စစ်ဖြစ်နေသော မြန်မာမှ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ ထွက်ပြေးလာစဉ် လူအပြည့်အကျပ်တင်ဆောင်ထားသည့် လှေနစ်မြုပ်ပြီး သေဆုံးသည့် ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် ၃၄ ဦး၏ အလောင်းများကို ပြန်လည်ရရှိထားကြောင်း ဒေသဆိုင်ရာ အဆင့်မြင့်အရာရှိတဦးက ကြာသပတေးနေ့တွင် ပြောသည်။
လူထောင်ပေါင်းများစွာ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်ရန် ကြိုးစားစဉ် ပြင်းထန်သော ပဋိပက္ခကြောင့် ထွက်ပြေးလာသည့် အခြားဒုက္ခသည်များက သွေးချောင်းစီးသည့် လွန်စွာတုန်လှုပ်ဖွယ် မြင်ကွင်းများကို ပြောကြားကြသည်။
ထိုလှေသည် အင်္ဂါနေ့တွင် နစ်မြုပ်ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုစဉ်က ကလေးငယ်များအပါအဝင် လူ ၁၀ ဦး၏ အလောင်းများကို ကနဦး ပြန်လည် ရရှိသည်။
သို့သော် ထိုနောက်ပိုင်းတွင် နောက်ထပ်အလောင်းများ ကမ်းခြေသို့ မျောပါလာပြီး စုစုပေါင်းသေဆုံးသူ ၃၄ ဦးအထိ ရှိလာသည်။
ထိုဒုက္ခသည် အုပ်စုသည် မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ကျေးရွာများမှ ထွက်ပြေးလာပြီး ၎င်းတို့၏ လှေငယ်သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ရှာဖါရီ ကျွန်းအနီး နတ်မြစ်အတွင်း နစ်မြုပ်သည်ဟု ရဲတပ်ဖွဲ့ပြောသည်။
ထိုလှေသည် မြန်မာမှ ရိုဟင်ဂျာ မွတ်ဆလင်များကို တင်ဆောင်လာကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ်မြို့ တက်ခ်နက်မှ အစိုးရအုပ်ချုပ်ရေးမှူး အက်ဒနန် ချောင်ဒရီ ပြောသည်။
ထိုအလောင်းများကို မြှုပ်နှံပေးနေကြောင်း ဒေသကောင်စီဝင် အက်ဗ်ဒတ် ဆလမ်ပြောသည်။
“ဒီ ရိုဟင်ဂျာတွေက အသက်ဘေးကြောင့် မြန်မာကနေ ထွက်ပြေးလာတာ” ဟု သူပြောသည်။
လွန်ခဲ့သော ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်မှ စစ်ပွဲကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ ထွက်ပြေးလာသည့် ရိုဟင်ဂျာ အနည်းဆုံး ၁၀၀၀ ရှိကြောင်း ချောင်ဒရီပြောသည်။
အာရက္ခတပ်တော် (AA) က စစ်ကောင်စီတပ်များကို နိုဝင်ဘာလတွင် စတင်တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းချိန်နောက်ပိုင်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ပျက်စီးသွားသည်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံသည် ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် တသန်းခန့် လက်ခံထားပြီး ထိုဒုက္ခသည် အများစုသည် မြန်မာစစ်တပ်က ဖြိုခွဲမှု လုပ်သည့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ထွက်ပေးလာသူများဖြစ်သည်။ ထိုဖြိုခွဲမှုကို ကုလသမဂ္ဂတရားရုံးတွင် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဖြင့် စုံစမ်း စစ်ဆေးနေသည်။
အသက် ၃၅ နှစ်အရွယ် ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် အဗ္ဗဒူ ကလမ်သည် ရခိုင်ပြည်နယ်မောင်တောမြို့မှ အခြားလှေတစီးဖြင့် ထွက်ပြေးလာပြီး ဗုဒ္ဓဟူး နေ့တွင်ရောက်လာသူဖြစ်ပြီး ထောင်ပေါင်းများစွာသောသူများ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်ရန် ကြိုးစားနေကြောင်း သူပြောသည်။
“AA က ကျနော်တို့ကို သတ်နေတယ်။ သူတို့က ကျနော်တို့ကို ရခိုင်ကနေ မောင်းထုတ်ချင်နေတာ” ဟု သူပြောသည်။ “သွေးထွက်သံယိုဖြစ်တာ အများကြီး ကျနော်တွေ့ခဲ့တယ်။ သူတို့က ကျနော်တို့ကို သတ်နေတယ်” ဟု သူပြောသည်။
AA ကမူ စွပ်စွဲချက်များကို ပယ်ချထားပြီး မြန်မာစစ်တပ်က လေ့ကျင့်ပေးထားသည့် မွတ်ဆလင်လက်နက်ကိုင်အုပ်စုအချို့သည် AA ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်း မရှိသေးသည့် မောင်တောတွင် လူသတ်မှု၊ လုယက်မှု၊ ပြန်ပေးဆွဲမှု၊ ငွေညှစ်မှုနှင့် မီးရှို့မှုများ ကျူးလွန်နေကြောင်း ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ထုတ် ကြေညာချက်တစောင်တွင် ပြောသည်။