၁၀၂ ကြိမ်မြောက် အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူအချို့ကို အမှုပိတ်သိမ်းပြီး ပြစ်ဒဏ်လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပြုခဲ့တာဟာ နိုင်ငံတကာနဲ့ နိုင်ငံတွင်းအခြေအနေတွေ၊ ဖိအားတွေကို သက်သာဖို့လုပ်ဆောင်တာဖြစ်ပြီး အမှန်တကယ် စေတနာရှိတာမဟုတ်ဘူးလို့ နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေက သုံးသပ်ကြပါတယ်။
ဂျုံတစ်ခင်းလုံးသိမ်းသွားပြီးမှ ပေါင်မုန့်တစ်ချပ်ပြန်လာပေးတယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးလိုပေါ့။ အယုတ်မာအညစ်ပတ်ဆုံးလုပ်ပြီးမှ တစ်ခါတစ်ရံ လူထုကျေနပ်ရုံလေး ရေတစ်ပေါက်ချပေးတာမျိုးလောက်ပါပဲ။ အရေးအခင်းတစ်ခုလုံးနဲ့ ချီပြီး ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ဘာမှကျေနပ်စရာမရှိပါဘူး။
တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော် ၁ဝ ရက်နေ့ မနေ့ကကျရောက်တဲ့ ၁၀၂ နှစ်မြောက် အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့အထိမ်းအမှတ်အနေနဲ့ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၆၀၀ ကျော်၊ အကျဉ်းသူ ၉၄ ဦးအပါအဝင် တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ အကျဉ်းသားအကျဉ်းသူ ၅၇၇၄ ဦးကို ပြစ်ဒဏ်လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပြုခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီထဲမှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ စီးပွားရေးအကြံပေး ရှောင်တားနဲလ်၊ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဗြိတိန်သံအမတ်ဟောင်း ဗစ်ကီဘိုးမန်း၊ ဂျပန်နိုင်ငံသားမှတ်တမ်းရုပ်ရှင် ရိုက်ကူးသူ တိုရူကူဘိုတာ အပါအဝင် နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံရုံးဝန်ကြီး ဦးကျော်တင့်ဆွေ၊ ၈၈ မျိုးဆက်ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် ကိုမြအေး၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီရဲ့ အလုပ်အမှုဆောင် ဒေါက်တာမျိုးညွန့်၊ ရွှေညဝါဆရာတော်၊ စာရေးဆရာ မောင်သာချို၊ ပန်းချီထိန်လင်းတို့လည်း ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။
စစ်ကောင်စီရဲ့ လွတ်ငြိမ်းသက်သာခွင့် ပေးလာတဲ့အပေါ်မှာ ကျေးဇူးတင်စရာမရှိဘူးလို့ ကလေးမြို့ စက်မှုအထက်တန်းကျောင်းက အကြမ်းမဖက် အာဏာဖီဆန်ရေးလူထုလှုပ်ရှားမှုမှာပါဝင်တဲ့ CDM ဆရာမတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဒေါ်ရတီအုန်းက ပြောပါတယ်။ သူက တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကို ဆေးကုသဖို့ အနောက်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ် မိုဘိုင်း Medical Team တည်ထောင်ထားသူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
“အခုလွတ်လာတဲ့သူတွေက ပြောရရင်တော့ ကျွန်မတို့အတွက်ကတော့ ဒါလျှော့ရက်နဲ့ လွတ်ရက်နဲ့ပေါ့နော် ပြောမယ်ဆို မကြာခင်မှာလွတ်မြောက်လာကြတော့မယ့် ပုဂ္ဂိုလ်တွေလည်း တော်တော်များများပါနေတယ်ပေါ့၊ နိုင်ငံတကာဖိအားများလာတဲ့အချိန်မှာ လျှော့ချချင်လို့ လုပ်တယ်လို့ပဲ ကျွန်မတို့က ယူဆရမှာလေ သူတို့ကအရှေ့မှာ တစ်ကွက်ပြပြီးတော့ နောက်မှာ ဘယ်လောက်ယုတ်မာကောက်ကျစ်ဦးမယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့က မှန်းလို့ကို မရနိုင်သေးတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ဆရာကြီးဦးဝင်းတင်စကားနဲ့ ပြောရင်တော့ စစ်တပ်ကျေးဇူးမူးလို့တောင် ရှူစရာမရှိဘူးလို့ပဲ ကျွန်မပြောချင်ပါတယ်။”
အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကို ပြယုဂ်တစ်ခုအနေနဲ့ လွှတ်ပေးနေတာဖြစ်ပြီး စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်းမှာတော့ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေကို နေ့စဉ်လို လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း ဦးဖေသန်းကလည်း စစ်ကောင်စီက နိုင်ငံတကာရဲ့ ဖိအားလျော့အောင် အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ကို အသုံးချပြီး နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားနေသူတွေကို လွှတ်ပေးတာဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“အခုလိုနေ့ထူးနေ့မြတ်ဆိုပြီးတော့ သူတို့ပဏ္ဏာယူပြီးတော့ ပြန်လွှတ်ပေးတယ်ပေါ့ သူတို့သဘောထားကြီးကြောင်း ဖော်ပြချင်တာရယ် နိုင်ငံတကာက သူတို့အပေါ်မှာ အမြင်ကောင်းအောင် ဆိုပြီးတော့ ပုံရိပ်ကောင်းအောင်ဆိုပြီးတော့ သက်သေပြတဲ့အနေနဲ့ လုပ်ဆောင်ခြင်းသာဖြစ်တယ်ပေါ့။ အမှန်ကတော့အစတည်းက ဒီလူတွေဟာဘာမှအပြစ်မရှိဘူး။ ဘာမှဖမ်းသင့်တဲ့လူလည်း မဟုတ်ဘူး သူတို့ကိုလွှတ်ပေးတာက အမျိုးသားနေ့မှာ လွှတ်ပေးတယ်ဆိုတဲ့ အထိမ်းအမှတ်တစ်ခု အတွက်ပဲ အမျိုးသားနေ့ကို အသုံးချတာဖြစ်တယ်။”
လွတ်မြောက်လာသူတွေအတွက် ဝမ်းသာပေမယ့် စစ်ကောင်စီအပေါ်မှာတော့ ဘာအတွက်နဲ့မှ အသိအမှတ် ပြုစရာ မလိုဘူးလို့ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဟောင်းများ အင်အားစုက ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး ဖြစ်တဲ့ ကိုနန်းလင်းက ပြောပါတယ်။
“လက်ရှိလွှတ်ပေးတယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စကလည်း ဘာမှစိတ်ကောင်း စေတနာကောင်း နိုင်ငံရေးသဘောထားမှန်မှန်နဲ့ လွှတ်ပေးတာမဟုတ်ဘူးဆိုတာကို ပြည်သူကနားလည်ပြီးသားပါ။ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာလည်း လုပ်ပွဲသာသာ လုပ်ပွဲတစ်ခုပဲ ပြည်သူအတွက် ဘာကောင်းကျိုးမှ မရှိဘူးဆိုတာကို ပြည်သူက သိပြီးသား။ ဒီနေ့လွှတ်ပေးမှုတွေအတွက်ကြောင့် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အရေးပါတဲ့ခေါင်းဆောင်တွေ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ လွတ်မြောက်လာတာကို ဝမ်းသာတယ်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ လွှတ်ပေးခြင်းအပေါ်မှာတော့ ဘာအတွက်နဲ့မှ အသိအမှတ် ပြုစရာလည်းမရှိဘူး။ ကျေးဇူးတင်စရာလည်းမရှိဘူး။ ကျွန်တော်တို့ ဆက်ပြီးတော့မှ စစ်အာဏာရှင်ကို အမြစ်ပြတ်အောင်တိုက်ကြမယ့် ကိစ္စကတော့ ဆက်ပြီးတော့ တိုက်ဖို့အတွက် ဒါကတော့ ကျွန်တော်တို့ ဆက်လုပ်မှာပဲ။”
အမျိုးသားနေ့အတွက် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က သဝဏ်လွှာပေးပို့ခဲ့ပြီး တစ်ဖက်မှာလည်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ NUG က တိုင်းရင်းသား မိဘပြည်သူတွေနဲ့အတူ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ တည်ထောင်ရေး ပူးပေါင်းကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
