ဇန်နဝါရီ ၄ ရက် ဒီနေ့ကျရောက်တဲ့ ၇၅ နှစ်မြောက် စိန်ရတု လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို စစ်ကောင်စီက နေပြည်တော်၊ ရန်ကုန်နဲ့ မန္တလေးမြို့တို့မှာ လုံခြုံရေးအစောင့်အရှောက် များစွာနဲ့ ခမ်းခမ်းနားနား ကျင်းပခဲ့ပြီး အကျဉ်းသား ခုနစ်ထောင်ကျော်ကို ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ ပါတယ်။
ဒီနေ့ နေပြည်တော်မှာ ကျင်းပတဲ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားကို စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နဲ့အတူ ထိပ်တန်းစစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေ၊ စစ်ကောင်စီ အဖွဲ့ဝင်တွေ၊ စစ်တပ်ထောက်ခံသူတွေ တက်ရောက်ပြီး စစ်ရေးပြအခမ်းအနားနဲ့ ဆုတံဆိပ်ချီးမြှင့်ပွဲတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
“သူကိုယ်တိုင် အာဏာသိမ်းထားပြီးတော့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို ပွဲလမ်းသဘင်ပုံစံနဲ့ ကျင်းပတာက ဂုဏ်သိက္ခာမဲ့စွာ ပြုမူနေတယ်လို့ မြင်ရတယ်“
ရန်ကုန်မြို့မှာတော့ ရွှေတိဂုံစေတီ ပြည်သူ့ရင်ပြင်နဲ့ မြို့လယ်က မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံမှာ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ဈေးပွဲတော်နဲ့ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲတွေ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။
ရန်ကုန်မြို့ခံတချို့ကတော့ စစ်ကောင်စီရဲ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့အခမ်းအနားကို သပိတ်မှောက်ထားတာကြောင့် ဘယ်လိုပျော်ပွဲရွှင်ပွဲမှာမှ မပါဝင်ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
အာဏာသိမ်းခံထားရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လွတ်လပ်ရေး အမှန်တကယ် မရသေးတာကြောင့် ဒီနေ့ကို လွတ်လပ်ရေးနေ့လို့ မခံစားရဘူးလို့ ရန်ကုန်မြို့က ပြည်သူတစ်ဦးက RFA ကို ပြောပါတယ်။
“လွတ်လပ်ရေးနေ့ကတော့ တကယ်လွတ်လပ်တယ်၊ မလွတ်လပ်ဘူးဆိုတာ ကိုယ် ကိုယ်တိုင် ခံစားနေရတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်ရယ်၊ ဒီနှစ်ရယ် နှစ်နှစ်ရှိပြီ၊ ကျနော်တို့နိုင်ငံက လွတ်လပ်ရေး တကယ်မရသေးပါလားဆိုတဲ့ စိတ်ကြီးက ကြီးစိုးထားတယ်။ ဒီလွတ်လပ်ရေးနေ့ဆိုပြီး ခံယူချက်တောင် စိတ်ထဲမှာ မရှိတော့ဘူး။ လွတ်လွတ်လပ်လပ် သွားလာနိုင်ပြီ၊ ဒီမိုကရေစီ အပြည့်အဝရပြီဆိုရင် ဒီနေ့က လွတ်လပ်ရေးနေ့ဆိုတာ ကျနော်တို့ရင်ထဲမှာ တကယ်သတ်မှတ်မှာ။ အခုကတော့ လွတ်လွပ်ရေးနေ့ဆိုတာ အရင်က စာထဲမှာဖတ်ဖူးတဲ့ အသိဉာဏ်တွေတောင် ပျောက်ကုန်ပြီ။ သာမန် ရက်တစ်ရက်အနေနဲ့ပဲ ရှိတော့တယ်”
အခုချိန်ထိ နိုင်ငံတစ်ဝန်းက အပြစ်မဲ့ ပြည်သူတွေ ဖမ်းဆီးခံရ၊ ထောင်ချခံရ၊ ပစ်သတ်ခံ နေရတာကြောင့် အရပ်သားအစိုးရ အာဏာပြန်မရမချင်း မပျော်နိုင်ဘူးလို့ သူက ဆိုပါတယ်။
စစ်ကောင်စီကိုယ်တိုင် ကျင်းပတဲ့ လွပ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားနဲ့ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲတွေ ကိုတောင် လုံခြုံရေး တင်းကျပ်နေရတာက တိုင်းပြည်ရဲ့ မလုံခြုံမှုနဲ့ မလွတ်လပ်မှုကို ပေါ်လွင်ထင်ရှားစေတယ်လို့ ဒဂုံတက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများသမဂ္ဂက တာဝန်ရှိသူ တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“သူကိုယ်တိုင် အာဏာသိမ်းထားပြီးတော့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို ပွဲလမ်းသဘင်ပုံစံနဲ့ ကျင်းပတာက ဂုဏ်သိက္ခာမဲ့စွာ ပြုမူနေတယ်လို့ မြင်ရတယ်။ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲတွေ ဘယ်လောက်ပဲ လုပ်နေပါစေ၊ သူတို့ကိုယ်တိုင် မလွတ်လပ်ဘူးဆိုတာ သူတို့ သိတယ်။ လုံခြုံရေးလည်း စည်းအထပ်ထပ်ချ၊ သူတို့ခန့်ထားတဲ့ ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှုးတွေပဲ ကြီးမှူးကျင်းပနေတာက သူတို့ကို ပြည်သူက လက်မခံဘူးဆိုတဲ့ အဓိက အချက်ပဲ”
စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ ဇန်နဝါရီ ၁ ရက် နှစ်သစ်မိန့်ခွန်းမှာ လွတ်လပ်ရေးရတာ ၇၅ နှစ်ပြည့်တော့မှာဖြစ်ပေမယ့် နိုင်ငံဟာ လွတ်လပ်ရေးအရသာကို အပြည်အဝ မခံစားရသေးဘူးလို့ ဝန်ခံထားပါတယ်။
ဒီနေ့ကျရောက်တဲ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားကို အာဏာသိမ်းစစ်တပ်နဲ့ နောက်လိုက်တချို့ကသာ ပူးပေါင်းကျင်းပနေတာဖြစ်ပြီး တစ်နိုင်ငံလုံးရဲ့ လွတ်လပ်ရေး ခံစားခွင့်ကတော့ ပျောက်ဆုံးသွားပြီလို့ နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်စိုးနိုင်က ပြောပါတယ်။
“စစ်ကောင်စီ နောက်လိုက်တချို့ကပဲ စစ်ကောင်စီ ချီးမြှင့်တဲ့ ဘွဲ့တွေကိုယူပြီး ဒီနေ့ဟာ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ပုံဖော်နေကြတာပဲ ဖြစ်တယ်။ တစ်ပြည်လုံးမှာ ဆင်နွှဲနေတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်ရေးထိုးနှက်ချက်တွေကြောင့် မြန်မာပြည်မှာ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်အသစ် တစ်သန်းငါးသိန်းအထိ တိုးပွားလာတဲ့ အခြေအနေပေါ့။ ပြောရရင်တော့ မြန်မာတစ်ပြည်လုံးရဲ့ လွတ်လပ်ရေးခံစားခွင့်တွေ ပျောက်ဆုံးသွားပြီးတော့ ပြည်သူတွေ ဒုက္ခမျိုးစုံကြုံနေရတဲ့ ကာလဖြစ်တဲ့အတွက် တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်ဖို့ စုစည်းနေတဲ့ အချိန်ကာလလည်း ဖြစ်တာပေါ့”
စစ်ကောင်စီက ဒီနေ့ကျရောက်တဲ့ စိန်ရတု လွတ်လပ်ရေးနေ့အခမ်းအနားကို လုံခြုံရေး တင်းတင်းကျပ်ကျပ်နဲ့ ကျင်းပခဲ့သလို နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတချို့ အပါအဝင် အကျဉ်သား ၇၀၁၂ ဦးကို ပြန်လွတ်ပေးမယ်လို့ အမိန့်ထုတ်ထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီ သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့က သတင်းထောက်တွေထံ Viber ကတစ်ဆင့် ပေးပို့တဲ့ အမိန့်စာ နှစ်စောင်အရ ၇၅ နှစ်မြောက် စိန်ရတု လွတ်လပ်ရေးနေ့ အထိမ်းအမှတ် အဖြစ် အကျဉ်းထောင်၊ အချုပ်ထောင်နဲ့ ရဲဘက်စခန်းအသီးသီးမှာ ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေရတဲ့ အကျဉ်းသား၊ အကျဉ်းသူ ၇၀၁၂ ဦးကို ပုဒ်မ ၄၀၁ အရ ပြစ်ဒဏ်လျှော့ပြီး လွတ်ငြိမ်းခွင့် ပြုလိုက်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
လူသတ်မှု၊ မုဒိမ်းမှု၊ လက်နက်မှု၊ မတရားအသင်း ဆက်သွယ်မှု၊ မူးယစ်ဆေးဝါးမှု၊ အကြမ်းဖက်မှု၊ အဂတိလိုက်စားမှုတွေကလွဲရင် ကျန်ပြစ်မှုအားလုံး လွတ်ငြိမ်းခွင့်နဲ့ အကျုံးဝင်ပြီး စုစုပေါင်းချမှတ်ထားတဲ့ ပြစ်ဒဏ်ရဲ့ ခြောက်ပုံတစ်ပုံကို လျှော့ပေးမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အဲဒီအမိန့်အရ NLD အစိုးရလက်ထက် သာသနာရေးဝန်ကြီး သူရဦးအောင်ကို၊ စာရေးဆရာမ ဒေါ်သန်းမြင့်အောင်၊ ဆရာ ထင်လင်းဦး၊ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားသူတချို့နဲ့ သတင်းထောက်တချို့ ပြန်လွတ်လာပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက် အမျိုးသားနေ့တုန်းကလည်း စစ်ကောင်စီက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ အပါအဝင် အကျဉ်းသား၊ အကျဉ်းသူ ၅,၇၇၄ ဦးကို ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလန်ကန်ကတော့ ၇၅ နှစ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့မှာ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ရပ်တန့်ဖို့၊ ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့နဲ့ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားရေး အကူအညီတွေ ပေးခွင့်ပြုဖို့ စစ်ကောင်စီကို တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
လွတ်လပ်ရေးနေ့မှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ပြန်ပြောင်းနိုင်တယ်၊ နေပြည်တော်က အရင်နေခဲ့တဲ့အိမ် ဒါမှမဟုတ် ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်ရိပ်သာလမ်းက သူ့ရဲ့နေအိမ်ကို ပြန်ပို့ပေးနိုင်တယ်လို့ သတင်းတွေ ထွက်ခဲ့ပေမယ့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဟာ ဒီနေ့မွန်းလွဲပိုင်းအထိ နေပြည်တော် အချုပ်ထောင်ထဲမှာပဲ ရှိနေဆဲဖြစ်ကြောင်း အကျဉ်းထောင်နဲ့နီးစပ်သူတွေက ပြောပါတယ်။
RFA Burmese
