အစီရင်ခံစာ ထုတ်ဝေခြင်း
မွန်ပြည်လူ့အခွင့်အရေးဖောင်ဒေးရှင်း
၁၅ ဇူလိုင် ၂၀၂၀
မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်း ဝေးလံခေါင်သီသောဒေသများရှိ ရွှေ့ပြောင်းအခြေချသူများအနေဖြင့် COVID-19 ကူးစက်ရောဂါ ကာလအတွင်း စားဝတ်နေရေးအတွက် ခက်ခဲကြပ်တည်းစွာ ရုန်းကန်နေကြရသည်။ အသွားအလာကန့်သတ်ခြင်း ကဲ့သို့သော COVID-19 နှင့်ပတ်သက်သည့် ကန့်သတ်ထိန်းချုပ်မှုများကို နိုင်ငံတော်အစိုးရသာမက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများကပါ ချမှတ်ကျင့်သုံးခဲ့ရာ ရွှေ့ပြောင်းအခြေချသူများအနေဖြင့် ပုံမှန်လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင် ရန်နှင့် မိုးတွင်းအတွက် အစားအစာများ ကြိုတင်သိုလှောင်သိမ်းဆည်းရန် မဖြစ်နိုင်ခဲ့ချေ။
ရွှေ့ပြောင်းအခြေချသူများ၏ အထက်ပါရုန်းကန်မှုများကို နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်း၊ အစိုးရနှင့် သက်ဆိုင်ရာအင်အား စုများ သိရှိနားလည်ရန်အတွက် မွန်ပြည်လူ့အခွင့်အရေးဖောင်ဒေးရှင်းက “စာရင်းမပါသည့် လက်ဗလာများ” အစီရင်ခံစာ ကို မြန်မာနှင့် အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေလိုက်ပါသည်။
“တဖြည်းဖြည်းနဲ့ စားရမဲ့ သောက်ရမဲ့ဘဝကို ရောက်တော့မယ်။ ဆင်းရဲတာကနေ “လက်ဗလာ” အနေအထားကို ရောက်တော့မယ်။ ဒီရောဂါက ကျွန်တော်တို့ကို သပ်သပ်ခွဲခြားလိုက်တာပဲ။ ဥပဒေ(ကန့်သတ်ချက်) အသစ်တွေ ကြောင့်လည်း အလုပ်လုပ်ဖို့ အဆင်မပြေဘူး။ မိသားစုကို ဘယ်လိုရှာကျွေးမလဲ။ အခုတော့ ဖြေလျှော့မှု တစ်ချို့တော့ ရှိလာပါပြီ။ ဒါပေမယ့် သိပ်နောက်ကျနေပြီ။ မိုးကျလာပြီလေ။ နွေရာသီမှာ အစားအစာစုဆောင်းဖို့ ကျွန်တော်တို့ အလုပ်လုပ်ခွင့် မရခဲ့ဘူးလေ”
စီးပွားရေးထိခိုက်မှုကို ကုစားနိုင်ရန်အတွက် ၂၀၂၀ ဧပြီလ (၂၈) ရက်နေ့တွင် Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) ကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေး အမျိုးသားအဆင့် ဗဟိုကော်မတီက COVID-19 စီးပွားရေး ထိခိုက်မှု သက်သာရေး စီမံချက်ကို ချမှတ်ခဲ့သည်။ ပန်းတိုင် (၇) ရပ်၊ နည်းဗျူဟာ (၁၀) ချက်၊ လုပ်ငန်းစဉ် (၃၆) ချက်နှင့် လုပ်ဆောင်ချက် (၇၆) ချက်ပါဝင်သော အဆိုပါစီမံချက်တွင် သာမန်လက်လုပ်လက်စား အိမ်ထောင်စုများကို အစားအသောက်နှင့် ငွေကြေး ထောက်ပံ့သည့် အစီအစဉ်အပြင် ရွှေ့ပြောင်းအခြေချသူများနှင့်သက်ဆိုင်သော စီမံချက်များလည်း ပါဝင်သည်။ နိုင်ငံတော် ၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က “မည်သူ့ကိုမျှ ချန်မထားခဲ့သည့် စီမံချက်” ဟုဆိုကာ အဆိုပါစီမံချက်ကို ချီးကျူးခဲ့သည်။