မြန်မာ့တော်ဝင်နဂါးတပ်တော်ရဲ့ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်နဂါးက လွတ်မြောက်လာသူတွေအတွက် ဝမ်းသာပေမယ့် အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ အမှန်တကယ်ဖြစ်ဖို့ဆိုရင်တော့ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီကို အမြစ် ဖြတ်တိုက်ထုတ်နိုင်မှ ဖြစ်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“ပြန်လွှတ်ပေးတယ်ဆိုတာကလည်း ပြောရရင်စကားလေးနဲ့တူတယ်။ ဂျုံတစ်ခင်းလုံးသိမ်းသွားပြီးမှ ပေါင်မုန့်တစ်ချပ်ပြန်လာပေးတယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးလိုပေါ့။ အယုတ်မာအညစ်ပတ်ဆုံးလုပ်ပြီးကာမှ တစ်ခါတစ်ရံ လူထုကျေနပ်ရုံလေး ရေတစ်ပေါက်ချပေးတာမျိုးလောက်ပါပဲ။ အရေးအခင်းတစ်ခုလုံးနဲ့ ချီပြီး ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ဘာမှကျေနပ်စရာမရှိပါဘူး။ လွတ်မြောက်လာတဲ့ လူတစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းဆီ အတွက်တော့ သူတို့နဲ့ ထပ်တူ ဝမ်းသာရမှာပါပဲ။ ဒါမယ့်အမျိုးသားအောင်ပွဲ အစစ်အမှန်ဖြစ်ဖို့ရာအတွက်ကတော့ ဂျုံတစ်ခင်းလောက်သိမ်းပြီး မုန့်တစ်ချပ်ပြန်ပြန်ပေးတဲ့ အကြမ်းဖက်လူယုတ်မာ စစ်ကောင်စီကို အပြတ်အသတ် တိုက်ထုတ်နိုင်ဖို့ သန္ဓေတည်ထားကြဖို့ လိုတယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ဆိုတာတွေဟာ စစ်ကောင်စီက အသုံးချလိုက်တဲ့ နေ့တစ်နေ့ဖြစ်ပြီး အကျိုးတစ်ခုခုရဖို့အတွက် လွှတ်ပေးတာ ဖြစ်တယ်လို့ 96 Soldiers အဖွဲ့က ကိုဇေယျာလွင်က ပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့လွှတ်တယ်ဆိုတဲ့ အပိုင်းမှာလည်း စစ်တပ်ဘက်ကနေပြီးတော့ အကျိုးအမြတ်ကို သူတို့အကျိုးကို လိုလားတဲ့အတွက်ကြောင့် ဒီလိုလွှတ်ခြင်းဖြစ်တယ်လို့ပဲ ကျွန်တော်ကပြောချင်တယ်။ ဒီနေ့လွှတ်ခြင်းဟာ အကြောင်းမဲ့သက်သက် စာနာလို့ လွှတ်ခြင်းတော့ မဟုတ်ပါဘူး ဖမ်းတောင်ဖမ်းသင့်တဲ့ ကိစ္စမဟုတ်ဘူး။”
စစ်ကောင်စီရဲ့ ပြစ်ဒဏ်လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်အပေါ် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေရဲ့ သဘောထားနဲ့ပတ်သက်ပြီး သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့အမှုဆောင် ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးသိန်းထွန်းဦးက အခုလို ပြောပါတယ်။
“တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက်ကျေးဇူးတင်စရာ မလိုဘူးတို့ ကျေးဇူးမတင်သည့်တိုင်အောင်ပေါ့နော်။ ပြစ်ဒဏ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ သက်ညှာခွင့် ပေးလိုက်တယ် ပြောရရင် နိုင်ငံတော်ဘက်က လိုက်လျောညီထွေတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါကို ကျေးဇူးမတင်ကြဘူးပြောတယ် ကျွန်တော်တို့သေချာတယ် နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ကတော့ ရှေ့အလားအလာက အမျိုးသားရင်ကြားစေ့ရေး ဘာရေးအသာထားအုံး တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက်ကြားမှာ နိုင်ငံရေးမျက်နှာချင်းဆိုင်ပြီး အေးအေးချမ်းချမ်း ပြန်လုပ်ရမယ့် အနေအထားတောင် တော်တော်ရှားမယ်လို့ပဲ တွေးမိတယ်။ သိပ်တော့ အဆင်မပြေလှဘူး။ ဒီအချက်ကြီးကပေါ့လေ။”
နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း AAPP ရဲ့ စာရင်းတွေအရ စစ်ကောင်စီက အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရဆဲသူဦးရေ ၁၂၉၇၆ ရှိပြီး နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နဲ့ လွတ်မြောက်လာတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၅၃ ဦး ရှိတယ်လို့ AAPP က ဖော်ပြထားပါတယ်။