Entries by ndb14

မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်အချို့ အာဂျင်တီးနားတရားရုံးကနေ ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခံရဖွယ်ရှိ

ရိုဟင်ဂျာတွေကို လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှုစွဲချက်နဲ့ အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံ တရားရုံးမှာ စွဲဆိုထားတဲ့ အမှုမှာ မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်အချို့နဲ့ သတ်ဖြတ်မှုတွေမှာ ပါဝင်ခဲ့သူတွေရဲ့ နာမည်စာရင်းကို တင်သွင်းထားပြီး၊ စွပ်စွဲခံရသူတွေကို အခုနှစ်အတွင်းမှာ နိုင်ငံတကာအဆင့် ဖမ်းဝရမ်းထုတ်နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေတယ်လို့ ဒီအမှုအတွက် တရားလို ရှေ့နေအဖြစ် လိုက်ပါဆောင်ရွက်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း မစ္စတာ တိုးမာ့စ် ကင်တားနားက ပြောပါတယ်။ RFA ဝိုင်းတော်သား ကိုရဲခေါင်မြင့်မောင်က တွေ့ဆုံမေးမြန်းထားပါတယ်။______RFA – မစ္စတာ ကင်တားနား ခင်ဗျာ။ အခု မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေကို ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှု စွဲချက်နဲ့ အာဂျင်တီးနား တရားရုံးမှာ စွဲဆိုထားတဲ့ အမှု ဘယ်လောက်အထိ ခရီးရောက်နေပြီလဲ ခင်ဗျ။ မစ္စတာ ကင်တားနား – ဒီအမှုက ရှေ့ဆက်သွားနေပါတယ်။ အမှုအတွက် လိုအပ်တဲ့ […]

May 9, 2024 by

အိန္ဒိယဘက် ဝင်လာသူတွေကို လူသားဆန်ဆန် နေထိုင်ခွင့်ပေးစေလိုတယ်

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မဏိပူရ်ပြည်နယ်ရှိ ထောင်များတွင် တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်မှုဖြင့် အဖမ်းခံထားရသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား ၂၀၀ ကျော်ရှိနေပြီး ၎င်းတို့အနက် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်နှင့် ကလေးများ ပါဝင်ကာ ထောင်တွင်း၌ပင် မီးဖွားရသည့် အမျိုးသမီးများလည်း ရှိသည်။ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အစိုးရအနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြောင့် မြန်မာမှ ထွက်ပြေးလာသူများကို ယာယီခိုလှုံခွင့် ပေးသော်လည်း ကသည်းနှင့် ကူကီးလူမျိုးတို့ကြား ပဋိပက္ခဖြစ်ထားသည့် မဏိပူရ်ပြည်နယ်တွင်မူ မြန်မာနိုင်ငံမှ ဝင်လာသူများအား ဖမ်းဆီးထောင်ချထားသည်။ ထိုသို့ ဖမ်းဆီးထောင်ချခံခဲ့ရသူများထဲမှ ပထမဆုံးအသုတ်အနေဖြင့် အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးငယ် ၃၈ ဦးကို အိန္ဒိယ ဘက်က မိုရေး-တမူးနယ်စပ်မှတဆင့် မေ ၂ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။ သို့သော် မဏိပူရ်ပြည်နယ် အင်ဖာထောင်တွင် မလွတ်မြောက်သေးသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရှိနေသေးရာ ၎င်းတို့ အခြေအနေ အပါအဝင် မြန်မာပြည်မှ […]

May 7, 2024 by
,

အသွင်ကူးပြောင်းရေးဆိုင်ရာတရားမျှတမှုဆိုတာ (What is Transitional Justice)

