စစ်တပ်အာဏာသိမ်းထားတဲ့ကာလအတွင်း အမျိုးသမီးတွေဟာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားခံရတာတွေအပါအဝင် အန္တရာယ်မျိုးစုံ ကြုံနေရတယ်လို့ အမျိုးသမီးအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားတဲ့အဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေဟာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ ဖမ်းဆီးတာ၊ သတ်ဖြတ်တာ၊ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်တာနဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်တာတွေကို အဆုံးဆုံးရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသမီးများ အဖွဲ့ချုပ် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး (၁) မွန်းနေလီက ပြောပါတယ်။
“လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုကလည်း ပိုပြီးများလာတာကို တွေ့ရတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့ အမျိုးသားရှေ့မှာ၊ မိသားစုဝင်တွေရှေ့မှာ မတရား အဓမ္မပြုကျင့်တာတွေ။ ဒီကိစ္စတွေက လူနဲ့တောင် မတူတဲ့ အခြေအနေတွေပေါ့နော်။ အဲလိုမျိုးဖြစ်တဲ့ဟာတွေကိုလည်း ကျွန်မတို့ မြင်တွေ့ရတယ်။ တစ်ချို့ အမျိုးသမီးတွေဆိုရင် စစ်သားတွေရဲ့ အစုလိုက် အဓမ္မ ပြုကျင့်တာတွေ။ ပြီးရင် တချို့ဆိုရင် အသတ်ခံရတဲ့အခြေအနေတွေပေါ့နော်”
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်ကနေ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လထိ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားမှုဖြစ်ရပ်ပေါင်း (၄၉၂) မှုအထိ ရှိခဲ့တယ်လို့ WLB က ဆိုပါတယ်။
အဲဒီအထဲမှာ မုဒိန်းကျင့်သတ်ဖြတ်ခံရတဲ့သူ ၁၃ ဦးအထိရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါဟာ WLB က လက်လှမ်းမီသလောက် ကောက်ထားတဲ့စာရင်းတွေဖြစ်ပြီး လက်တွေ့မှာ ဒီထက်ပိုများနိုင်သလို အာဏာမသိမ်းခင်ကထက် နှစ်ဆခန့်မြင့်တက်လာတဲ့ အရေအတွက်ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာလ (၂၃) ရက်နေ့က အင်အားတစ်ရာကျော်ပါတဲ့ စစ်ကောင်စီ စစ်ကြောင်းဟာ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဘုတလင်မြို့နယ်၊ စိုင်ပြင်လေးရွာကို စစ်ကြောင်းထိုးတဲ့အချိန်မှာ လမ်းတစ်လျှောက် ဖမ်းလာတဲ့ ဓားစာခံအမျိုးသမီးငယ်တွေကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန်တာတွေရှိခဲ့တယ်လို့ အဲဒီဖြစ်ရပ်ကိုသိတဲ့ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ဘုတလင်ဘက်ကနေစပြီး ထွက်လာတဲ့ ဓားစာခံ အမျိုးသမီးတွေ ပါလာတယ်။ ခန့်မှန်းခြေအရ ဓားစာခံ အမျိုးသမီး ငါးဆယ်ကျော်လောက်ရှိမယ်လို့လည်း သိရတယ်။ စိုင်ပြင်လေးမှာ သုံးရက်လောက် ကြာသွားတယ်။ အဲဒီသုံးရက်အတွင်းမှာ စစ်သားတွေဟာ မိန်းကလေးတစ်ယောက်ချင်းကို မင်းတို့ ကြိုက်တဲ့သူခေါ်ဆိုပြီး ခေါ်ခေါ်သွားတယ်။ မုဒိမ်းမှုကျူးလွန်ခဲ့တယ်လို့ ပြောလို့ရသလို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိပါးနှောက်ယှက်မှုရှိခဲ့တယ်လို့ ပြောလို့ရတယ်။ တပ်မ (၃၃) နဲ့ (၇၇) လို့ သိရပါတယ်”
