Entries by ndb14

ကလေးတွေကို ကာကွယ်ပေးဖို့ အရေးပေါ်လိုအပ်နေကြောင်း ယူနီဆက် ပြော

မြန်မာတစ်နိုင်ငံတစ်ဝန်း လတ်တလော အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရတဲ့သူ သုံးသန်းခွဲခန့်မှာ လေးဆယ်ရာခိုင်နှုန်းက ကလေးတွေဖြစ်တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ ကလေးများရန်ပုံငွေအဖွဲ့ – ယူနီဆက်ရဲ့ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် တက်ချိုင်းဘန်း (Ted Chaiban) က နိုဝင်ဘာလ ၂၁ ရက် ဒီနေ့မှာ ပြောလိုက်ပါတယ်။ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီလိုအပ်ချက်က အမြင့်ဆုံးအခြေအနေကို ရောက်နေပြီလို့ သူက ဆိုပါတယ်။ လတ်တလောမှာဖြစ်နေတဲ့ စစ်ပွဲတွေကြောင့်ရော ရာဂီမုန်တိုင်းကြောင့်ပါ လူတစ်သန်းခန့် ဒုက္ခရောက်ရတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။ သူ့ခရီးစဥ်မှာ ကချင်ပြည်နယ်ကိုလည်းရောက်ခဲ့ပြီး နိုဝင်ဘာ ၁၅ ရက်နေ့က ကလေးတွေ ကစားနေတဲ့ ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်း ဗုံးကြဲခံရတဲ့အကြောင်းကိုလည်း ကြားခဲ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီနှစ် တစ်နှစ်တည်းမှာတင် အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် ကလေး အယောက် ၆၅၀ သေဆုံးတာ၊ ဒဏ်ရာရတာတွေ ဖြစ်ခဲ့ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ […]

ဖောင်းပြင်နဲ့ မော်လူးမှာ စာသင်ကျောင်းနဲ့ဆေးရုံ ဗုံးကြဲခံရ

စစ်ကိုင်းတိုင်း ဖောင်းပြင်မြို့နယ် ကောင်းမောင်းရွာ စာသင်ကျောင်းနဲ့ မော်လူးမြို့ တိုက်နယ်ဆေးရုံတို့ကို နိုဝင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်က ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် စစ်ဘေးဒုက္ခသည် တစ်ဦး သေဆုံးပြီး သုံးဦး ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီတိုက်ခိုက်မှုမှာ မော်လူးမြို့က တိုက်နယ်ဆေးရုံအဆောက်အအုံ ပျက်စီးခဲ့ပါတယ်။ ကောင်းမောင်းရွာ စာသင်ကျောင်းမှာတော့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ ခိုလှုံနေတာဖြစ်ပြီး ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်ဘေးဒုက္ခသည် သေဆုံးပြီး သုံးဦး ဒဏ်ရာခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ “မော်လူး တိုက်နယ်ဆေးရုံကို ဗုံးနှစ်လုံးကြဲတာ တစ်လုံးကတော့ မကွဲသွားဘူး။ အဲဒီမှာ ဆေးရုံ အဆောင်နှစ်ဆောင် ပျက်စီးသွားတယ် လူတော့ မထိဘူး။ ဖောင်းပြင်ကတော့ စစ်ရှောင်တွေရှိတဲ့ စာသင်ကျောင်းကို ကြဲတာ။ ဗုံးသီး ၁၂ လုံးကျတာ စာသင်ကျောင်းကို။ ဘာမှတိုက်ပွဲမရှိပဲနဲ့ ဒီတိုင်းလာကြဲတာ။ အဲမှာက […]