“ကလေးတွေက စားစရာတောင်းရင် မရှိဘူးလို့ ကျွန်မ ဘယ်လိုပြောထွက်မလဲ။ သူတို့ကို လုံလုံလောက်လောက် မကျွေးနိုင်ဘူးဆိုတာ သိတယ်။ ဒီအချိန်က ကျွန်မအတွက် အခက်ခဲဆုံးပဲ။ ကျွန်မခင်ပွန်းက လွန်ခဲ့တဲ့ (၂) နှစ်က တည်းက ကျွန်မကို ကလေး (၃) ယောက်နဲ့ ထားသွားတယ်။ ကိုယ့်ဟာကိုယ်ပဲ ရှာဖွေစားသောက်နေရတယ်။ တံမြက်စည်းပင်တွေ ရောင်းတယ်၊ ရာဘာခြံတွေမှာ အလုပ်လုပ်တယ်”
အထက်ပါအခက်အခဲများအပြင် နိုင်ငံရပ်ခြားမှ ပြန်လာသည့် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများအရေးကြောင့်လည်း မွန်နှင့် ကရင်ပြည်နယ်များမှ ဒေသခံပြည်သူများက ပိုမိုအခက်ကြုံခဲ့ရသည်။ ကန့်သတ်ချက်များကြောင့် အလုပ်မလုပ်နိုင်သဖြင့် ဝင်ငွေမရှာနိုင်သည့်အနေအထားတွင် ပြည်ပမှပြန်လာသူများကို ကူညီပံ့ပိုးပေးရသည့်အတွက် ဘူးလေးရာဖရုံ ဆင့်ဖြစ်ခဲ့ ရသည်။
“အစိုးရ လက်တွေ့ကျကျ ဘာမှ မထောက်ပံ့ဘူး။ ကျိုက်မရောမြို့နယ်က ကျေးရွာအားလုံးလိုလိုပဲ နေရပ်ပြန်တွေကို လက် ခံဖို့ သူတို့ကျန်းမာရေးကို စောင့်ရှောက်ဖို့ အခက်အခဲဖြစ်နေတယ်။ မွန်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက အပူတိုင်းစက် လှူတယ်၊ နောက်မွန်အဖွဲ့တစ်ခုက လက်ဆေးရည်တို့ နှာခေါင်းစည်းတို့ လက်ကမ်းစာစောင်တို့ လာပေးတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရွာ မှာတော့ အစိုးရထုတ်ပြန်ချက်တွေကို တော်တော်လေးလိုက်နာကြတာ တွေ့ရတယ်။ အစိုးရက ဘာမှမထောက်ပံ့ဘူး ဆိုပေမယ့်ပေါ့လေ။ ထုတ်ပြန်ချက်တွေကို အတိအကျလိုက်နာနိုင်ဖို့အတွက် ရွာသူရွာသားတွေကို (ရောဂါကာကွယ်ရေး ဆိုင်ရာ) ပစ္စည်းကိရိယာတွေ ထောက်ပံ့ပေးဖို့ အစိုးရကို တောင်းဆိုချင်ပါတယ်” ဟု ကျိုက်မရောမြို့နယ် မယ်ဂရိုကျေးရွာမှ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတစ်ဦးဖြစ်သူ နိုင်ရွှေဝင်းက မေတ္တာရပ်ခံပါသည်။
အစီရင်ခံစာအပြည့်အစုံကို ရယူရန် (English / Burmese).
အစီရင်ခံစာနှင့်ပတ်သက်၍ အသေးစိတ်သိရှိလိုပါက –
မြန်မာနှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာအတွက်
ဗညားအက်ဗန်
+95 996 191 9757
Email: ogvon@rehmonnya.org
မွန်၊ မြန်မာနှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာအတွက်
နိုင်အဲမွန်
+66 861 679 741
Email: info@rehmonnya.org, auemon@rehmonnya.org,
Website: www.rehmonnya.org