“အသွင်ကူးပြောင်းရေးဆိုင်ရာတရားမျှတမှုဆိုတာ (What is Transitional Justice) ” ကို ND-Burma မှ Animation အနေဖြင့် ယနေ့ ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။အသွင်ကူးပြောင်းရေးဆိုင်ရာတရားမျှတမှုဆိုတာ (What is Transitional Justice)-အာဏာရှင်စနစ်မှ ဒီမိုကရေစီသို့ ကူးပြောင်းရာ တွင်လည်းကောင်း၊ ပြည်တွင်းစစ်ပဋိပက္ခများချုပ်ငြိမ်း၍ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ်သို့ကူးပြောင်းရာတွင်လည်းကောင်း၊ ခွဲခြားဖိနှိပ်သည့် စနစ်မှ ခွဲခြားမှုကင်းမဲ့ပြီး ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့အခွင့်အရေး ရှိသည့် စနစ်သို့ကူးပြောင်းရာတွင် လည်းကောင်း အတိတ်ကာလတွင် နေရာအနှံ့ စနစ်တကျ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိကျူးလွန်းခဲ့သော လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ဖြစ်စဉ်များအား ပြန်လည်ဖော်ထုတ်မှတ်တမ်းတင်ပြီး ထိခိုက်နစ်နာ ခံစားခဲ့ရသူများအတွက် တရားမျှတမှု ရရှိအောင်ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းသည့် လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်သည်။ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်မှာ – လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများအတွက် –အမှန်တရားပေါ်ပေါက်ရေး(Truth)၊ တရားမျှတမှုဖော်ဆောင်ရေး (Justice)၊ ဂုဏ်သိက္ခာမြှင့်တင်ရေး Dignity၊ ပြန်လည်ကုစားပေးလျော်ရေး (Reparation)၊ […]

May 3, 2024 by

ကုလ အထူးသံတမန်၊ အငြင်းပွားဖွယ် အကူအညီပေးရေးနှင့် မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ်

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ ထိုစဉ်က မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးသံတမန် မစ္စ နိုလင်း ဟေဇာ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံတွင် မိန့်ခွန်းပြောသည်။ သူက ဆိုးရွားလှသော်လည်း ပုံမှန်ဖြစ်နေသည့် မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ်အကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး လူသားချင်းစာနာမှု လိုအပ်ချက်များကို ကောက်ကြောင်းဖော်ကာ နောက်ထပ် သွေးထွက်သံယို မဖြစ်အောင် တားဆီးရေးအတွက် နိုင်ငံတကာ အရေးယူဆောင်ရွက်မှု တောင်းဆိုသည်။ ထို့နောက် မစ္စ ဟေဇာသည် ပိုမိုထူးခြားသည့် ကိစ္စတခုကို ပြောကြားခဲ့သည်။ “အဓိကကျတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) နဲ့ လူသားချင်းစာနာမှု လူမှုအခြေပြုအဖွဲ့အစည်းတွေ အပါအဝင် မြန်မာက သက်ဆိုင်သူတွေရဲ့ တောင်းဆိုမှုအရ အားလုံးအကျုံးဝင်သော နိုင်ငံတကာ လူသားချင်းစာနာမှု ဖိုရမ် (IHF) ထူထောင်ဖို့ […]

May 2, 2024 by

ရခိုင်မှာ စစ်ဘေးဒုက္ခသည် တစ်သိန်းခြောက်သောင်းကျော်ရှိလာကြောင်း UNOCHA ပြော

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလကစလို့ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲတွေကြောင့် စစ်ဘေးဒုက္ခသည် တစ်သိန်းခြောက်သောင်းကျော် (၁၆၆,၀၀၀) ရှိလာတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းရေးရုံး (UNOCHA) က မေလ ၁ ရက် မနေ့က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ရခိုင်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လအထိ နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည် တစ်သိန်းငါးသောင်း ခုနစ်ထောင်ခန့် ရှိရာကနေ တစ်လခန့်အတွင်း နောက်ထပ်ဒုက္ခသည် တစ်သောင်းနီးပါး တိုးလာတာပါ။ ရခိုင်စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကို အကူအညီပေးနေသူတစ်ဦးကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုတွေ ပြတ်တောက်နေပြီး ပူပြင်းတဲ့ရာသီမှာ နေစရာနေရာ အခက်အခဲရှိနေတယ်လို့ RFA ကို ပြောပါတယ်။ “တချို့ရွာတွေမှာ နေစရာနေရာမရှိလို့ ကားလမ်းဘေးတွေ၊ ရထားလမ်းဘေးတွေ၊ တောင်ကြားတွေမှာ တဲထိုးပြီးနေရတယ်။ တော်တော်လေး စိတ်ဆင်းရဲဖို့ ကောင်းပါတယ်” ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းဒေသတွေမှာ […]