လက်ရှိမှာ အခြေအနေ မတည်ငြိမ်သေးတဲ့အတွက် နောက်ထပ် ဘာတွေဆက်ဖြစ်လဲဆိုတာ မသိရသေးပါဘူး။
အာဏာသိမ်းတာကိုဆန့်ကျင်လို့ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့အမျိုးသမီးတွေလည်း စစ်ကြောရေးမှာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန်မှုကိုကြုံရတယ်လို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသူများအဖွဲ့(WOPP) တာဝန်ခံ မဇူးဇူးမေယွန်းက ပြောပါတယ်။
“စစ်ကြောရေးစခန်းတွေမှာလည်း အမျိုးသမီးအင်္ဂါ အစိတ်အပိုင်းတွေကို နံပါတ်တုတ်တွေနဲ့ ထိုးတာမျိုး။ သူတို့စစ်နေရင်းနဲ့ ဘောလ်ပင်ကို မီးခြစ်နဲ့ခြစ်ပြီးတော့ အဲဒီ ဘောလ်ပင်မီးလောင်နေတဲ့ အရည်တွေနဲ့ တို့တာမျိုးတွေနဲ့ စစ်တာရှိတယ်။ အဲလိုမျိုးတွေအထိ ကျူးလွန်နေတာပေါ့နော် ဒီစစ်တပ်က”
ကျူးလွန်ခံရတဲ့အမျိုးသမီးတွေဟာ နည်းမျိုးစုံနဲ့ ခြိမ်းခြောက်ခံထားရတာကြောင့် မတိုင်ရဲကြဘူးလို့လည်း ပြောပါတယ်။
ဒါကြောင့် တချို့အမျိုးသမီးတွေဟာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်ပြီး နောက်ဆုံး ကိုယ့်ဒေသမှာကိုယ် မနေရဲတော့ဘဲ တခြားဒေသတွေကို ပြောင်းသွားကြပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ်က လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန်တယ်ဆိုတာနဲ့ပတ်သက်လို့ RFA က သီးခြားအတည် မပြုနိုင်သေးပါဘူး။ ဒီလိုပြောတာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စစ်ကောင်စီရဲ့ တုံ့ပြန်ချက်ရဖို့ ပြောခွင့်ရသူ ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းထွန်းကို RFA က တယ်လီဖုန်းနဲ့ ဆက်သွယ်ပေမဲ့လည်း ဖုန်းမဖြေပါဘူး။
“အရပ်သားနဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တချို့ရဲ့ ကျူးလွန်မှု”
စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲမှာ စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေအပြင် အရပ်သားတချို့နဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် တချို့ရဲ့ ကျူးလွန်မှုတွေလည်းရှိခဲ့တယ်လို့ လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“အခုနောက်ပိုင်းမှာ စစ်ကောင်စီက အငြိုးကြီးစွာနဲ့ အမျိုးသမီးတွေကိုတွေ့ရင် မုဒိမ်းကျင့်ပြီး သတ်ထားခဲ့တာရှိတယ်။ နေ့စဉ်နဲ့အမျှကို ခြိမ်းခြောက်ခံနေရတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲမှာဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ တော်လှန်ရေးကာလအတွင်းမှာ Rape (မုဒိန်းကျင့်) လုပ်ခံရတဲ့ အမှုတွဲတွေ တော်တော်များများ ဖြစ်လာတယ်။ တစ်လမှာ မဖြစ်ဘူးဆိုရင် အနည်းဆုံး တစ်မှုလောက်ကတော့ ဖြစ်တယ်”
