Entries by ndb14

အာဏာသိမ်းပြီး သုံးနှစ်အကြာ မြန်မာပြည်

မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားတဲ့ အရပ်သားအစိုးရကို မဲစာရင်းမှားယွင်းမှု အကြောင်းပြချက်နဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့သုံးနှစ်က အာဏာသိမ်းလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ဟာ အခက်အခဲဒုက္ခမျိုးစုံနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပြီး တစ်တိုင်းပြည်လုံးမှာလည်း စစ်မီးတောက်လောင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီသုံးနှစ်အတွင်း စစ်တပ်ရဲ့အာဏာတည်မြဲရေး ကြိုးပမ်းမှုအတွင်းမှာလည်း အရပ်သားပြည်သူ လေးထောင်ကျော် သေဆုံးခဲ့သလို လူပေါင်း နှစ်သန်းခြောက်သိန်းဟာ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရပါတယ်။ လူပေါင်း နှစ်သောင်းနီးပါးလည်း ဖမ်းဆီးထောင်ချခံထားရပါတယ်။ သေဆုံးသူတွေဟာ လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်ခံရတာ၊ လက်နက်ကြီးနဲ့ပစ်ခတ်ခံရတာ၊ ရွာတွေမှာ အဖမ်းခံရပြီး ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်သတ်ဖြတ်ခံရတာ စတဲ့နည်းမျိုးစုံနဲ့ သတ်ဖြတ်ခံရတာဖြစ်ပါတယ်။ သုံးနှစ်အတွင်း လူအသေအပျောက်အများဆုံးဖြစ်ရပ်ကတော့ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်၊ ပဇီကြီးရွာ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခံရမှုပါ။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၁ ရက်မှာ စစ်တပ်က လေကြောင်းကနေ ဖျက်အားပြင်းဗုံးတွေနဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်လို့ ကလေးနဲ့အမျိုးသမီးတွေအပါအဝင် လူ ၁၇ဝ […]

January 31, 2024 by

ကျွန်းလှမြို့ကို စစ်ကြောင်းရောက်လာတာကြောင့် ဒေသခံ တစ်သောင်းကျော် ကြိုတင်ထွက်ပြေးရ

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကျွန်းလှမြို့ကို ဇန်နဝါရီလ ၂၉ ရက် မနေ့ညပိုင်းက စစ်ကောင်စီတပ်သား အင်အားသုံးရာကျော် ရောက်လာတာကြောင့် အနီးအနားရွာ ဆယ်ရွာကျော်က ဒေသခံ တစ်သောင်းကျော် ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ အိမ်ခြေ ခြောက်ရာနီးပါး၊ လူဦးရေ ၂၅၀၀ ကျော် နေထိုင်တဲ့ ညောင်ကိုင်းရွာ အပါအဝင် လွှတ်တိုက်၊ သဖန်းဆိပ်၊ အင်းဂေါင်း၊ ညောင်ကိုင်း၊ ကြာတကံ၊ အင်လှ၊ မြနှစ်ရွာစတဲ့ အနီးအနားမှာရှိတဲ့ ရွာဆယ်ရွာကျော်က ဒေသခံ တစ်သောင်းကျော် ကြိုတင်ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေကြရတာလို့ ဆိုပါတယ်။ ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်ဒီနေ့မှာတော့ စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေ စစ်ကြောင်းထိုးတာ မရှိသေးပေမယ့် ကျွန်းလှမြို့ပေါ်မှာ အထိုင်ချနေတယ်လို့ ဒီအခြေအနေကိုသိတဲ့ လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုသူ ဒေသခံတစ်ဦးက RFA ကို ပြောပါတယ်။ “အခုလောလောဆယ်တော့ […]

