စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ရက်ရက်စက်စက် ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်နေတဲ့ ဗီဒီယိုတွေကို သက်သေအဖြစ် လက်ခံရရှိထားကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ Fortify Rights အဖွဲ့က ဇူလိုင် ၁၁ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။
မန္တလေးတိုင်းအတွင်း စစ်ကြောရေးစခန်းတစ်ခုမှာ အဖမ်းခံထားရသူတွေကို စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက နှိပ်စက်နေတဲ့ မြင်ကွင်းတွေကို လျှို့ဝှက်ရိုက်ကူးထားတဲ့ ဗီဒီယိုဖိုင် ဆယ်ခုကို ၂ဝ၂၃ ခုနှစ် မတ်လအတွင်း လက်ခံရရှိခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။
ဒီဗီဒီယိုတွေထဲမှာ အမျိုးသမီး နှစ်ဦး အပါအဝင် ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးခံရသူ ၄၈ ဦးလောက် ပါဝင်ပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက သူတို့ကို အသက်သေဆုံးတဲ့အထိ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရိုက်နှက်ကန်ကျောက်တာ၊ လျှပ်စစ်ရှော့တိုက်တာ၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်ခြိမ်းခြောက်တာ စတဲ့ ညှဉ်းပန်းမှုမျိုးစုံနဲ့ နှိပ်စက်နေတာ တွေ့ရတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒီလိုလူမဆန်တဲ့ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုတွေဟာ ၂ဝ၂၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာနဲ့ နိုဝင်ဘာလတွေအတွင်း ဖြစ်ပျက်ခဲ့တာတွေပါ။ ဒီဗီဒီယိုတွေကိုတော့ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းစစ်ဆေးချိန် အဲဒီနေရာမှာ ရှိနေတဲ့ စစ်ကောင်စီလေတပ်က တပ်သားတစ်ဦးကိုယ်တိုင် လျှို့ဝှက်ရိုက်ကူးခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။ ရိုက်ကူးခဲ့တဲ့ တပ်သားက လွတ်မြောက်နယ်မြေတစ်နေရာကို ထွက်ပြေးချိန်မှာ အဲဒီဗီဒီယိုတွေကို တစ်ပါတည်း ယူဆောင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
စစ်တပ်ဥပဒေအရဆိုရင် စစ်ကြောရေးမှာ အထူးစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးအရာရှိ (စရဖ)ကသာ စစ်ဆေးမေးမြန်းခွင့်ရှိပေမဲ့ ဒီဖြစ်ရပ်တွေမှာတော့ စရဖအရာရှိအပြင် ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး၊ ဗိုလ်မှူး၊ အရာခံဗိုလ်၊ ဗိုလ်ကြီး၊ တပ်ကြပ် စတဲ့ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကပါ နှိပ်စက်စစ်ဆေးကြတဲ့အကြောင်း ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်လာသူ လေတပ်သားရဲ့ ပြောဆိုချက်ကို ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ သူ့ပြောဆိုချက်အရ တချို့ဆိုရင် စစ်ကြောရေးမှာ အကြိမ်ကြိမ် နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းခံခဲ့ရတဲ့ဒဏ်တွေကြောင့် နောက်တစ်နေ့ မနက်မှာ သေဆုံးသွားကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
စစ်ကောင်စီတပ် ကျူးလွန်တဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေကို ချက်ချင်းစုံစမ်းအရေးယူဖို့နဲ့ ဒီဖြစ်ရပ်ဆိုးတွေကို မှတ်တမ်းတင်ခဲ့တဲ့ မျက်မြင်သက်သေတွေကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်ခုံရုံး (ICC) ကို တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
ဒီလိုလုပ်ရပ်တွေအပေါ် နိုင်ငံတကာက အလေးအနက်ထားပြီး အရေးမယူသရွေ့ စစ်ကောင်စီဟာ အာဏာရှင်စနစ် ဆန့်ကျင်တော်လှန်သူတွေကို နှိပ်စက်သတ်ဖြတ်နေဦးမှာ ဖြစ်တယ်လို့ Fortify Rights အဖွဲ့က ထောက်ပြပါတယ်။
လက်ရှိမှာတော့ ဒီဗီဒီယိုတွေကို ရိုက်ကူးခဲ့တဲ့ မျက်မြင်သက်သေ လေတပ်သားကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ လိုအပ်နေပြီး ကုလသမဂ္ဂရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လွတ်လပ်တဲ့စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုယန္တရား (IIMM) အဖွဲ့ကို ဒီဗီဒီယိုတွေ ဆက်သွယ်ပေးပို့ထားပြီးဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။