အကြမ်းဖက်မှုတွေ ဆက်ရှိနေတဲ့အတွက် လုံခြုံရေးဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်နေသေးတယ် ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်နဲ့ အရေးပေါ်ကာလ ခြောက်လသက်တမ်းတိုးပြီးနောက် အခု ဩဂုတ်လထဲမှာတင် စစ်ကောင်စီတပ်က ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်မှုတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန် လုပ်လာတယ်လို့ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး အကဲခတ်တွေက သုံးသပ်ပါတယ်။

RFA က ပြုစုထားတဲ့ စာရင်းတွေအရ စစ်ကောင်စီက အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုးပြီး ဩဂုတ်လ ၁ ရက်နေ့ကနေ ၁၅ ရက်နေ့ထိ နှစ်ပတ်အတွင်းမှာပဲ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု၊ လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်မှုနဲ့ ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်မှုတွေကြောင့် နိုင်ငံတစ်ဝန်း အရပ်သား ၃၄ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး ၅၅ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့ပါတယ်။

“ဒီတစ်ခါတော့ အဆုံးအဖြတ်တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့အတွက် အရင့်အရင်ထက်တော့ ပိုမိုပြင်းထန်ကြမ်းတမ်းလိမ့်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်”

ကချင်ပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မကွေးတိုင်း၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ကယားပြည်နယ်၊ ပဲခူးတိုင်း အရှေ့ခြမ်း၊ မွန်ပြည်နယ်နဲ့ တနင်္သာရီတိုင်းတွေမှာ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းနဲ့ ကြည်းကြောင်းကနေ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်နေတာပါ။

အဲဒီတိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ မြေပြင်က လက်နက်ကြီးပစ်ကူတွေ သုံးသလို လေကြောင်း ကနေလည်း အသာစီးယူ တိုက်ခိုက်လာတာလို့လည်း စစ်ကိုင်းတိုင်းက PDF တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

“လေးနာရီခွဲလောက်မှာ အပေါ်ကနေပြီးတော့ ဖိုက်တာကနေ လက်နက်ကြီးနဲ့ နှစ်လုံးပစ်တယ်။ တစ်လုံးက မီးကျည်၊ တစ်လုံးက လက်နက်ကြီးပေါ့။ ပြည်သူတွေ ကြားထဲကျတာဆိုတော့ ပြည်သူလေးဦး ပွဲချင်းပြီး ဆုံးသွားပြီးတော့ ၁၅ ဦးလောက် ဒဏ်ရာရတယ်။ မနက်အစောကြီးအချိန်ဆိုတော့ ရွာသူ၊ ရွာသားတွေကလည်း အိပ်ကောင်းတဲ့ အချိန်ပေါ့”

ဩဂုတ်လ ၁၁ ရက်နေ့ မနက်အစောပိုင်းက စစ်ကိုင်းတိုင်း စစ်ကိုင်းမြို့နယ် တလိုင်းရွာ စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခံရမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ တလိုင်းရွာခံတစ်ဦး ပြောသွားတာပါ။

တိုက်လေယာဉ်နဲ့ ကြဲချခဲ့တဲ့ ဗုံးက တလိုင်းရွာ ဘုန်းကြီးကျောင်းဝင်းအတွင်း ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့လို့ ရှစ်လသားအရွယ် ကလေးတစ်ဦး အပါအဝင် အရပ်သား လေးဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး နောက်ထပ် ၁၅ ဦးလောက် ဒဏ်ရာရခဲ့တာပါ။

စစ်ကောင်စီတပ်က ဂျက်တိုက်လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲပြီးမှ အင်အား ၈၀ လောက်ပါတဲ့ စစ်ကြောင်းက ရွာကို ကုန်းကြောင်းကနေ ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့တာလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

တလိုင်းရွာနဲ့ မြို့နယ်ချင်းကပ်လျက်ဖြစ်တဲ့ ဝက်လက်မြို့နယ် ပေါက်ကန်ရွာကိုတော့ ဩဂုတ် ၁၃ ရက်နေ့မှာ ဂျက်တိုက်လေယာဉ် နှစ်စင်းနဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ဒေသခံလေးဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သလို အရပ်သား ၅၀၀၀ လောက်လည်းထွက်ပြေးခဲ့ရပါတယ်။

စစ်ကိုင်းတိုင်းလိုပဲ ခုခံစစ် ပြင်းထန်နေတဲ့ မကွေးတိုင်းထဲမှာလည်း တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေသလို လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခံရတာတွေလည်း ဆက်ရှိနေပါတယ်။

မကွေးတိုင်း ဂန့်ဂေါမြို့နယ် မင်းရွာ ရဲစခန်းကို ဒေသဆိုင်ရာ PDF တပ်ဖွဲ့တွေက ဩဂုတ်လ ၁၅ ရက်နေ့က ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဘက်ကလည်း တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ် နှစ်စီးနဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့လို့ မင်းရွာက ဘုန်းကြီး ကျောင်းနဲ့ ဓမ္မာရုံတွေ အပါအဝင် နေအိမ် ၈ လုံးလောက်ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

