ယခုနှစ် ဇူလိုင်လအတွင်း စစ်ကောင်စီသည် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုများ၊ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုများနှင့် အနည်းဆုံး လူ ၄၀ ကို အစုလိုက်အပြုံလိုက် မြှုပ်နှံမှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း BBC သတင်းဌာန၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု တခုအရ သိရသည်။
BBC သတင်းဌာနသည် မျက်မြင်သက်သေ ၁၁ ဦးကို တွေ့ဆုံမေးမြန်းပြီး ၎င်းတို့၏ ပြောကြားချက်များကို မြန်မာတွင် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ လေ့လာနေသည့် အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော Myanmar Witness အဖွဲ့က စုဆောင်းထားသည့် ဗီဒီယိုများနှင့် နှိုင်းယှဉ်လေ့လာခဲ့သည်။
ထိုအစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုများသည် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းရှိ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကနီမြို့နယ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ထိုသတ်ဖြတ်မှုများ မတိုင်မီလများအတွင်းက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အရပ်သားအစိုးရကို ဖေဖော်ဝါရီလက ဖြုတ်ချခဲ့သော မြန်မာစစ်အုပ်စုနှင့် စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး တပ်များအကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေသည်။
အပြင်းထန်ဆုံး ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက် သတ်ဖြတ်မှုသည် ယင်းရွာတွင်ဖြစ်ပွားပြီး စစ်ကောင်စီတပ်များက အနည်းဆုံးလူ ၁၄ ဦးကို ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ကာ ရိုက်သတ်ပြီးနောက် လျှိုမြှောင်တခုအတွင်း ပစ်ချထားခဲ့သည်။
“ဘယ်လိုမှ မကြည့်ရက်လို့ ခေါင်းငုံ့ပြီး ငိုနေရတယ်။ မလုပ်ပါနဲ့လို့ တောင်းပန်တာ သူတို့က ဂရုမစိုက်ဘူး။ သူတို့က ကျမတို့ကို အဲဒီအထဲမှာ နင်တို့ယောက်ျားတွေပါလား။ ပါရင် သရဏဂုံတင်ထား လို့ပြောတယ်” ဟု ပြောကြောင်း အမျိုးသမီးတဦးက ပြောသည်။
ထိုသတ်ဖြတ်မှုမှ လွတ်မြောက်လာသည့် အမျိုးသားတဦးကလည်း စစ်ကောင်စီတပ်များသည် ထိုသူများကို မသေမီ နာရီပေါင်းများစွာ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။
“သူတို့ကို ကြိုးနဲ့ချည်ထားပြီး ကျောက်တုံးတွေနဲ့ထု၊ သေနတ်ဒင်တွေနဲ့ရိုက်ပြီး တနေကုန် ညှဉ်းပန်း နှိပ်စက်တာ” ဟု ထိုလွတ်မြောက်လာသူက ပြောသည်။ “တချို့စစ်သားတွေက လူငယ်တွေ ၁၇၊ ၁၈ ပဲ ရှိဦးမယ်။ တချို့က အရမ်းကြီးနေပြီ။ သူတို့နဲ့အတူ မိန်းမတယောက်လည်း ပါတယ်” ဟု ထိုလွတ်မြောက်လာသူက BBC သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
အနီးရှိ ဇီးပင်တွင်း ကျေးရွားမှ ကလေးတဦးနှင့် မသန်စွမ်းသူတဦး အပါအဝင် ခုတ်ထစ်ပြတ်တောက် ဒဏ်ရာများဖြင့် သေဆုံးနေသော အလောင်း ၁၂ လောင်းကို တွေ့ရှိရသည်။ သတ်ဖြတ်ခံရသူများ၏ မိသားစုများက ၄င်တို့ မိသားစုဝင်များသည် လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်မှုတွင် မပါဝင်ကြောင်း ပြောသော်လည်း စစ်ကောင်စီသည် ခုခံရေးတပ်များ၏ တိုက်ခိုက်မှုများကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် အမျိုးသားများကို ပစ်မှတ်ထား သတ်ဖြတ်နေကြောင်း ထင်ရှားသည်။ သတ်ဖြတ်ခံရသောသည့် မောင်ငယ်သည် လေးခွပင် မပစ်တတ်ကြောင်း အမျိုးသမီးတဦးက ပြောသည်။
ထိုစွပ်စွဲချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး BBC သတင်းဌာနက စစ်ကောင်စီ ပြောခွင့်ရသူ ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းထွန်းအား မေးမြန်းသောအခါ စစ်ကောင်စီတပ်များက ထိုပြစ်မှုများကို မကျူးလွန်ကြောင်း ငြင်းဆန်ခြင်း မရှိပေ။ “ဒါမျိုးတွေဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ သူတို့က ကျနော်တို့ကို တိုက်ခိုက်လာရင် ကျနော်တို့မှာ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ခုခံကာကွယ်ပိုင်ခွင့်ရှိတယ်” ဟု သူက ပြောသည်။
မကြာသေးမီက ကျင်းပသည့် စစ်ကောင်စီလေတပ် ၇၄ နှစ်ပြည့် ကျင်းပသောအခါ ဗိုလ်ချုပ်များက ATR-72 600 တစင်း အပါအဝင် ၎င်းတို့၏ ခေတ်မီအောင် ပြုလုပ်ထားသည့် လေယာဉ်များကို ပြသသည်။ ATR-72 600 လေယာဉ်များကို ပြင်သစ်မှ Airbus နှင့် အီတလီမှ Leonardo Corporation တို့၏ ဖက်စပ်လုပ်ငန်းဖြစ်သော ATR က ပြင်သစ်တွင် ထုတ်လုပ်သည်။ စက်ပစ္စည်း အစိတ်အပိုင်းများနှင့် စစ်ဘက် အရပ်ဘက်နှစ်မျိုးသုံး ပစ္စည်းများ အပါအဝင် မြန်မာသို့ လက်နက်ရောင်းချမှု ပိတ်ပင်ခြင်းကို ချမှတ်ထားပြီးဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတကာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်အဖွဲ့ (Amnesty International), Italy-Burma.Insieme, Rete Italiana Pace e Disarmo နှင့် Atlante delle Guerre အဖွဲ့များက ပြောသည်။
လေ့လာစောင့်ကြည့်နေသော အင်တာနက်စာမျက်နှာ Acled ၏ အဆိုအရ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့အတွင်း ယီမင်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်ထက် ပိုမိုများပြားသော တိုက်ပွဲများ မြန်မာတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ကိုးကား။ ။ BBC