January 30, 2024 by

မြန်မာ့လူ့အခွင့်အရေး ပိုဆိုးဝါးလာကြောင်း ကုလသမဂ္ဂထုတ်ပြန်

မွနျမာနိုငျငံမှာ အာဏာသိမျးပွီး သုံးနှစျဆိုတဲ့ အခြိနျ ကုနျလှနျခဲ့ပမေယျ့ နိုငျငံအတှငျး လူ့အခှငျ့အရေးခြိုးဖောကျမှုတှေ ပိုမိုဆိုးရှားလာနပွေီး နိုငျငံတကာရဲ့ လုံလောကျတဲ့ စိတျဝငျစားမှုလညျးမရှိတာကွောငျ့ မွနျမာပွညျသူတှေ ခံစားနရေတယျလို့ ကုလသမဂ်ဂလူ့အခှငျ့အရေးကောျမရှငျနာ Volker Turk က ဇနျနဝါရီလ ၃၀ ရကျနေ့က ထုတျဖောျပွောဆိုပါတယျ။ “ကမ်ဘာတစျဝနျး အရေးတကွီး ဖွစျပကြျနတောတှကေို ဘယျသူတစျဦးတစျယောကျကမှ မေ့လြော့မနသေငျ့ပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ မွနျမာပွညျသူတှေ မေ့လြော့ခံနရေတာကတော့ ကွာလှပါပွီ။ အခုဆို ပွီးခဲ့တဲ့ အောကျတိုဘာလလောကျကစလို့ အခွအေနတှေေ ပိုမိုဆိုးဝါးလာနပွေီး ပွညျသူတှဟော စစျတပျရဲ့ ပစျမှတျဖွစျနရေပါပွီ” လို့ စစျတပျအာဏာသိမျးခဲ့တဲ့ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့ မတိုငျခငျ ဇနျနဝါရီလ ၃၀ ရကျနေ့မှာ ထုတျဖောျပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ စစ်ကောင်စီနဲ့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ ပိုမိုပြင်းထန်လာတဲ့တိုက်ပွဲတွေကြောင့် အရပ်သားပြည်သူတွေ အစုလိုက် အပြုံလိုက် ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ရသလို စစ်ကောင်စီဟာ […]

January 30, 2024 by
,

လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု မှတ်တမ်းများ (၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလ (၁၅)ရက်မှ (၂၁) ရက်နေ့ထိ)

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၁၅)ရက်မှ (၂၁)ရက် အတွင်း လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ကြုံတွေ့ရသည့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ ဇန်နဝါရီလ (၁၅)ရက်မှ (၂၁)ရက်အတွင်း စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေး တိုင်းဒေသကြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ် နှင့် ချင်းပြည်နယ် တို့တွင်လေကြောင်းအသုံးပြု ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးမှ ပြည်သူ (၁၀)ဦးကျော်ကို လူသားဒိုင်း အဖြစ် ဖမ်းဆီး အသုံးပြုခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်က ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဖုန်းလိုင်းနှင့် အင်တာနက်လိုင်းများ ဖြတ်တောက် ထားခဲ့သည်။ မွန်ပြည်နယ်၊ ကျိုက်မရောအကျဉ်းထောင်မှ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား တဦး ဆေးကုသခွင့် လုံလောက်စွာ မရှိခဲ့သော သေဆုံးခဲ့ရသည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများ၏ လက်နက်ကြီး၊ လက်နက်ငယ်တို့ဖြင့် ပစ်ခတ်မှုကြောင့် တပတ်အတွင်း ပြည်သူ (၃၀)ကျော် […]

January 23, 2024 by
,

လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု မှတ်တမ်းများ (၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလ (၈)ရက်မှ (၁၄) ရက်နေ့ထိ)

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၈)ရက်မှ (၁၄)ရက် အတွင်း လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ကြုံတွေ့ရသည့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ ဇန်နဝါရီ (၈)ရက်မှ (၁၄)ရက်အတွင်း စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီး၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် ကချင်ပြည်နယ် တို့တွင် လေကြောင်းအသုံးပြု ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတွင် မှတ်ပုံတင်နှင့် စမတ်ကတ် မရှိသူများကို ဖမ်းဆီးရိုက်နှက်ခြင်း၊ ငွေကြေးတောင်းခံခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနဲ့ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးတို့မှ ဒေသခံပြည်သူ (၈)ဦးကို စစ်အာဏာရှင်တပ်သားက ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများ၏ လက်နက်ကြီး၊ လက်နက်ငယ်တို့ဖြင့် ပစ်ခတ်မှုကြောင့် တပတ်အတွင်း ပြည်သူ (၂၀)နီးပါး သေဆုံးခဲ့ပြီး (၂၀)ကျော် ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင် တပ်သားများ၏ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများကြောင့် အသက်မပြည့်သူ […]