ဩဂုတ်လ ၁၆ ရက်နေ့မှာတော့ အင်အား ၈၀ နီးပါးပါတဲ့ ဂန့်ဂေါမြို့အခြေစိုက် ခလရ ၅၀ တပ်က စစ်ကြောင်းထိုးနေလို့ မင်းရွာ အပါအဝင် ခေါက်ခူ၊ ပန်းထိပ်၊ ရှောက်ပင် စတဲ့ရွာလေးရွာက ဒေသခံ ၃၀၀၀ နီးပါး ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးခဲ့ရပါတယ်။

ချင်းပြည်နယ်က ထန်တလန်၊ ဖလမ်းနဲ့ တွန်းဇံ မြို့နယ်သုံးခုက စစ်တပ်အခြေစိုက် တပ်စခန်းတွေကို ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော် (CNA)၊ ချင်းအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် (CDF) ပူးပေါင်းတပ်တွေက အခု ဩဂုတ်လအတွင်းမှာပဲ သွားရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။

စစ်ကောင်စီတပ်ကလည်း လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်ခဲ့တဲ့အပြင် လေကြောင်းကနေ ပြန်လည် တိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ထန်တလန်နဲ့ ဖလမ်းမြို့နယ်ထဲက ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းတွေနဲ့ လူနေအိမ်တွေ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ပါတယ်။

စစ်ကောင်စီတပ်က ချင်းပြည်နယ်မှာ နယ်မြေစိုးမိုးဖို့ ကြိုးစားနေတာကြောင့် တိုက်ပွဲတွေ ဆက်ပြီးပြင်းထန်နိုင်တယ်လို့ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး/ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော် (CNF/CNA) ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဆလိုင်းထက်နီက သုံးသပ်ပါတယ်။

“အခု ကျွန်တော်တို့ ဒီချင်းတောင် မိုးရာသီစစ်ဆင်ရေးပေါ့ အဲဒီမှာ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုတွေ သူတို့ ပိုပြီးအားကိုးနေတာ တွေ့ရတယ်။ အခုသူ့ရဲ့ လှုပ်ရှားပုံကတော့ တစ်နေရာတည်းမှာ အင်အားအလုံးအရင်းနဲ့ စစ်ဆင်ရေးလုပ်ပြီး တစ်ဖြည်းဖြည်းချင်း နယ်မြေစိုးမိုးမှုကိုလုပ်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေတယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ တွက်တယ်။ အဲဒါတွက်ချက်ပြီး ခံစစ်ကနေ ထိုးစစ်ဆိုပြီးတော့ သူတို့ရဲ့ တပ်ရင်းစခန်းတွေကို ကျွန်တော်တို့ ဦးတည်သွားရောက်ပြီးတော့ ခရီးဦးကြို သွားရောက်တိုက်ခိုက်တာ ဖြစ်တယ်။ ရှေ့ဆက်ပြီးတိုက်ပွဲကတော့ ဖြစ်လာမယ့်အနေအထားဖြစ်မယ်လို့ အဲဒီလိုပဲ သုံးသပ်တယ်”

ကချင်ပြည်နယ်ထဲမှာတော့ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် KIA ဌာနချုပ်အနီး နမ်ဆန်ယန်ရွာဘက်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်က အင်အားအလုံးအရင်းနဲ့ ထိုးစစ်ဆင်နေသလို ဖားကန့်မြို့နယ်ထဲမှာလည်း တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေပါတယ်။

ဖားကန့်မြို့နယ်က စစ်ကောင်စီတပ်စခန်း နှစ်ခုကို ဩဂုတ် ၇ ရက်နေ့မှာ KIA က သိမ်းယူခဲ့ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီ တပ်က ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့မှာ လေကြောင်းကရော လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ပါ အပြင်းအထန် ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။

KIA နယ်မြေထဲမှာ စစ်ကောင်စီနဲ့ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်ပြီးပြင်းထန်နိုင်တယ်လို့ KIO သတင်းနဲ့ ပြန်ကြားရေး တာဝန်ခံ ဗိုလ်မှူးကြီး နော်ဘူက သုံးသပ်ပါတယ်။

“ဖားကန့်ဘက်မှာ ဩဂုတ်လ ၇ ရက်၊ ၈ ရက်၊ ၉ ရက်ပေါ့နော် အဲဒီဝန်းကျင်မှာ တိုက်ပွဲ တွေရှိခဲ့တယ်။ ၈ ရက် ၉ ရက်မှာ ဖားကန့် ကဆဲန်ဘွမ်းဘက်မှာ (ကသိုဏ်းတောင်) ဗုံးလာကြဲတာရှိတယ်။ ၉ ရက်နေ့ညမှာ တပ်ရင်း ၆ ဒေသဘက်မှာပေါ့ လေကြောင်းနဲ့ ဗုံးကြဲတာရှိတယ်။ တိုက်ပွဲတွေကတော့ ဆက်ရှိဖို့ အခြေအနေရှိပါတယ်။ နမ်ဆန်ယန် ဘက်မှာလည်း သူတို့ကတော့ စစ်ကြောင်းတွေအကုန်လုံး မဒီးယန်ဘက်မှာပဲ ရှိကြတယ်ဆိုတော့ တိုက်ပွဲကတော့ ဆက်ဖြစ်ဖို့များပါတယ်”

မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်းက တိုက်ပွဲအခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ သဘောထားကိုသိနိုင်ဖို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကို RFA က တယ်လီဖုန်းနဲ့ ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့် အကြောင်းမပြန်ပါဘူး။

စစ်ကောင်စီ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကတော့ PDF နဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ တချို့ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကြောင့် နိုင်ငံတည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး ထိခိုက်နေပြီး တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်မယ်လို့ ဩဂုတ်လ ၇ ရက်နေ့က စစ်ကောင်စီ အဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံစဉ်မှာ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဩဂုတ်လအတွင်းမှာပဲ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနဲ့ ပဲခူးတိုင်းအရှေ့ခြမ်းတွေမှာလည်း စစ်ကောင်စီတပ်က လေကြောင်းနဲ့ ကြည်းကြောင်း ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်တာတွေ ဆက်ရှိနေပါတယ်။

ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) လက်အောက်ခံ ပူးပေါင်းတပ်တွေ သိမ်းယူထားတဲ့ ကရင်ပြည်နယ် မြ၀တီမြို့အနီး လက်ခတ်တောင် တာဝါတိုင်စခန်းကုန်းမှာလည်း နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲတွေ ဆက်ပြီးပြင်းထန်နေပါတယ်။

စစ်ကောင်စီတပ်က သူတို့ဆုံးရှုံးထားတဲ့ စခန်းကိုပြန်ရဖို့ ထိုးစစ်ဆင်နေပြီး လက်ခတ်တောင်ခြေရင်းကနေ လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်တာ၊ လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲတာတွေ လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

KIA၊ PDF ပူးပေါင်းအဖွဲ့မှ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည့် ကသိုဏ်းတောင်စခန်းအား တွေ့ရစဉ်။ (Photo: The Kachinnet)
KIA၊ PDF ပူးပေါင်းအဖွဲ့မှ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည့် ကသိုဏ်းတောင်စခန်းအား တွေ့ရစဉ်။ (Photo: The Kachinnet)

စစျကောငျစီရုံးစိုကျရာ နပွေညျတောျကောငျစီနယျမွေ ပဉြျးမနားမွို့နယျထဲမှာတော့ ဘို့မသံတောငျနဲ့ အနီးတစျဝိုကျက ရှာတှမှော ဩဂုတျလ ၁၀ ရကျနေ့ကနေ ၁၃ ရကျအထိ စစျကောငျစီတပျစခနျးတှကေို တိုကျခိုကျခဲ့တယျလို့ သကျဆိုငျရာ ဒသေကာကှယျရေးတပျဖှဲ့တှကေ သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။

တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်လာတာနဲ့အမျှ အရပ်သားထိခိုက်မှုတွေ ပိုတိုးလာလိမ့်မယ်လို့ နိုင်ငံရေးလေ့လာသူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က သုံးသပ်ပါတယ်။

“စစ်ကောင်စီရဲ့ အင်အင်အားတွေကို အဆုံးအဖြတ်ပေးမယ့် တိုက်ပွဲဆင်မယ့် ကာလနား နီးလာတဲ့အတွက် အဲဒီထက် ပိုပြင်းထန်တဲ့တိုက်ပွဲတွေ မကြာခင်ရင်ဆိုင်ရလိမ့်မယ်လို့ မျှော်မှန်းတယ်။ သူကလည်း စစ်မြေပြင်မှာ တပ်ချင်းမယှဉ်နိုင်တဲ့အခါကျတော့ လေကြောင်းထိုးစစ်တွေ အပြင်းအထန်လုပ်တာကိုး၊ အဲဒီအခါကျတော့ လူထု ထိခိုက်နစ်နာမှုတွေ များလာနိုင်တယ်ဆိုတာတော့ အမှန်ပါပဲ။ ဒီတစ်ခါတော့ အဆုံးအဖြတ်တိုက်ပွဲ ဖြစ်တဲ့အတွက် အရင့်အရင်ထက်တော့ ပိုမိုပြင်းထန်ကြမ်းတမ်း လိမ့်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်”

ဩဂုတ်လ ပထမနှစ်ပတ်အတွင်းမှာပဲ စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်မှု တွေကြောင့် အရပ်သားတွေ ထိခိုက်သေဆုံးခဲ့ရသလို စစ်ကိုင်း၊ မကွေး၊ မန္တလေး၊ ပဲခူးအရှေ့နဲ့ တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း ရွာပေါင်း ၁၂ ရွာက နေအိမ်ပေါင်း ၁၅၀ ထက်မနည်း မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရပြီး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့်လည်း ဗုဒ္ဓဘာသာ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း၊ ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းတွေနဲ့ လူနေအိမ်တွေ ထိခိုက်ပျက်စီး ခဲ့ပါတယ်။

RFA Burmese