May 2, 2024 by
,

လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု မှတ်တမ်းများ (၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ဧပြီလ(၂၂)ရက်မှ (၃၀) ရက်နေ့ထိ)

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၂၂)ရက်မှ (၃၀)ရက် အတွင်း လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ကြုံတွေ့ရသည့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ ဧပြီ (၂၂)ရက်နေ့မှ (၃၀)ရက် အတွင်း စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်း ဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ် နှင့် မွန်ပြည်နယ် တို့တွင် လေကြောင်း အသုံးပြု ဗုံးကြဲခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး နှင့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး တို့တွင် စစ်အာဏာရှင်တပ်သား များက ပြည်သူများကို စစ်မှုထမ်း အပတ်စဉ်(၂) အတွက် အတင်းအကြပ် ဖမ်းဆီးခြင်း၊ ငွေကြေးတောင်းခံ ခြင်း များ ပြုလုပ်လျှက်ရှိသည်။ စစ်အာဏာရှင် တပ်သားများက မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကချင်ပြည်နယ် နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ် […]

May 2, 2024 by

မြဝတီစစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ သောင်ရင်းမြစ်ဘေးမှာ ရွက်ဖျင်တဲနဲ့ နေထိုင်နေရ

ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် ကရင်ပြည်နယ် မြဝတီမြို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU/PDF ပူးပေါင်းတပ်တွေကြား တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့ပြီးနောက် ဧပြီ ၂၁ ရက်မှာ ပစ်ခတ်သံတွေ ငြိမ်သက်နေတာကြောင့် စစ်ဘေးဒုက္ခသည် ပြည်သူအချို့ဟာ နေရပ်ကို ပြန်နေကြပါတယ်။ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းကနေ ပစ်ခတ်နေတာကြောင့် မနေရဲတော့ဘဲ ထိုင်းဘက်ခြမ်းကို ထွက်ပြေးခဲ့ရပြီး အခြေအနေတွေ ငြိမ်သက်နေတာကြောင့် မြဝတီကို ပြန်ကူးလာတာလို့ မြဝတီရောက်နေတဲ့ ရန်ကုန်ဒေသခံတစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။ “ဒီနေ့က မနက်ပိုင်း နည်းနည်းပစ်တယ်။ ဒီဘက်မှာ KNU တပ်သားတွေလို့တော့ ထင်တာပဲ။ ကျွန်တော်တို့က သေချာမသွားရဲတော့ မကြည့်ဘူး။ အဲဒီတပ်သားတွေ ရှိတဲ့အချိန်တော့ ပစ်တယ်။ ပြီးတော့ ဆယ်နာရီလောက်ကျတော့ သူတို့လည်း မရှိတော့ဘူး။ ဟိုဘက်ကလည်း အခုအချိန်ထိတော့ လေယာဉ်နဲ့ လာမပစ်သေးဘူး။ မနေ့က နေ့လည် ၃ နာရီနဲ့ […]

April 22, 2024 by
,

လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု မှတ်တမ်းများ (၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ဧပြီလ(၁၅)ရက်မှ (၂၁) ရက်နေ့ထိ)

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၁၅)ရက်မှ (၂၁)ရက် အတွင်း လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ကြုံတွေ့ရသည့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ ဧပြီ (၁၅)ရက်နေ့မှ (၂၁)ရက် အတွင်း စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်း ဒေသကြီး၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ် နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တို့တွင် လေကြောင်းအသုံးပြု ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခြင်း များ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ကရင်ပြည်နယ်တွင် စစ်အာဏာရှင်တပ်က ဓာတုအဆိပ်ဗုံး အသုံးပြုခြင်းများ ရှိခဲ့သည်။ ကချင်ပြည်နယ်၊ မြစ်ကြီးနား အကျဉ်းထောင်တွင် စစ်အာဏာရှင်တပ်သားများနှင့် ရဲများ ဝင်ရောက်ပစ်ခတ်မှုကြောင့် နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသား (၂)ဦး အပါအဝင် (၄)ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်က ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး ပေါင်းတည် မြို့မှ စစ်မှုမထမ်း လိုသော လူငယ်ကို အမှုဖွင့်ခြင်း၊ မိခင်ကို ဓားစာခံ […]