January 17, 2024 by

တောင်ငူနဲ့ သံတောင်ဒေသက ရွာတွေမှာ စစ်ကောင်စီ တပ်သားစုဆောင်းနေ

ပဲခူးတိုင်း၊ တောင်ငူနဲ့ သံတောင်ဒေသကရွာတွေမှာ ‌ဒေသခံပြည်သူတွေကို ပြည်သူ့စစ်ထဲဝင်ဖို့ စစ်ကောင်စီက လူစုဆောင်းနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ပြည်သူ့စစ်ထဲဝင်ရမဲ့သူတွေကို မဲနှိုက်ရွေးချယ် စုဆောင်းနေတာလို့ ဆိုပါတယ်။ မဲပေါက်သူတွေထဲက ပြည်သူ့စစ်ထဲ မဝင်လိုသူတွေထံကနေ တစ်ဦးကို ကျပ်ငါးသိန်းကနေ ကျပ်ရှစ်သိန်းထိတောင်းနေတယ်လို့လည်း လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ “တစ်ရွာချင်းစီကိုစစ်တပ်ကအရပ်ဝတ်တွေရောယူနီဖောင်းဝတ်ရောရောက်လာကြပြီးအစည်းအဝေးခေါကြတယ်လို့သိရတယ်။ သဲဖြူကုန်းမှာလည်း အသက် ၅၃ အိမ်ထောင်သည် ဦးလေးကြီးလည်း မကျန်းမာလို့ဆိုပြီး သားတစ်ယောက်အစားထည့်ရမှာ သားတွေမရှိဘူးဆိုလို့ ၈ သိန်းပေးရတာတဲ့” ပြည်သူ့စစ်ထဲဝင်ရောက်ဖို့စုဆောင်းမှာကိုကြောက်ရွံ့လို့ ဒေသခံအမျိုးသားတချို့ ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရတယ်လို့လည်း ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး စစ်ကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကို RFA က မေးမြန်းဖို့ ဖုန်းဆက်ခဲ့ပေမဲ့ လက်ခံဖြေဆိုခြင်းမရှိပါဘူး။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ပဲခူးတိုင်း ပြောခွင့်ရသူ ဦးတင်ဦးကတော့ ဒေသခံတွေ ကိုယ့်ရပ်ရွာကို […]

January 16, 2024 by

ပလက်ဝကို ဗုံးကြဲလို့ ကလေးတစ်ဦး အပါအဝင် လေးဦးသေ၊ သုံးဦးဒဏ်ရာရ

ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ် ကျီးလေးရွာကို ဇန်နဝါရီလ ၁၅ ရက် ညနေ နှစ်နာရီဝန်းကျင်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်က လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ကလေးငယ်တစ်ဦး အပါအဝင် အရပ်သားလေးဦး သေဆုံးပြီး နောက်ထပ် သုံးဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီလေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှု မလုပ်ခင် ဇန်နဝါရီလ ၁၄ ရက်မှာ ရက္ခိုင့် တပ်တော် (AA) က ပလက်ဝမြို့နယ်တစ်ခုလုံးကို စစ်ကောင်စီဆီကနေ သိမ်းယူထားတာပါ။ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ထိခိုက်၊ သေဆုံးသူတွေဟာ ပလက်ဝမြို့ပေါ်ကနေ ကျီးလေးရွာကို လာရောက်တိမ်းရှောင်နေတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ ဖြစ်တယ်လို့ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ “တိုက်ပွဲ ရှောင်နေရသေးတယ်။ ရှောင်တဲ့နေရာမှာလည်း မလုံခြုံဘူး ဖြစ်နေတယ်။ ပလက်ဝမြို့နားက ကျီးလေးရွာမှာ လေကြောင်းနဲ့ ပစ်လို့ လေးဦးသေတယ်၊ […]

January 16, 2024 by

ကျိုက်မရောထောင်မှ နိုင်/ကျဉ်း ၁ ဦး ဆေးကုသခွင့်မရ၍ သေဆုံး

မွန်ပြည်နယ်၊ ကျိုက်မရောအကျဉ်းထောင်မှ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတဦးသည် စစ်ကြောရေး၌ ရိုက်နှက်ခံထားရသည့် ဒဏ်ရာများအား လုံလောက်သည့် ဆေးကုသခွင့်မရ၍ သေဆုံးသွားကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ အကျဉ်းသားများ ကွန်ရက် (PPNM) က သိရသည်။ ထောင်ဒဏ် တသက်တကျွန်းချမှတ်ခံထားရသော နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား အသက် ၄၃ နှစ်အရွယ် ကိုရာရှင် (ခ) ဟာရှင် သည် စစ်ကြောရေးတွင်ရရှိခဲ့သည့် ဒဏ်ရာများကြောင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှစ၍ ကျန်းမာရေး ဆိုးရွားလာခဲ့ပြီး ထောင်ဆေးရုံတွင် မကြာခဏ သွားရောက်ပြသခဲ့သော်လည်း လုံလောက်သည့် ဆေးကုသမှုများမရရှိခဲ့ကြောင်း PPNM မှ ကိုသိုက်ထွန်းဦးက ပြောသည်။ ကိုရာရှင်သည် ဝေဒနာများ မသက်သာသဖြင့် ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်က အရေးပေါ် ဆေးကုသခွင့် တောင်းခံခဲ့သော်လည်း ပြင်ပဆေးရုံသို့ အချိန်နှင့်တပြေးညီ ပို့ဆောင်ပေးခြင်းမရှိဘဲ နောက်ကျမှသာ ပို့ဆောင်ပေးခဲ့သည့်အတွက် […]

January 15, 2024 by
, ,

­၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း စစ်အာဏာရှင်တပ်၏ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ

၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် မြန်မာ စစ်အာဏာရှင်တပ်မှ ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး (၁၅)ခုတွင် အကြမ်းဖက်မှု၊ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု (၂၂၉၇)ကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ဆိုရှယ်မီဒီယာ များ၊ သတင်းမီဒီယာများတွင် ဖော်ပြချက်များအရ အကြမ်းဖက်မှု၊ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု အမျိုးအစားပေါင်း (၃၃)ခု အထိ ကျုးလွန်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။

January 10, 2024 by
, ,

အတင်းအဓမ္မလက်ထပ်စေခြင်း၏ အဓိပ္ပါယ်ကို သတ်မှတ်ခြင်း။ (Forced Marriage)

(က) နိုင်ငံတကာဥပဒေအရ ဆိုလျှင် အတင်းအဓမ္မ လက်ထပ်စေခြင်း ၏ အင်္ဂါရပ်များကား အဘယ် နည်း။ အတင်းအဓ္မလက်ထပ်စေခြင်းကို လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖေါက်မှုတရပ်အဖြစ် မှတ်တမ်းပြုရန်အလို့ငှာ အောက်ပါအင်္ဂါ ရပ် (၃) ရပ် ထင်ရှားကြောင်းဖေါ်ပြရပါမည်။ ၁။ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်ကို တရားဝင် ပေါင်းဖက်ပေးခြင်း။ ၂။ နိုင့်ထက်စီးနင်း ပြုခြင်း၊ သို့မဟုတ် သတို့သား၊ သတို့သမီး တဦးဦး၏ ဆန္ဒမပါရှိခြင်း။ ၃။ အစိုးရ၏ လုပ်ဆောင်ချက်။ (ခ) အတင်းအဓမ္မ လက်ထပ်စေခြင်းအဖြစ် သတ်မှတ်ရာ၌ မည်သည့် ပေါင်းဖက်ပေးမှုမျိုးနှင့် သက်ဆိုင် သနည်း။ လင်မယားအဖြစ် ပေါင်းဖက်ပေးမှုသည် အစိုးရ၏ ပြည်တွင်းတည်ဆဲဥပဒေအရ ထိမ်းမြားလက်ထပ် ပေးခြင်း ဖြစ်မြောက်ရန် လိုအပ်သည်။ နိုင်ငံတကာဥပဒေတွင် ထိမ်းမြားလက်ထပ်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ တိကျသော အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက် မပါရှိချေ။ […]

January 9, 2024 by