By ထက်နိုင်ဇော် 28 June 2019
ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း မြောက်ဦးနှင့် ကျောက်တော်မြို့နယ်ကြား မဟာမုနိလမ်းဆုံအနီး၌ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကြက်ခြေနီကော်မတီ (ICRC) ၏ ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများ သယ်ဆောင်လာသည့် ယာဉ်တန်းတခု ဇွန် ၂၇ ရက် ညပိုင်းက တိုက်ခိုက်ခံရသည့် ဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
အဆိုပါ ယာဉ်တန်းသည် ICRC အဖွဲ့မှ ဖြစ်ပြီး မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်မှုခံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း တပ်မတော်မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိ သူ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ပြောသည်။
၎င်းက “ICRC ရဲ့ ထောက်ပံ့ပစ္စည်းတွေကို ရန်ကုန်ကနေ မောင်တောကို ပို့တဲ့ ကုန်ကား ၆ စီးကို မနေ့က ည ၈ နာရီခွဲ လောက် ကျောက်တော်၊ မဟာမုနိလမ်းဆုံနား ကျောက်ကြိုင်ရွာနားလေးက လမ်းမပေါ်မှာ မြေမြုပ်မိုင်း ၃ လုံးထောင် ပြီးတော့ တိုက်တယ်။ လက်နက်ငယ်နဲ့ ပစ်တယ်။ ကား ၆ စီးကနေ ရှေ့ဆုံးကားမှာ လေကာမှန်ကွဲတယ်။ လက်နက်ငယ်တွေ ထိတယ်” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ရန်ကုန်-စစ်တွေ ကားလမ်းမပေါ်တွင် ယခုလို မိုင်းဆွဲ တိုက်ခိုက်ခံရသည်မှာ ၂၁ ကြိမ် ရှိပြီ ဖြစ်သော်လည်း ယခင်က အရပ်ဘက်ယာဉ်များ၊ အဖွဲ့အစည်းယာဉ်များကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်းနှင့် ICRC ယာဉ်တန်းကို တိုက်ခိုက်ခြင်း သည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဂျီနီဗာကွန်ဗင်းရှင်းကို ချိုးဖောက်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါ ဗိုလ်မှူးချုပ်က ပြောသည်။
ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက “ICRC က ကားတွေ၊ လူထိခိုက်မှုတော့ မရှိဘူး။ အခု တပ်မတော်ကသွားပြီး နယ်မြေ ရှင်းလင်းရေး လုပ်နေပြီ” ဟု ဆိုသည်။
ထို့အပြင် ယခု တိုက်ခိုက်မှုသည် ရက္ခိုင့် တပ်မတော် (AA) ၏ လက်ချက် ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောဆိုသည်။
ကျောက်တော်နှင့် မြောက်ဦးကြား၌ ICRC ၏ ပစ္စည်းများကို ကန်ထရိုက် စနစ်ဖြင့် တင်လာသည့် အပြင် ကားတစီး လက်နက်ကြီး ကျည်အစ စင်သည်ဟု ကြားသိရကာ တိုက်ခိုက်ခံရသည့် သဘောမျိုး မဟုတ်ကြောင်း ICRC မှ ပြန် ကြား ဆက်သွယ်ရေးအရာရှိ ဦးဇော်ဝင်းက ပြောသည်။
ဦးဇော်ဝင်းက “ကျောက်တော်နဲ့ မြောက်ဦးကြားက တောင်ဦးနားမှာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရတယ်။ ICRC ယာဉ်တော့ မဟုတ်ဘူး။ ICRC က အစား အစာတွေတင်ပြီး မောင်တောကို သွားတုန်း လက်နက်ကြီးကျည် စင်တာလို့ ပြောတယ်။ တယောက်မှ ထိခိုက်မှု မရှိပါ ဘူး။ ကားမှာလည်း ICRC တံဆိပ် မပါဘူး”ဟု ဆိုသည်။
တိုက်ခိုက်ခံရသည့် နေရာသည် ကျောက်တော် မဟာမုနိဘုရား ဆိုသော်လည်း မြောက်ဦးဘက် အခြမ်းဘက်တွင် ဖြစ်ကာ ကားတန်းတခု မိုင်းဆွဲခံရမှု ဖြစ်စဉ် မနေ့ကညပိုင်းက ဖြစ်ပွားခဲ့သည်မှာ မှန်သော်လည်း ICRC ယာဉ်တန်းဟု မပြောနိုင်ကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်မြို့နယ် ကိုယ်စားလှယ် ဦးမောင်သန်းစိန်က ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
“အခုနောက်ပိုင်းမှာ ကားတန်း မိုင်းဆွဲခံရပြီ ဆိုရင် လူတွေကလည်း မသွားရဲ၊ မကြည့်ရဲကြတော့ဘူး။ အဲဒါကြောင့် သတင်းတွေက ကျနော်တို့တောင် သေချာလေ့လာပြီးမှ ပြောနေရတယ်။ ကားတန်းမိုင်းဆွဲခံရရင် လူတွေက မနေရဲ ကြတော့ဘူး။ ICRC ဆိုတာကတော့ ကောလာဟလ ဖြစ်ဖို့များတယ်”ဟု ၎င်းက ပြောပြသည်။
ယခု ဖြစ်စဉ်နှင့် ပတ်သက်၍ အတည်ပြုနိုင်ရန် AA ဘက်ကိုလည်း ဧရာဝတီက အကြိမ်ကြိမ် ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း ဆက်သွယ် မရခဲ့ပါ။
ယခုလ ၂၂ရက်နေ့က စစ်တွေမြို့ ဆတ်ရိုးကျချောင်းအတွင်း ရပ်နားထားသည့် တပ်မတော်(ရေ)မှ ရေယာဉ်တစီး တိုက်ခိုက်ခံရမှုတွင် စစ်သည်တချို့ ကျဆုံးသည့် ဖြစ်စဉ်တွင် AA က ၎င်းတို့ လက်ချက်ဟု ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။
ပဋိပက္ခနှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကြက်ခြေနီကော်မတီ (ICRC)၏ အကူအညီပေးရေး လုပ်ဆောင်ချက်များနှင့် ပတ်သက်၍ ကန့်ကွက်မှုများ၊ ဟန့်တားမှုများ ကြုံတွေ့ ခဲ့ရသည် မကြာခဏ တွေ့ရသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၇ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလကလည်း စစ်တွေမြို့ ဆတ်ရိုးကျ ကယ်ဆယ်ရေး အကွက်(၁) ဘူးသီးတောင် စက်လှေဆိပ်တွင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကြက်ခြေနီကော်မတီ (ICRC)မှ ကူညီထောက်ပံ့ သည့် ပစ္စည်းများ တင်ဆောင် ထားသည့် သော်တာဝင်း စက်လှေကို လူပေါင်း ၃၀ဝခန့်က ဟန့်တားသဖြင့် ရဲတပ်ဖွဲ့က သေနတ်ပစ်ဖောက် ရှင်းလင်းခဲ့ရ သေးသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်၂၀၁၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်မှ စတင်ကာ တပ်မတော်နှင့် AA တို့ကြား ရသေ့တောင်၊ ဘူးသီး တောင်၊ ကျောက်တော်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ မြောက်ဦး စသည့် မြို့နယ်များတွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိရာ စစ်ဘေး ရှောင် ၄ သောင်းကျော်အထိ များလာပြီ ဖြစ်သည်။
ကျောက်တော်နှင့် မြောက်ဦး နယ်မြေတို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဆက်ရှိနေရသည့် အကြောင်းမှာ AA အဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ထား သည့် Arakan Dream ