စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဝန်းသိုမြို့နယ်ထဲက ကျောက်တိုင်၊ အာမခံ၊ ဇီးဖြူပင်၊ မိဿလင်ကျင်း၊ ကြို့ကုန်း၊ မြိုင်ဇေယျာ၊ ချယားကုန်းနဲ့ ကျောက်စရစ်ကုန်းရွာတွေကို ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်နဲ့ ၉ ရက်မှာ စစ်ကြောင်း၀င်လာတာကြောင့် ဒေသခံ တစ်ထောင်နီးပါး နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရတယ်လို့ ဝန်းသိုဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က ကောလင်းမြို့ကို ထိန်းချုပ်ထားပြီးနောက် ကောလင်းမြို့နယ်နဲ့ ထိစပ်နေတဲ့ ဝန်းသိုမြို့နယ်ထဲကို စစ်ကောင်စီတပ်တွေ စစ်ကြောင်းထိုးလာနေတာလို့ ဒေသခံတွေက ဆိုပါတယ်။
ဝန်းသိုဘက်နေ ထွက်ပြီးတော့မှ ကောလင်းကိုပြန်ပြီးတော့မှ တိုက်ဖို့စီစဉ်ထားတာ“
ထွက်ပြေးကြရသူတွေဟာ စစ်ကောင်စီတပ်က လမ်းကြောင်းတွေ ပိတ်ထားတာကြောင့် ရွာအနီးနားက ယာခင်းတွေထဲမှာပဲ တဲထိုးပြီးနေထိုင်ကြရတယ်လို့ လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ဝန်းသိုဒေသခံတစ်ဦးက RFA ကို ပြောပါတယ်။
“ရှောင်ပြေးစရာ နေရာမရှိဘူးဗျ။ ရှောင်ပြေးလို့ မရဘူး။ ချောင်ပိတ်နေသလိုဖြစ်တာ။ လမ်းပေါက်တွေ၊ ထွက်ပေါက်တွေ ပိတ်နေတာ။ သွားလို့လာလို့ကို မရတာ။ ရွာခံတွေကျတော့ ဘယ်မှာနေကြလဲဆိုတော့ စိုက်ခင်းတွေရှိတယ် မဟုတ်လား။ အဲဒီစိုက်ခင်းတွေထဲမှာ တဲထိုးပြီးနေကြရတာ။ အိမ်တွေ မီးရှို့တာဗျ။ ဝါးတစ်လုံးတောင် ရှာရခက်တဲ့ အခြေအနေမှာ ဒါကို သူတို့က လုပ်ရက်ကြတယ်”
အဲဒီရွာတွေက နေအိမ်တွေပါ မီးရှို့ခံရပေမယ့် ဒေသခံတွေအားလုံး ထွက်ပြေးနေရတာကြောင့် အရေအတွက် အတိအကျကို မသိရသေးဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
တောင်သူတွေအတွက် အရေးပါတဲ့ အခုလိုစပါးရိတ်သိမ်းချိန်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ စစ်ကြောင်းထိုးလာတာကြောင့် လယ်ယာလုပ်ငန်းတွေပါ ရပ်တန့်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ဝန်းသိုမြို့ခံတစ်ဦးကတော့ ဒေသခံတွေဟာ ဝန်းသိုမြို့နယ်ထဲမှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်လာမှာကို စိုးရိမ်နေကြရတယ်လို့ RFA ကို ပြောပါတယ်။
“သူတို့ (စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ PDF) အုပ်စုရှိတဲ့ နေရာတွေကြတော့ မနေကြရဲတော့ဘူး။ ဘာလို့တုန်းဆိုတော့ တစ်ခုခုဖြစ်သွားရင်ဆိုတဲ့ အတွေးကရှိတာလေ။ ဒီဘက် (စစ်ကောင်စီတပ်) ကလည်း သူ့ဘာသူချထား (တပ်စွဲ) ထားတယ်။ ဟိုဘက် (PDF) တွေကလည်း သူ့ဟာနဲ့သူချထား (တပ်ချ) တယ်။ အဲလိုဆိုတော့ လူတွေက မနေရဲတော့ဘူး။ နည်းနည်းဝေးတဲ့သူကတော့ သိပ်ပြီး ပြဿနာမရှိဘူးပေါ့။ ဥပဒေ မစိုးမိုးတော့တာပေါ့နော်။ ပြောရမယ်ဆိုရင်။ အခုအချိန်တစ်ခုခုဖြစ်သွားရင် အဖေလည်း ကယ်လို့မရဘူး။ အမေလည်း ကယ်လို့မရဘူး”
ကောလင်းမြို့ကို (NUG) ဘက်က ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ဝန်းသိုမြို့အခြေစိုက် ခြေမြန်တပ်ရင်း ခမရ (၁၁၁) နဲ့ ခမရ (၁၂၀) တပ်တွေကနေ ကောလင်းမြို့ထဲကို လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ မကြာခဏပစ်ခတ်နေတယ်လို့လည်း ဝန်းသိုဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
လက်ရှိ အင်အားတစ်ရာနီးပါးပါ စစ်ကြောင်းဟာ ဝန်းသိုမြို့နယ် ဇီးဖြူပင်ရွာအနီးမှာ တပ်စွဲထားပြီး ကောလင်းဘက်ကို လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ပစ်နေသလို စစ်ကြောင်းထိုးဖို့ ပြင်နေတယ်လို့ ဝန်းသိုမြို့နယ်ရဲ့ စစ်ရေးအခြေအနေသိသူတစ်ဦးက RFA ကို ပြောပါတယ်။
“သူတို့ (စစ်ကောင်စီတပ်) က လောလောဆယ် ဇီးဖြူပင်မှာပဲ ထိုင်နေတာလေ။ ဝန်းသိုဘက်နေ ထွက်ပြီးတော့မှ ကောလင်းကိုပြန်ပြီးတော့မှ တိုက်ဖို့စီစဉ်ထားတာ။ အင်အားများများနဲ့ တက်ပစ်တဲ့အခါကျတော့ ကိုယ့်ဘက် (PDF) က ပြန်ကာရတာ။ ဇီးဖြူပင်ကနေကို ပစ်နေတာ ဇီးဖြူပင်နဲ့ ကောလင်းက ဘာမှမဝေးတော့ဘူး။ ကိုယ့်ဘက် (PDF ဘက်) က ကောလင်းဘက်က တော်တော်လေး ကာနိုင်တဲ့အတွက် သူတို့ အရှေ့မတိုးရဲဘူး”
ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်မနေ့ညကလည်း ဝန်းသိုမြို့နယ် ကျောက်စရစ်ကုန်းရွာအနီးမှာ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းတပ်နဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ဝန်းသိုမြို့နယ်ရဲ့ စစ်ရေးသတင်းတွေကို ဖော်ပြနေတဲ့ The Guys Of Wuntho အမည်နဲ့ လူမှုကွန်ရက် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်စာမျက်နှာက ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒီအခြေအနေတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး စစ်ကောင်စီဘက်က သတင်းထုတ်ပြန်တာ မရှိသလို စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း ပြောခွင့်ရသူ တိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီး ဦးစိုင်းနိုင်နိုင်ကျော်ကို RFA က တယ်လီဖုန်းနဲ့ ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့် ဖုန်းစက်ပိတ်ထားပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းရေးမှူးရုံး (UNOCHA) ရဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်အရ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံတစ်ဝန်း နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးရတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည် နှစ်သန်းကျော်လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
