မန္တလေးတိုင်း မတ္တရာမြို့နယ် မြောက်ပိုင်းနှင့် အနောက်ခြမ်း ဧရာဝတီမြစ်ရိုးတလျှောက် စစ်တပ်က အင်အားအလုံးအရင်း ဖြင့် စစ်ကြောင်းထိုးနေရာ နေအိမ်များ မီးရှို့ ခြင်း၊ ဒေသခံများကို သတ်ဖြတ်ခြင်းများ ထပ်မံကျူးလွန် နေကြောင်း သိရသည်။
ဒီဇင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့ ညပိုင်းက မတ္တရာမြို့ပေါ်တွင် ကင်းလှည့်နေသည့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၇ ဦးသည် ၄မိုင်ခန့် ကွာဝေး သော ရှမ်းမြောင်ကျေးရွာသို့ ဝင်ကာ အသက် ၇၀ ကျော် အမျိုးသမီးတဦးအပါအဝင် အရပ်သား ၇ ဦးကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
မတ္တရာမြို့နယ်ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူတဦးက “ပြီးခဲ့တဲ့ ၃၀ ရက်နေ့ ည ၁၀ နာရီလောက်မှာ မတ္တရာမြို့ ထဲကနေ ကင်းပတ်ပြီးတော့ BE ကျောက်မှုန့်စက်ရုံဘက်ကို ဆက်ကြေးလာတောင်းတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၇ ဦးလောက် က ဒေသခံ ၇ ဦးကို သေနတ်နဲ့ ပစ်သတ်ပြီးတော့ ရွှေငွေလက်ဝတ်ရတနာတွေနဲ့ ကား ၃ စီးကိုလည်း ယူသွားကြတယ်”ဟု ပြောသည်။
အသတ်ခံရသူများမှာ ရှမ်းမြောင်ရွာ BE ကျောက်မှုန့်စက်ရုံမှ မန်နေဂျာ၏ မိခင် အသက် ၇၀ ကျော်အရွယ် အမျိုးသမီး၊ ဂွတ်ဒ်ဘရာသားကုမ္ပဏီမှ အသက် ၄၀ ဝန်းကျင် တရုတ်အမျိုးသားတဦး၊ BE ကျောက်မှုန့်စက်ရုံအလုပ်သမား ၄ ဦးနှင့် လမ်းဘေးတွင် ရှိနေသော စိတ်မနှံ့သူ အမျိုးသားတဦးတို့ ဖြစ်သည်။
မတ္တရာမြို့ခံတဦးက “ရှမ်းမြောင်ရွာဘက်မှာ အခုလို သတ်ဖြတ်ခံရတာ ဒီဇင်ဘာ တလတည်း ၈ ယောက် ရှိတယ်၊ လဆန်း ပိုင်းတုန်းက ရွာထိပ်မှာ ထိုင်နေတဲ့ ၂၇ နှစ်လောက်အရွယ် လူငယ်တယောက်ကိုလည်း ပစ်သတ်သွားသေးတယ်၊ မြို့နဲ့ သိပ်မဝေးတော့ စစ်တပ်က မကြာခဏဆိုသလို ပိတ်ဆို့ စစ်ဆေးတာတွေ ရှိတယ်၊ ညပိုင်းတွေဆိုရင်လည်း သေနတ်ဖောက်တာမျိုးတွေရှိတော့ အဲဒီညက အခါတိုင်းလိုပဲ သေနတ်ပစ်တာမျိုးလို့ ထင်ခဲ့ကြတာ”ဟု ပြောသည်။
မတ္တရာနယ်မြို့နယ်တွင် နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်မှ စ၍ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (မန္တလေး)၊ တအာင်းတပ်မတော် (TNLA)နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) ပူးပေါင်းအဖွဲ့များက “တောင်သမန် စစ်ဆင်ရေး”ကို ဆင်နွှဲလျက်ရှိရာ အလယ်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်ရှိရာ မန္တလေးမြို့ထိ တိုက်ပွဲများ ရောက်မလာစေရေး မတ္တရာမြို့နယ်ကို ခံတပ်သဖွယ် အသုံး ချ၍ အကြမ်းဖက် ဖိနှိပ်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက ဆိုသည်။
