အရပ်သားများနှင့် အရပ်ဘက် အခြေခံအဆောက်အအုံများကို တိုက်ခိုက်မှု ရပ်ရန်၊ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်နှင့် နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား အားလုံးလွှတ်ပေးရန် အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင် ၃ နိုင်ငံအပါအဝင် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ (UNSC) ဝင် ၉ နိုင်ငံက မြန်မာစစ်ကောင်စီကို တောင်းဆိုလိုက်သည်။
UNSC အဖွဲ့ဝင်များဖြစ်သော အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၊ ဗြိတိန်၊ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယား၊ ဆလိုဗေးနီးယား၊ ဆွစ်ဇာလန်၊ အီကွေဒေါနှင့် မော်လ်တာ နိုင်ငံများသည် တနင်္လာနေ့က UNSC ၏ မြန်မာ့အရေး အစည်းအဝေး မကျင်းပမီ ပူးတွဲကြေညာချက်တစောင် ထုတ်ပြန်သည်။ ထို ၉ နိုင်ငံတွင် UNSC အမြဲတမ်းနှင့် အလှည့်ကျ အဖွဲ့ဝင် ၁၅ နိုင်ငံတွင် ပါဝင်သည်။
ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့သည် မြန်မာစစ်တပ်က ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်ခံအစိုးရကို မြန်မာစစ်တပ်က ဖြုတ်ချခဲ့သည်မှာ ၃ နှစ်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း မှတ်ချက်ချပြီး မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေသည် ဆက်လက်ဆိုးရွားနေကြောင်း ၎င်းတို့ပြောသည်။
UNSC အစည်းအဝေးကျင်းပသည့်နေ့တွင်ပင် စစ်ကောင်စီသည် ကရင်နီ (ကယား) ပြည်နယ် ဒီမောဆိုမြို့နယ်မှ ကျောင်းတခုကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုပြုလုပ်သောကြောင့် အသက် ၁၂ နှစ်နှင့် ၁၄ နှစ်အကြား ကလေး ၄ ဦး သေဆုံးပြီး အခြားကလေး ၁၅ ဦး ဒဏ်ရာရသည်။ စစ်ကောင်စီက ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို ငြင်းဆိုသည်။
“မခွဲမခြား လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကို စစ်တပ်က ဆက်လက်ပြုလုပ်နေခြင်းအပါအဝင် မြန်မာမှ အရပ်သားများ အပေါ် ဆက်လက်ကျူးလွန်နေသော အကြမ်းဖက်မှုများကို မိမိတို့ ပြင်းထန်စွာ ရှုတ်ချသည်” ဟု အထက်ပါ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများက ပူးတွဲကြေညာချက်တွင် ဖေါ်ပြထားသည်။
အထက်ပါကြေညာချက်တွင် လုံခြုံရေးကောင်စီ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်များဖြစ်သော တရုတ်နှင့် ရုရှားပါဝင်ခြင်း မရှိပေ။
“ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီဆုံးဖြတ်ချက် ၂၆၆၉ တွင် ဖေါ်ပြထားသည့်အတိုင်း အကြမ်းဖက်မှု ပုံစံအားလုံးကို ရပ်ဆိုင်းရန် မိမိတို့တောင်းဆိုပြီး ချုပ်တည်းရန်နှင့် တင်းမာမှုလျှော့ချရန် တိုက်တွန်းသည်။ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်နှင့် နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပါအဝင် အငြင်းပွားဖွယ် ဖမ်းဆီးထားသည့် အကျဉ်းသားများကို ချက်ခြင်းလွှတ်ပေးရန် မြန်မာစစ်တပ်ကို ဆက်လက်တိုက်တွန်းသည်” ဟု အထက်ပါနိုင်ငံများက ကြေညာချက်တွင် တိုက်တွန်းထားသည်။
ထိုသို့ ပူးတွဲကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခြင်းအတွက် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ် ဦးကျော်မိုးထွန်းက ထိုနိုင်ငံများကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ပြောကြားပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်အမှတ် ၂၆၆၉ ကို အကောင်အထည်ဖေါ်ရန် ပိုမိုလုပ်ဆောင်ရေး တိုက်တွန်းသည်။
