ရိုဟင်ဂျာအရေး နိုင်ငံတကာတရားရုံး ICJ မှာ တရားစွဲထားတဲ့ကိစ္စကို ပြင်သစ်နိုင်ငံကလည်း ပါဝင်ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန်နျူရယ် မက်ခရွန် (Emmanuel Macron) က တနင်္လာနေ့က ပြောလိုက်ပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ဒါကာမြို့ကို အလည်အပတ်ရောက်ရှိနေတဲ့ ပြင်သစ်သမ္မတဟာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာဆီနာနဲ့ တွေ့ဆုံရာမှာ အခုလိုပြောခဲ့ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်တဲ့ နှစ်နိုင်ငံပူးတွဲကြေညာချက်မှာ ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေကို ကူညီပံ့ပိုးနေတဲ့ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအဖွဲ့ကို ပြင်သစ်နိုင်ငံက အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၇ သန်းနဲ့ညီမျှတဲ့ ယူရို တစ်သန်းထပ်မံလှူဒါန်းတယ်လို့လည်း ပြင်သစ်သမ္မတက ပြောပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်က ဆက်လက်ကျူးလွန်နေတဲ့ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုနဲ့ လူမျိုးသုဉ်းသုတ်သင်မှုတွေကို ရှုတ်ချဖို့ ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီမှာ မိတ်ဖက်နိုင်ငံတွေနဲ့အတူ ပြင်သစ်က လက်တွဲဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။
ဗြိတိန်အခြေစိုက် မြန်မာ-ရိုဟင်ဂျာအသင်း (ယူကေ)ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးထွန်းခင်ကလည်း ပြင်သစ်နိုင်ငံ ပါဝင်ဆောင်ရွက်မယ်ဆိုတာဟာ သတင်းကောင်းဖြစ်ကြောင်း သူ့ရဲ့တွစ်တာအကောင့်မှာ ပြောထားပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာတွေကို လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုနဲ့ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံကို နိုင်ငံတကာတရားရုံး ICJ မှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလက စတင်တရားစွဲထားတာပါ။ အဲဒီအမှုကိုလည်း ICJ မှာ ကြားနာစစ်ဆေးနေပါတယ်။
အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ပါတီ အစိုးရလက်ထက်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကိုယ်တိုင် ICJ တရားရုံးမှာ သွားရောက်ဖြေရှင်းခဲ့သလို အာဏာသိမ်းပြီးတော့လည်း ဦးကိုကိုလှိုင် ဦးဆောင်တဲ့ စစ်ကောင်စီကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့က ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှာတစ်ကြိမ် ဖြေရှင်းခဲ့ပါတယ်။
ဒီအမှုအတွက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၄ ရက်နေ့ ထုချေလွှာအဆိုတင်သွင်းဖို့ တရားရုံးကဆင့်ခေါ်ခဲ့ပါတယ်။ ထုချေလွှာတင်သွင်းမှုကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့အထိ ၁၀ လ ရွှေ့ဆိုင်းပေးဖို့ စစ်ကောင်စီက တောင်းဆိုခဲ့ပေမဲ့ တရားရုံးကတော့ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၄ ရက်နေ့မှာ တင်သွင်းရမယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ထားပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ လက်ရှိအချိန်ထိ အမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ထုချေလွှာမတင်သွင်းနိုင်သေးပါဘူး။
မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်းရေးစစ်ဆင်ရေးကြောင့် ရိုဟင်ဂျာတွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှစ်က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံကို ထွက်ပြေးခဲ့ရတာပါ။ လက်ရှိအချိန်မှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ကော့ဘဇားနဲ့ ဘာဆန်ချာကျွန်းတွေမှာ ခိုလှုံနေတဲ့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည် တစ်သန်းကျော် ရှိနေပါတယ်။