မတ္တရာမြို့နယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့(ပကဖ)မှ တာဝန်ရှိသူတဦးက “မတ္တရာက မန္တလေးကို ကာဖို့အတွက် ခံတပ်လို အသုံးပြုနိုင်တဲ့ မြို့ဖြစ်တယ်၊ မန္တလေးမြို့ပေါ်နဲ့ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ဖြစ်တဲ့ နန်းတွင်းအထိ ပြီးခဲ့တဲ့ လထဲမှာ တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေက တိုက်ခိုက်ခဲ့တာမျိုးရှိတော့ မန္တလေးအတွက် အဓိက ခံတပ်ဖြစ်တဲ့ မတ္တရာမြို့နယ် မကျရှုံးရေးအတွက် အင်အားအလုံးအရင်းနဲ့ ကာထားတဲ့သဘောမျိုးလို့ မြင်တယ်၊ မတ္တရာမြို့နယ်တခုလုံးမှာဆိုရင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် အင်အား ၈၀၀ ကျော်လောက်နဲ့ ကာထားတယ်”ဟု ပြောသည်။
ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက်နေ့တွင်လည်း မတ္တရာ- စဉ့်ကူးအစပ်ရှိ ပန်းယျကျေးရွာတွင် အထိုင်ချတပ်စွဲထားသည့် အင်အား ၁၀၀ ခန့်ပါသော စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်နှင့် ပျူစောထီးများသည် ကား ၇ စီးဖြင့် မတ္တရာမြို့နယ်အနောက်ခြမ်း ဧရာဝတီမြစ်ဘေးရှိ ဥဒိန်ကျေးရွာသို့ ဝင်ရောက်ကာ နေအိမ်များအား မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့ရာ နေအိမ် ၄၉ လုံး မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
အလားတူ ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်တွင်လည်း ကိုးပင်ကျေးရွာသို့ စစ်ကြောင်းထိုး ဝင်ရောက်လာပြီးနောက် မြစ်ရိုးရှိ ဆင်ကုန်ရွာ ဘက်သို့ လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်သဖြင့် နေအိမ် ၅ လုံးခန့် လက်နက်ကြီးကျည် ထိကာ မီးလောင်ပြီး ဒေသခံတဦး ထိမှန်ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ဒေသပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တဦးက “ဘယ်တပ်တွေဆိုတာ မသိရပေမယ့် အခုဝင်တဲ့ စစ်ကြောင်းမှာ ပျူစောထီး တွေ အများဆုံး ပါတယ်၊ ကျနော်တို့ မတ္တရာမြို့နယ်မှာက ပျူစောထီးတွေ အင်အားများတဲ့အတွက် စစ်ကြောင်းထိုးတာ လုံခြုံရေးကိစ္စရပ်တွေမှာ ပျူတွေကို သုံးတာများတယ်”ဟု ပြောသည်။
မတ္တရာမြို့နယ်သည် မန္တလေးမြို့နှင့် နယ်နမိတ်ချင်း ထိစပ်နေကာ မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် ၅ ခု၊ ကျေးရွာ အုပ်စု ၈၃ အုပ်စု၊ ကျေးရွာ ပေါင်း ၂၈၆ ရွာရှိပြီး အရှေ့ဘက်တွင် ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်၊ အနောက်ဘက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဝက်လက်မြို့နယ်၊ စစ်ကိုင်းမြို့ နယ်၊ မြောက်ဘက်တွင် စဉ့်ကူးမြို့နယ်၊ တောင်ဘက်တွင် ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ်တိုနှင့် နယ်နမိတ် ထိစပ်နေပြီး မတ္တရာမြို့များသို့ မန္တလေးမြို့မှ ကား၊ ဆိုင်ကယ် တနာရီခန့်သာ မောင်းနှင်ရသည့် အကွာအဝေးတွင် တည်ရှိသည်။
ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့က မန္တလေး-မိုးကုတ် ကားလမ်းဘေး အောင်ကန်သာရွာရှိ လက်ဖက်ရည် ဆိုင်ရှင် လင်မယား ၂ ဦးအပါအဝင် ဆိုင်ထိုင်နေသော ရေနံ့သာ၊ အောင်ကန်သာ၊ ဥက္ကံ၊ ပတ်လည်အင်း ကျေးရွာများမှ ဒေသခံ ၁၁ ဦးထိ ပစ်သတ်ခံခဲ့ရသေးကြောင်း၊ ထို့ပြင် နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်ကလည်း မတ္တရာမြို့နယ်အရှေ့ခြမ်း တိုက်ပွဲများများကြောင့် စစ်ဘေးရှောင်နေကြသော ကင်းနှင့် သရက်ကိုင်းကျေးရွာမှ ဒေသခံအမျိုးသား ၆ ဦးကို မတ္တရာနှင့် ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ်အစပ်ရှိ သရက်ကိုင်းကျေးရွာအနီး စစ်ကောင်စီက ဖမ်းဆီး သတ်ဖြတ်ပြီး ရုပ်အလောင်းများကို အယ်လ်ဖာဘိလပ်မြေစက်ရုံအဝင် ကွန်ဂရစ်လမ်းဘေးတွင် စွန့်ပစ်ခဲ့သေးကြောင်း သိရသည်။
မတ္တရာမြို့နယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့(ပကဖ)မှ တာဝန်ရှိသူတဦးက “စစ်ကြောင်းကလည်း တနေရာမဟုတ် တနေရာ ကို နေ့တိုင်း ဝင်နေပေမယ့် အခုနောက်ပိုင်းမှာ PDF တွေကို စစ်တပ်က မနိုင်တော့ဘူး၊ ဒါကြောင့် သူတို့နိုင်တဲ့ ပြည်သူတွေ ကို အခုလိုမျိုး စစ်ရာဇဝတ်မှုမြောက်စေတဲ့ အစုလိုက် အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုတွေနဲ့အတူ ညဉ်းပန်းနှိပ်စက်တာ ရက်ရက် စက်စက် သတ်ဖြတ်တာမျိုးတွေ လုပ်နေတာ”ဟု ပြောသည်။
ယခုအခါ မတ္တရာမြို့နယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီ၏ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား မလည်ပတ်နိုင်စေရန် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး တပ်များ က နေ့စဉ်တိုက်ခိုက်နေသလို စစ်ကောင်စီကလည်း ကျေးရွာများသို့ လှည့်လည် စစ်ကြောင်းထိုးနေကြောင်း သိရသည်။
ဆက်တိုက် စစ်ကြောင်းထိုးခြင်းနှင့် မတ္တရာအရှေ့ ခြမ်း တိုက်ပွဲများကြောင့် ဧရာဝတီ မြစ်ရိုးမှ အိမ်ခြေ ၅၀၀ ကျော်ရှိ ဥဒိန် ကျေးရွာလုံးကျွတ်နီးပါး ထွက်ပြေးနေရသလို လက်ဝဲကြီး၊ လမိုင်း၊ အောင်ချမ်းသာ၊ မြောင်းဦး၊ ကင်း၊ စခန်း သာ၊ ဇီးဖြူပင်၊ သဖန်းကိုင်း၊ သဖန်းဒေါင့်၊ သနပ်ကုန်း၊ ဆင်ကုန်းစသည့် ရွာ ၃၀ ခန့်မှ လူ ၂ သောင်းကျော် ဘေးလွတ်ရာသို့ စစ်ရှောင်နေ ရသည်။
ကင်းရွာ ဒေသခံတဦးက “စစ်ကြောင်းတွေ ထိုးနေတာရယ်၊ တိုက်ပွဲတွေရယ်ကြောင့် ဘေးလွတ်ရာကို ရှောင်ကြရတာ၊ စပါး တွေက ရင့်မှည့်ပြီး ရိတ်သိမ်းချိန် ရောက်နေပေမယ့် တောင်သူတွေက ပြေးနေရတော့ စပါးရိတ်ဖို့ ခက်နေတယ်၊ ဝါစိုက် တဲ့ သူတွေလည်း ဝါကောက်ချိန်မှာ ဝါကောက်နေရင်းနဲ့ ပြေးကြရတာမို့ အခက်အခဲတွေ ဖြစ်ကုန် ကြတော့တာပေါ့၊ တော်တော် လေး ဒုက္ခရောက်ကြရပါတယ်”ဟု ပြောသည်။
ထိုသို့ ကျေးရွာများအား မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်းကို စစ်ကောင်စီအနေဖြင့် ၎င်းတို့လုပ်ဆောင်ခြင်းမျိုး မရှိဟု ငြင်းဆိုနေသော်လည်း စစ်ကောင်စီဝါဒဖြန့် တယ်လီဂရမ်ချန်နယ်များက အကြမ်းဖက် PDF တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ခိုလှုံနေသည့် ကျေးရွာများကို ပြည်သူ များ၏ သတင်းပေးမှုကြောင့် ရှင်းလင်းနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဆိုထားသည်။