မီဒီယာသို့ ထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက်တစောင်တွင် ဦးကျော်မိုးထွန်းက “၂၀၂၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဆုံးဖြတ်ချက် အမှတ် ၂၆၆၉ ကို ထုတ်ပြန်ပြီးနောက်တွင်ပင် စစ်ကောင်စီသည် မြန်မာပြည်သူများအပေါ် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများ ဆက်လက်ကျူးလွန်နေသည်။ ထိုဆုံးဖြတ်ချက်ကို စစ်ကောင်စီ လိုက်နာစေရန် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီက လက်ရှိအချိန်အထိ မည်သည်မျှ မလုပ်ဆောင်သေးပေ။ ဆုံးဖြတ်ချက်အမှတ် ၂၆၆၉ ကို အခြေခံတည်ဆောက်ထားသည့် အကောင်အထည်ဖေါ်နိုင်သော ဆုံးဖြတ်တခု မိမိတို့လိုအပ်ကြောင်း ထင်ရှားသည်” ဟု ဖေါ်ပြထားသည်။
ကျောင်းများ၊ ဆေးရုံများနှင့် ဘာသာရေးအဆောက်အအုံများ အပါဝင် အရပ်ဘက်နေရာများကို တိုက်ခိုက်ရန် ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များနှင့် ရဟတ်ယာဉ်များကို စစ်ကောင်စီက ဆက်လက်အသုံးပြုနေသောကြောင့် စစ်ကောင်စီထံ လက်နက်များ၊ လေယာဉ်ဆီနှင့်ငွေကြေးစီးဆင်းမှု အဆုံးသတ်ရေးကိုလည်း သူတောင်းဆိုသည်။
“ကျနော် ခဏခဏမေးနေတဲ့ မေးခွန်းက မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ အသက်တွေကို ကယ်ဆယ်ဖို့ သူတို့ ဘာကို စောင့်နေတာလဲဆိုတဲ့မေးခွန်းပဲ” ဟု ဦးကျော်မိုးထွန်းပြောသည်။
အွန်လိုင်းငွေကြေးလိမ်လည်မှုများ၊ မူးယစ်ဆေးနှင့် လူကုန်ကူးခြင်းတို့အပါအဝင် မြင့်မားနေသည့် နိုင်ငံဖြတ်ကျော် ရာဇဝတ်မှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်လည်း လုံခြုံရေးကောင်စီကို သူ တောင်းဆိုသည်။ ထိုအမှုများကို စစ်ကောင်စီနှင့် ၎င်း၏လက်အောက်ခံနယ်ခြားစောင့်တပ်များက အကာအကွယ်ပေးထားကြောင်း သူပြောသည်။ ထိုသို့သော ရာဇဝတ်မှုများသည် ဒေသတွင်းနှင့် ဒေသပြင်ပတွင် ကြီးမားသော သက်ရောက်မှုဖြစ်စေကြောင်း သူပြောကြားပြီး ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူရန် တိုက်တွန်းသည်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီး ၃ နှစ်အတွင်း ပြည်သူများကို စစ်ကောင်စီက တနိုင်ငံလုံးတွင် အကြမ်းဖက် စစ်ဆင်ရေး လုပ်သောကြောင့် အရပ်သား ၄၄၀၀ ကျော် သတ်ဖြတ်ခံရပြီး လူပေါင်း ၂၅၀၀၀ ကျော် အဖမ်းခံရကာ အရပ်သားနေအိမ်ပေါင်း ၇၈၀၀၀ ကျော်မီးရှို့ခံရကြောင်း သူပြောသည်။
လူပေါင်း ၁၈ သန်းကျော်သည် လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီလိုအပ်နေပြီး လူပေါင်း ၂.၆ သန်းသည် နေအိမ်များကို စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရသည်။ ဘာသာရေးအဆောက်အအုံများအပါဝင် အရပ်သားအဆောက်အအုံ ၈၆၀၀၀ ကျော်ကို စစ်ကောင်စီတပ်များ မီးရှို့ခဲ့သည်။
“မြန်မာပြည်သူများသည် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ဆန့်ကျင်သည့် ၎င်းတို့ ဆုံးဖြတ်ချက်အား ပြသမှု မည်သည့် အခါမှ ရပ်မည် မဟုတ်ပေ။ .. မိမိတို့သည် စစ်အာဏာရှင်စနစ်နှင့် ၎င်း၏အုပ်ချုပ်ရေးကို ဆန့်ကျင်ရာတွင် ညီညွတ်သည်။ မိမိတို့သည် လွတ်လပ် ငြိမ်းချမ်း အားလုံးအကျုံးဝင် တရားမျှတ ဒီမိုကရေစီရှိသည့် လူ့အဖွဲ့အစည်တွင် နေထိုင်လိုကြသည်” ဟုလည်း ဦးကျော်မိုးထွန်းပြောသည်။
တော်လှန်ရေးသည် ပြည်တွင်းဖြစ်ဖြစ်ပြီး ပြည်သူကို ဗဟိုပြုကာ ပြည်သူကို မျက်နှာမူကြောင်း၊ သို့သော် လုံခြုံရေး ကောင်စီနှင့် အဖွဲ့ဝင် တနိုင်ငံချင်းထံမှ ညှိနှိုင်းခိုင်မာသော အရေးယူမှုများအပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းထံမှ အကူအညီများ ချက်ခြင်းလိုအပ်နေသည်ဟု သူပြောသည်။
“မြန်မာပြည်သူများ၏ အသက်များကို ကယ်ဆယ်ရန် အချိန်မီပြီး အကောင်အထည်ဖေါ်နိုင်သည့် နောက်ဆက်တွဲ ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်ရန် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင်များကို မိမိ ထပ်မံမေတ္တာရပ်ခံသည်” ဟု ဦးကျော်မိုးထွန်းပြောသည်။