April 22, 2024 by

လူမျိုးရေးပဋိပက္ခ ဖန်တီးနေတာကို သတိထားဖို့ NUG ပြော

စစ်ကောင်စီက ရခိုင်ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေကို အတင်းအဓမ္မ စစ်သားစုဆောင်းကာ လက်နက်ကိုင်ခိုင်းပြီး လူမျိုးရေးပဋိပက္ခဖြစ်အောင် ဖန်တီးနေတာတွေကို သတိထားဖို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က ဧပြီလ ၂၁ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။‌ လူထုအကြား လူမျိုးရေး ပဋိပက္ခ အရှိန်မြင့်လာအောင် ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) ကို ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးစုတွေက ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြပွဲတွေကို စစ်ကောင်စီက ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိလုပ်ဆောင်နေတယ်လို့လည်း ပြောထားပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ နေထိုင်တဲ့တိုင်းရင်းသားလူထုတွေအနေနဲ့ သတိရှိရှိနဲ့ လုပ်ဆောင်ရမယ်လို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) လူ့အခွင့်အရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုဝန်ကြီး ဦးအောင်ကျော်မိုးက ပြောပါတယ်။ “အဓိကကတော့ နှစ်ဖက်လူထုက ဒီနေရာမှာအရေးကြီးဆုံးပဲ။ စစ်ကောင်စီကတော့ နိုင်ငံအနှံ့မှာရှိတဲ့ ပြည်သူလူထုတွေကို နည်းမျိုးစုံနဲ့အသုံးချဖို့ ကြိုးစားနေတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာတော့အဆိုးရွားဆုံးပေါ့လေ။ နှစ်ဖက်မှာ နဂိုကတည်းက လူမျိုးရေး ဘာသာရေးအသွင်သဏ္ဌာန်ဆောင်တဲ့ အရာတွေကိုအရင်တုန်းက သူတို့ လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့တာရှိတော့ ဒါကိုအရင်းခံပြီး ပိုမိုလှုပ်ရှားတဲ့သဘောပေ့ါ။” ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း […]

April 21, 2024 by

စစ်ကြောင်းကြောင့် မုံရွာမြို့နယ်မှာ လူငါးထောင်ခန့် ထွက်ပြေးနေရ

စစ်ကိုင်းတိုင်း မုံရွာမြို့နယ်အရှေ့ခြမ်းကို စစ်ကောင်စီတပ် စစ်ကြောင်းဝင်ရောက်လာတာကြောင့် ကျေးရွာသုံးရွာက ဒေသခံ ငါးထောင်နီးပါး အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရတယ်လို့ အဲဒီရွာတွေမှာ နေထိုင်တဲ့ဒေသခံတွေက ဧပြီလ ၁၈ ရက် ဒီနေ့မှာ ပြောပါတယ်။ ဧပြီလ ၁၇ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းမှာ အရာတော်မြို့နယ်ကနေ အင်အား ၁၅၀ ခန့်ရှိတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ် စစ်ကြောင်းဝင်ရောက်လာတာကြောင့် ကျောက္ကာ၊ ထနောင်းဝင်းနဲ့ ရွာတုံရွာတို့က ဒေသခံတွေ ထွက်ပြေးနေရတာလို့ ဆိုပါတယ်။ လက်နက်ကြီး လက်နက်ငယ်တွေ ပစ်ခတ်ဝင်ရောက်လာတဲ့ အဲဒီစစ်ကြောင်းဟာ ဧပြီလ ၁၈ ရက် ဒီနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းအချိန်အထိ ထနောင်းဝင်းရွာမှာ ရှိနေသေးတာကြောင့် ဒေသခံတွေ ရွာထဲပြန်မဝင်နိုင်သေးဘူးလို့ လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ထနောင်းဝင်း ရွာခံတစ်ဦးက RFA ကိုပြောပါတယ်။ “မနေ့ညက ကျောက္ကာရွာမှာ ညအိပ်ပြီး ဒီနေ့မနက် […]

April 19, 2024 by