ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ်ကျူးလွန်သည့် ရာဇ၀တ်မှုများကို နိုင်ငံတကာ၏ ပြန်လည်အာရုံစိုက်မှု အရေးတကြီးလိုအပ်ချက် အစီရင်ခံစာ

ဤအစီရင်ခံစာတွင် အေအေပီပီသည် မအောင်မြင်သော စစ်အာဏာသိမ်းမှုဖြစ်ပွားချိန်မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်တပ် ၏ လူသား မျိုးနွယ်အပေါ်ကျူးလွန်သည့် ရာဇ၀တ်မှုများဆိုင်ရာ အထောက်အထားများကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်းဖြစ်ရပ်များကို အဓိကထား အသေးစိတ်ဖော်ပြထားသည်။ ဤအစီရင်ခံစာထုတ်ပြန်ခြင်းအပေါ် အေအေပီပီ၏ အတွင်းရေးမှူး ဦးတိတ်နိုင်မှ “အဖွဲ့အစည်း ထူထောင်ခဲ့တဲ့ ၂၃ နှစ်တာ ကာလအတွင်း အေအေပီပီဟာ လူ့အခွင့်အရေး ကျူးလွန်မှုအမှုပေါင်းများစွာကို သက်သေ အထောက်အထားခိုင်လုံစွာနဲ့ ကောက်ယူမှတ်တမ်းတင်ခဲ့ပါတယ်။ သို့သော်လည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှုဖြစ်ပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာ စစ်တပ်က လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ်မှုများဟာ အကြမ်းတမ်းဆုံးနဲ့ အရက်စက်ဆုံး စံချိန်တင် ကျူးလွန်ခဲ့ကြောင်း ဒီ အစီရင်ခံစာက သက်သေပြုနေတာကို တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာ တရားစီရင်ရေး ယန္တရားများက မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ ကျူးလွန် ခဲ့တဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှုများအတွက် ထိရောက်တဲ့အရေးယူမှုတွေကို […]