မြန်မာပြည်မှာ အမျိုးသမီးတွေ အန္တရာယ်ပိုများလာ

စစ်တပ်အာဏာသိမ်းထားတဲ့ကာလအတွင်း အမျိုးသမီးတွေဟာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားခံရတာတွေအပါအဝင် အန္တရာယ်မျိုးစုံ ကြုံနေရတယ်လို့ အမျိုးသမီးအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားတဲ့အဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေဟာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ ဖမ်းဆီးတာ၊ သတ်ဖြတ်တာ၊ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်တာနဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်တာတွေကို အဆုံးဆုံးရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသမီးများ အဖွဲ့ချုပ် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး (၁) မွန်းနေလီက ပြောပါတယ်။ “လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုကလည်း ပိုပြီးများလာတာကို တွေ့ရတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့ အမျိုးသားရှေ့မှာ၊ မိသားစုဝင်တွေရှေ့မှာ မတရား အဓမ္မပြုကျင့်တာတွေ။ ဒီကိစ္စတွေက လူနဲ့တောင် မတူတဲ့ အခြေအနေတွေပေါ့နော်။ အဲလိုမျိုးဖြစ်တဲ့ဟာတွေကိုလည်း ကျွန်မတို့ မြင်တွေ့ရတယ်။ တစ်ချို့ အမျိုးသမီးတွေဆိုရင် စစ်သားတွေရဲ့ အစုလိုက် အဓမ္မ ပြုကျင့်တာတွေ။ ပြီးရင် တချို့ဆိုရင် အသတ်ခံရတဲ့အခြေအနေတွေပေါ့နော်” ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်ကနေ ၂၀၂၄ […]

“၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး” အတွင်း ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီ၏ လူ့အခွင့်အရေး ကျူးလွန်ချိုးဖောက်မှု အနှစ်ချုပ်အစီရင်ခံစာအပေါ်  ထုတ်ပြန်ချက်

ထုတ်ပြန်ချက်အမှတ် – ၀၀၁/၂၀၂၄  ၂၇ရက် အောက်တိုဘာလ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ၁။ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် မြောက်ပိုင်းညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ဖြစ်သည့် မြန်မာ့အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ် တပ်မတော် (MNDAA)၊ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA)နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)အပြင် ၎င်းတို့၏ မဟာမိတ်အဖွဲ့အစည်းတို့ နှင့်အတူ  “၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး”ကို ဖော်ဆောင်နေစဉ်ကာလအတွင်း  အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီမှ ကျူးလွန်ခဲ့သော လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကို လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာလှုပ်ရှားမှုကွန်ယက်(HRAN)မှ သတင်းအချက်အလက်များ ကောက်ခံစုဆောင်းပြီး အနှစ်ချုပ်အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်သည့်အပေါ်တွင် ထုတ်ပြန်ချက် ထုတ်လိုက်ပါသည်။ ၂။ ယခု လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု အနှစ်ချုပ်အစီရင်ခံစာကို ထုတ်ပြန်သည့် HRAN သည် ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းတွင် အခြေစိုက်သည့် အရပ်ဖက်လူမှုအဖွဲ့အစည်းများဖြစ်ပြီး လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု အချက်အလက်များ ကောက်ခံခြင်း၊ ပြည်သူလူထုများအတွက် လူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်ခြင်း၊ မြှင့်တင်ခြင်းနှင့် တရားမျှတမှု ရရှိရေးတို့ အစဉ်တစိုက် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သည့် […]

“၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး” အတွင်း ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီ၏ လူ့အခွင့်အရေး ကျူးလွန်ချိုးဖောက်မှု အနှစ်ချုပ်အစီရင်ခံစာ

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် မြောက်ပိုင်းညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ဖြစ်သည့် မြန်မာ့အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ် တပ်မတော် (MNDAA)၊ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA)နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)အပြင် ၎င်းတို့၏ မဟာမိတ်အဖွဲ့အစည်းတို့ နှင့်အတူ  “၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး”ကို ဖော်ဆောင်နေစဉ်ကာလအတွင်း  အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီမှ ကျူးလွန်ခဲ့သော လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကို လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာလှုပ်ရှားမှုကွန်ယက်(HRAN)မှ သတင်းအချက်အလက်များ ကောက်ခံစုဆောင်းပြီး အနှစ်ချုပ်အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်လိုက်ပါသည့်။