ပြီးခဲ့တဲ့ သြဂုတ်လဆန်းပိုင်းက စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ယင်းမာပင်မြို့နယ်မှာ အသက် (၁၄) နှစ်အရွယ် ကျောင်းသူတစ်ဦးဟာ ဒေသခံ အမျိုးသားတစ်ဦးရဲ့ အဓမ္မပြုကျင့်တာ ခံခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီအမှုကို တိုင်ထားပေမဲ့ လက်ရှိအထိ ကျူးလွန်သူကို အပြစ်ပေး အရေးယူနိုင်တာမရှိသေးဘူးလို့ ကာယကံရှင်ရဲ့ အမည်မဖော်လိုသူ မိသားစုဝင်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုအပိုင်းဆိုင်ရာကျတော့ အလွန်အားနည်းတယ်လို့ ပြောရမယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ လွန်ခဲ့တဲ့ တစ်လခွဲ၊ နှစ်လလောက်က ဖြစ်တဲ့အမှုက အခု စွဲချက်လည်း မတင်ရသေးဘူး။ တရားရေးဌာနကိုလည်း မရောက်သေးဘူး။ ဘယ်သူ့ကို အားကိုးလို့ အားကိုးရမှန်းမသိတဲ့ မိဘမဲ့ သားသမီးလို ဖြစ်နေတယ်”
“ဘယ်သူ့ကို အားကိုးလို့ အားကိုးရမှန်းမသိတဲ့ မိဘမဲ့ သားသမီးလို ဖြစ်နေတယ်”
NUG အစိုးရရဲ့ အမျိုးသမီး၊ လူငယ်နှင့် ကလေးသူငယ်ရေးရာ ပြည်ထောင်စု၀န်ကြီးဌာနရဲ့ ကောက်ယူထားတဲ့စာရင်းအရ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန်မှုပေါင်း (၂၅၈) မှုအထိ ရှိပြီး အဲဒီအထဲမှာ တစ်ဝက်ကျော်က စစ်ကောင်စီတပ်က ကျူးလွန်တာတွေဖြစ်တယ်လို့ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး နော်စူစန်နာလှလှစိုးက ပြောပါတယ်။
“သူတို့ဘက်က ကျူးလွန်တာ ၁၄၈ မှု ရှိပါတယ်။ အဲဒါကိုလည်း ကျွန်မတို့ သေသေချာချာ မှတ်တမ်းတင်ထားပြီးတော့ တရားမျှတမှုရှိအောင် ကုလသမဂ္ဂနဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ ကျန်တဲ့အမှုတွေမှာတော့ ပြည်သူအချင်းချင်းကျူးလွန်တာက ၈၉ မှုဖြစ်ပြီးတော့ PDF၊ ERO တော်လှန်ရေးအင်အားစုက ကျူးလွန်တာကတော့ ၃၃ မှု ရှိပါတယ်”
PDF က ကျူးလွန်တာဆိုရင်တော့ NUG ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက စစ်ဥပဒေနဲ့ အရေးယူပြီး၊ အရပ်သားအချင်းချင်း ကျူးလွန်တာကတော့ အရပ်ဖက် တရားစီရင်ရေးနဲ့ အရေးယူတယ်လို့လည်း ဝန်ကြီးက ပြောပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ အချို့ဒေသတွေမှာ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေက ထိန်းချုပ်ထားတယ်ဆိုပေမဲ့ နယ်မြေမတည်ငြိမ်သေးတဲ့အတွက် တရားစီရင်မှုမှာ အားနည်းကြန့်ကြာတာတွေရှိတယ်လို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေရဲ့ဘဝ မလုံခြုံတာဟာ စစ်ဖြစ်နေတဲ့ဒေသတွေတင် မကဘဲ စစ်မဖြစ်တဲ့ဒေသတွေမှာလည်း စိုးရိမ်စရာဖြစ်နေတဲ့အတွက် ကျူးလွန်သူတွေကို အရေးယူ အပြစ်ပေးပြီး၊ တရားမျှတမှု ဖော်ဆောင်ပေးနိုင်ဖို့လိုတယ်လို့ အမျိုးသမီးအရေးလှုပ်ရှားတဲ့ အဖွဲ့တွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။
