ဂျပန်နိုင်ငံသည် ၂၀၁၅ မှစ၍ မြန်မာစစ်တပ်မှ ဗိုလ်လောင်းများနှင့် အရာရှိများကို စစ်သင်တန်းပေးခဲ့ရာ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်တွင်လည်း ဗိုလ်လောင်းနှစ်ဦးနှင့် အရာရှိနှစ်ဦး ထပ်မံလက်ခံခဲ့ကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက ဆိုသည်။
အရပ်သားများအပေါ် စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ရာတွင် ဂျပန်နိုင်ငံ၌ စစ်ပညာသင်ယူခဲ့သော ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးတစ်ဦး ပါဝင်နေကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက ယနေ့ (မေ ၂၃) ထုတ်ဖော်ပြောဆိုသည်။
မကွေးလေတပ်စခန်းဌာနချုပ်တွင် ဒုတိယအကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးလွှမ်းမိုးသည် ဂျပန်နိုင်ငံရှိ လေတပ်ဌာနချုပ်နှင့် စစ်ဦးစီးကောလိပ်တို့တွင် ၂၀၁၆ ဩဂုတ်လမှ ၂၀၁၇ မတ်လအထိ သင်တန်းတက်ရောက်ခဲ့သူဖြစ်ကြောင်း Human Right Watch နှင့် Justice For Myanmar အဖွဲ့၏ ယနေ့ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြသည်။
အဆိုပါအဖွဲ့များ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် စစ်ကောင်စီ၏ စစ်ဆင်ရေးများတွင် ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးလွှမ်းမိုး မည်သို့မည်ပုံပါဝင်သည်ကို ဖော်ပြမထားသော်လည်း အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အရပ်သားများကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ရာတွင် အခြားလေတပ်စခန်းများနည်းတူ မကွေးလေတပ်စခန်းဌာနချုပ်လည်း အပါအဝင်ဖြစ်သည်။
စစ်သင်တန်းပေးနေခြင်းကို ချက်ချင်းရပ်တန့်ရန်နှင့် မြန်မာစစ်တပ်၏ ကြီးလေးသော လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများအတွက် အမြန်ဆုံးအရေးယူရန် ဂျပန်အစိုးရကို တောင်းဆိုကြောင်း Justice For Myanmar အဖွဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မရတနာမောင်က ပြောသည်။
“မြန်မာစစ်တပ်က ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်နေတာကို သိလျက်နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ ဗိုလ်လောင်းတွေကို ဆက်ပြီးလေ့ကျင့်ပေးနေတာကို ဂျပန်နိုင်ငံအနေနဲ့ ဆင်ခြေဆင်လက်တွေပေးပြီး ကာကွယ်ပြောဆိုနေတာက လုံးဝလက်ခံနိုင်စရာ မရှိပါဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ဂျပန်နိုင်ငံသည် ၂၀၁၅ မှစ၍ မြန်မာစစ်တပ်မှ ဗိုလ်လောင်းများနှင့် အရာရှိများကို စစ်သင်တန်းပေးခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၂၁ တွင် ၂၀၂၁ တွင် ဗိုလ်လောင်းနှစ်ဦးနှင့် အရာရှိနှစ်ဦး လက်ခံသင်ကြားပေးခဲ့ပြီးနောက် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်တွင်လည်း ဗိုလ်လောင်းနှစ်ဦးနှင့် အရာရှိနှစ်ဦး ထပ်မံလက်ခံခဲ့ကြောင်း Human Right Watch အဖွဲ့က ဆိုသည်။
ဂျပန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ၂၀၁၅ မှ ယနေ့အထိ အသက် ၂၀ ကျော်နှင့် ၃၀ ကျော်အရွယ်ရှိ မြန်မာစစ်သား ၃၀ ကို စစ်ပညာသင်ပေးထားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် ၁၀ ဦးမှာ ပညာသင်ကြားနေဆဲဖြစ်ကြောင်း ဂျပန်သတင်းဌာန အဆာဟိ၏ ယခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလဆန်း သတင်းတစ်ပုဒ်တွင် ဖော်ပြသည်။
အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း တပ်တွင်းအခြေအနေများကို စုစည်းဖော်ထုတ်နေသည့် Operation Spitfire ဆိုသောအဖွဲ့က ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင် ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်မှ ဗိုလ်မှူးချုပ်အဆင့်ထိ လေတပ်အရာရှိပေါင်း ၁၂၄ ဦးကို အမည်၊ ကိုယ်ပိုင်နံပါတ်နှင့်တကွ ထုတ်ပြန်ရာတွင် မကွေးလေတပ်မှ ဒုတိယစခန်းဌာနချုပ်မှူးဖြစ်သူ ဒုဗိုလ်မှူးကြီးလွှမ်းမိုးလည်း အပါအဝင်ဖြစ်သည်။
ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးလွှမ်းမိုးသည် ပုံမှန်အားဖြင့် စကားနည်းသူဖြစ်ကာ အထက်လူကြီးခိုင်းသည်ကို တသွေမတိမ်းလိုက်နာလေ့ရှိသူဖြစ်ကြောင်း အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှု (CDM) တွင် ပါဝင်ထားသူ လေတပ်အရာရှိတစ်ဦးက Myanmar Now ကို ပြောသည်။
“သူက တသွေမသိမ်းလိုက်လုပ်တာ လူကြီးက ဆူမှာကြောက်တတ်တဲ့ သဘောမျိုးပေါ့။ ကျွန်တော့်ဆရာပါပဲ။ ပင်ကိုယ်စိတ်ရင်းကောင်းပါတယ်။ တပ်ထဲနေတဲ့သူတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုပဲ စိတ်ရင်းကောင်းကောင်း အမိန့်ပေးလာခဲ့ရင် အဲဒီအမိန့်ကို အောင်မြင်ဖို့ လုပ်ကြရပါတယ်။ အဲဒီအတွက် သူတို့တွေ ပင်ကိုစိတ်ရင်းကောင်းလည်း မကောင်းတဲ့အလုပ်တွေ လုပ်ကြရတာပါပဲဗျာ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ဂျပန်နိုင်ငံ၏ စစ်တပ်မှာ Professional ဖြစ်ပြီး မြန်မာစစ်တပ်မှာ နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသည့်အတွက် စစ်တပ်ချင်း ပုံစံမတူကြောင်းလည်း ထို CDM လေတပ်အရာရှိက ပြောသည်။
“ဒီမိုကရေစီအတွက် သင်တန်းတွေပေးကြတာလို့ သိပါတယ်။ သင်တန်းအများစုက ဒီမိုကရေစီအတွက် စစ်နဲ့ ပတ်သက်တာရော အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ ပတ်သက်တာရောပေါ့။ ဒါပေမဲ့ မြန်မာစစ်တပ်က အယူဝါဒကို မချေဖျက်နိုင်ပါဘူး”
ဂျပန်အစိုးရအနေဖြင့် အဆိုပါ သင်တန်းအစီအစဉ်ကို ချက်ချင်းရပ်ဆိုင်းရန် Human Right Watch အဖွဲ့က ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလကတည်းက တောင်းဆိုခဲ့ဖူးသည်။
အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို အနောက်နိုင်ငံများနှင့် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက ဒဏ်ခတ်အရေးယူခြင်းများ၊ ပြစ်တင်ဝေဖန်မှုများရှိလင့်ကစား ဂျပန်အစိုးရက စစ်ကောင်စီနှင့် ပတ်သက်၍ တစ်စုံတစ်ရာအရေးယူခြင်း မရှိသေးပေ။
ယခင်အစိုးရလက်ထက်များကတည်းက မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်သူ ငြိမ်းချမ်းရေးအကျိုးဆောင် နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်းဥက္ကဋ္ဌ ဆာဆာကာဝါသည် စစ်ကောင်စီနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံခြင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံသို့ မကြာခဏလာရောက်ကာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် တွေ့ဆုံခြင်းများရှိသည်။
နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်းဥက္ကဋ္ဌ ဆာဆာကာဝါ၏ လှုပ်ရှားမှုများမှာ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆောင်ရွက်ချက်များသာဖြစ်ပြီး ဂျပန်အစိုးရနှင့် မသက်ဆိုင်ကြောင်း ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြီးခဲ့သည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလအတွင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုဖူးသည်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီး နှစ်လကျော်အကြာ ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဧပြီလအတွင်းက ရန်ကုန်ရှိ ဂျပန်သံရုံးဝန်ထမ်းတစ်ဦးနှင့် ဂျပန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအေဂျင်စီ (JICA) အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး၏ နေအိမ်များကို စစ်တပ် ဝင်ရောက်စီးနင်းရှာဖွေခဲ့သည်။
ထိုလုပ်ရပ်နှင့် ပတ်သက်၍ နောက်ပိုင်းတွင် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက တောင်းပန်ခဲ့သည်ဟု သိရသော်လည်း အသေးစိတ်အချက်အလက်များကိုမူ နှစ်ဖက်လုံးက ထုတ်ပြန်ပြောဆိုခြင်း မရှိပေ။
