မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကြမ်းဖက်မှုတွေရပ်တန့်ပြီး ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းကို ပြန်သွားဖို့ မြန်မာစစ်တပ်ကို အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ တစ်နှစ်ပြည့်တဲ့ ဒီကနေ့ နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်မှာ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဂျေဘလင်ကင်က တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
စစ်တပ်ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲလုပ်ဆောင်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်ဖြိုခွင်းမှုတွေဟာ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ အခြေခံလွတ်လပ်မှုတွေကို ပိုမိုထိပါးနှောင့်ယှက်နေသလို မြန်မာပြည်သူလူထုက ပြတ်ပြတ်သားသားနဲ့ ဒီနေ့အထိ တောင်းဆိုနေဆဲဖြစ်တဲ့ စစ်မှန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ်တစ်ရပ်ဆီသွားနေတဲ့ ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုစာတိုးတက်မှုတွေကို နောက်ကြောင်းပြန်လှည့်စေခဲ့တယ်လို့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရဲ့ ဒီကနေ့ ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ် ပြန်လည်ရောက်ရှိရေး၊ လူ့အခွင့်အရေးကို လေးစားလိုက်နာရေးနဲ့ နိုင်ငံတော်အတွင်း တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုရှိစေရေးအတွက် ကြိုးပမ်းအားထုတ်နေကြတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေနဲ့ ဒီမိုကရေစီရရှိရေး ကြိုးပမ်းရင်း သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ အပြစ်မဲ့ပြည်သူပေါင်း ၁၃၀၀ ကျော်ကို ဂုဏ်ပြုတယ်လို့လည်း အဲဒီကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒီဖိနှိပ်ချိုးဖောက်မှုတွေအတွက် တရားမျှတမှုနဲ့ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိစေရေးအတွက် တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်သွားဖို့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ကတိကဝတ်ပြုပြီးဖြစ်သလို အကြမ်းဖက်မှုတွေ ချက်ချင်းရပ်တန့်ဖို့၊ မတရားဖမ်းဆီးထားသူအားလုံးကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းကို ပြန်လည်ဖော်ဆောင်ဖို့ စစ်အာဏာရှင်ကို တောင်းဆိုတယ်လို့ အန်တိုနီဂျေဘလင်ကင်က ပြောပါတယ်။
ဒီကြေညာချက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ စစ်ကောင်စီပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်း ကတော့ သူတို့ဟာ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ဖော်ဆောင်ဖို့ ကတိပြုပြီးဖြစ်တာကြောင့် ဘယ်သူမှတိုက်တွန်းနေဖို့ မလိုအပ်ဘူးလို့ တုံ့ပြန်ပါတယ်။
“ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ပြန်သွားဖို့ဆိုတာ သူတို့တိုက်တွန်းစရာကိုမလိုဘူး။ ပြန်သွားမယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ အာမခံပြီးဖြစ်တယ်။ သို့သော် သူတို့လိုချင်တဲ့ပုံစံတော့ ဖြစ်လာစရာအကြောင်းတော့မရှိဘူးဗျ။ ကျွန်တော်တို့သွားမှာက စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ဒီမိုကရေစီစနစ်ဆိုတဲ့ဟာကို သွားမှာဖြစ်တယ်” လို့ RFA ကို ပြောပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်က ၈၂ ရာခိုင်နှုန်းအထိ အနိုင်ရရှိခဲ့ပေမယ့် စစ်တပ်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပါအဝင် အရပ်သားအစိုးရခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းဆီးပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်မှာ အာဏာသိမ်းခဲ့ပါတယ်။
ရွေးကောက်ပွဲဟာ အငြင်းပွားစရာအချို့ရှိခဲ့ပေမယ့် အများကယုံကြည်လက်ခံပြီး ဒီမိုကရေစီလိုလားတဲ့ မြန်မာပြည်သူလူထုသန္နိဋ္ဌာန်ကို ထပ်လောင်းအတည်ပြုခဲ့တယ်လို့ လွတ်လပ်ပြီး အမှီအခိုကင်းတဲ့ လေ့လာစောင့်ကြည့်သူတွေက အစီရင်ခံခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကတော့ မဲမသမာမှုရှိတယ်ဆိုပြီး ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ပယ်ဖျက်ခဲ့ပါတယ်။
စစ်တပ်ဟာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတစ်ရပ်ကျင်းပပြီး အနိုင်ရရှိတဲ့သူကို အာဏာပြန်လွှဲပေးမယ်လို့ ပြောဆိုထားပါတယ်။ အခုတော့ စစ်တပ်က ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဟာ နိုင်ငံရေးပါတီတချို့နဲ့ တွေ့ဆုံပြီး အချိုးကျကိုယ်စားပြုတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ကြိုးစားနေပါတယ်။