,

၂၀၂၃-၂၀၂၄ ကာလအတွင်း စစ်အုပ်စု၏ ဖိနှိပ်မှု ပုံပန်းသဏ္ဌာန်များ

၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ အာဏာသိမ်းချိန်မှ စတင်၍ စစ်အုပ်စုသည် သုံးနှစ်ကျော်ကြာ ပြည်သူများအကြားထိတ်လန့်ခြောက်ခြားမှု လွှမ်းမိုးစေသော အကြမ်းဖက်လှုပ်ရှားမှုများကို လုပ်ဆောင် ခဲ့ရာ အရပ်သားများအပေါ် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စနစ်တကျကျူးလွန်သည့် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု များစွာ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ စစ်တပ်သည် ၎င်း၏ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင် အာဏာစိုးမိုးမှုနှင့် နယ်မြေထိန်းချုပ်မှုကို ခိုင်မာအောင် မတည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ဘဲ ဒီမိုကရေစီနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး တောင်းဆိုမှုတို့ကို ကြမ်းတမ်းသော နည်းဗျူဟာများဖြင့် တုံ့ပြန်ခဲ့ခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ စစ်အုပ်စုက ကျူးလွန်ခဲ့သည့် အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ဖိနှိပ်မှု သမိုင်းကြောင်းကို ပြန်လည်အောက်မေ့အမှတ်ရစေနိုင်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့အဖွဲ့အစည်း၏ စောင့်ကြည့် လေ့လာတွေ့ရှိချက်များအရ တပ်မတော်အမည်ခံ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုသည် ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် လူ့အခွင့်အရေးစံနှုန်းများကို လျစ်လျူရှုမျက်ကွယ်ပြုပြီး အရပ်သားလူထုကို လူမဆန်စွာ နှိမ့်ချဆက်ဆံ ခြင်းကို […]

သုံးလအတွင်း အရပ်သား တစ်ထောင်ကျော်သေဆုံးကြောင်း ဉာဏ်လင်းသစ်အဖွဲ့ ထုတ်ပြန်

၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လကနေ စက်တင်ဘာလအထိ သုံးလအတွင်း နိုင်ငံတစ်ဝန်းမှာ အနည်းဆုံး အရပ်သားတစ်ထောင်ကျော် (၁,၀၄၄) သေဆုံးပြီး တစ်ထောင်သုံးရာကျော် (၁,၃၈၃ ဦး) ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ လွတ်လပ်တဲ့ သုတေသနအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ဉာဏ်လင်းသစ်သုတေသနအဖွဲ့က အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ သေဆုံးမှုတွေမှာ အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်လို့ သေဆုံးတာနဲ့ တိုက်ပွဲတွေအတွင်း သေဆုံးခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ သေဆုံးသူ ၃၆၀ ကျော်နဲ့ အများဆုံးဖြစ်ပြီး မန္တလေးတိုင်းမှာ နှစ်ရာကျော်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာ ၁၈၀ ကျော်၊ မကွေးတိုင်းမှာ သုံးဆယ်ကျော် အသီးသီးသေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဘယ်အဖွဲ့အစည်းတွေကြောင့် ထိခိုက်သေဆုံးခဲ့တယ်ဆိုတာကိုတော့ ထည့်သွင်းဖော်ပြတာ မရှိပါဘူး။ ဒီသုံးလအတွင်း စစ်ဆင်ရေးတွေနဲ့ တိုက်ပွဲပေါင်း နှစ်ထောင်ကျော် (၂,၁၂၆) ရှိခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက စစ်ကောင်စီတပ်တွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခဲ့တာ […]

ဘုတလင်မှာ သတ်ဖြတ်ခံရတဲ့ အရပ်သား ၂၅ ဦးအထိရှိကြောင်း SAF ပြော

စစ်ကိုင်းတိုင်း ဘုတလင်မြို့နယ်ကို ဒီလဆန်းကတည်းက စစ်ကြောင်းထိုးဝင်ရောက်နေတဲ့ အင်အား တစ်ရာကျော်ပါတဲ့ စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းဟာ အရပ်သား ၂၅ ဦးကို သတ်ဖြတ်ခဲ့တယ်လို့ကျောင်းသားလက်ရုံးတပ်တော် (SAF) က အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းဟာ အနည်းဆုံး အရပ်သား ၂၅ယောက်ကို ရက်ရက်စက်စက် သတ်ဖြတ်ထားပြီး အယောက် ၅ဝ လောက် ဖမ်းဆီးခံထားရတယ်လို့ ကျောင်းသားလက်ရုံးတပ်တော် (SAF) ဗဟိုကော်မတီဝင် ကိုမင်းဟန်ထက်က RFA ကိုပြောပါတယ်။ “ဒီနေ့(အောက်တိုဘာ ၂၂ရက်)အထိ သူတို့စစ်ကြောင်းထဲမှာ ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခံရသူ အယောက် ၅၀ လောက်ရှိပြီးတော့ သတ်ဖြတ်ခံရတဲ့ ပြည်သူ ၂၅ ယောက်ထက်မနည်းဘူးလို့ ကျွန်တော်တို့ သတ်မှတ်လို့ ရပါတယ်၊ သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့ ပုံစံတွေမှာလည်း ရက်ရက်စက်စက်သတ်ဖြတ်တယ်၊ ခေါင်းတွေဖြတ်တယ်၊ ခြေတွေ လက်တွေဖြတ်တယ်၊ ဖြတ်ထားတဲ့ […]

ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ CDM တွေကို အလုပ်ပြန်ဝင်ဖို့ ဖိအားပေးနေ

စစ်အာဏာဖီဆန်တဲ့လှုပ်ရှားမှုမှာပါဝင်လို့ ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ CDM ဝန်ထမ်းတွေကို ထောင်အာဏာပိုင်တွေက အလုပ်ပြန်ဝင်ဖို့ အတင်းအကျပ်ဖိအားပေးနေတယ်လို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများကွန်ရက် (PPNM) က အောက်တိုဘာလ ၆ ရက် ဒီနေ့ ထုတ်ပြန်ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း မုံရွာထောင်မှာ ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ CDM တွေကို ထောင်အာဏာပိုင်တွေက ရုံးခန်းခေါ်ပြီး CDM စာရင်းကနေ ပယ်ဖျက်ခွင့် အသနားခံလျှောက်လွှာတွေမှာ အတင်းအကျပ် လက်မှတ်ထိုးခိုင်းနေတာလို့ ပြောထားပါတယ်။ အထူးသဖြင့် စစ်တပ်၊ ရဲနဲ့ အကျဉ်းဦးစီးက CDM ဝန်ထမ်းတွေကို အသနားခံစာမှာ လက်မှတ်ထိုး အလုပ်ပြန်ဝင်ခိုင်းနေတာလို့ PPNM တာဝန်ရှိသူ ကိုသိုက်ထွန်းဦးက ပြောပါတယ်။ “လွှတ်ပေးစေချင်တယ်ဆိုရင် အသနားခံစာတင်ရင် လွတ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ စည်းရုံးချက်တွေနဲ့စည်းရုံးနေတယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ ပြောလို့ရပါတယ် ။ စစ်ကောင်စီမှာ လူအင်အားလျော့နည်းလာတဲ့အခါမှာ သူတို့ယန္တရားတွေ လည်ပတ်ဖို့အတွက် သူတို့လက်အောက်မှာ အရင်ကလုပ်ခဲ့ဖူးတဲ့သူတွေကို […]

,

တရားမျှတမှု (Justice)

အတိတ်မှ လူ့အခွင့်အရေး အကြီးအကျယ် ကျူးလွန်ချိုးဖောက်မှုများအတွက် ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် အသွင်ကူးပြောင်းရေး ဆိုင်ရာ တရားမျှတမှု (TJ) လုပ်ငန်းစဥ်တခုမှာ “တရားမျှတမှု” (Justice) ဖြစ် သည်။ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံရသူများအတွက် တရားမျှတမှုနှင့် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်သူများ တာဝန်ယူ၊ တာဝန်ခံစေရန်အတွက် ဆောင်ရွက်သည့် လုပ်ငန်းစဥ်ဖြစ်သည်။ တရားမျှတမှု (Justice) လုပ်ငန်းကို “တရားစီရင်ရေး နည်းလမ်း” (Judicial) နှင့် “တရားစီရင်ရေး မဟုတ်သည့် အခြားနည်း”များ (Non-Judicial) ဖြင့် ဆောင်ရွက်ကြသည် (ဥပမာ- နစ်နာသူများအ တွက် ပြန်လည်ကုစားပေးလျော်မှု (Reparation) လုပ်ငန်းစဥ်)။ နိုင်ငံတကာတွင် တရားမျှမှု (Justice) နှင့် ကျူးလွန်သူများ တာဝန်ယူ၊ တာဝန်ခံစေရန်အတွက် ယာယီ တရားခုံရုံး (Ad-Hoc) များ ယူဂိုဆလားဗီးယား နိုင်ငံဟောင်းအတွက် နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်ခုံရုံး (International […]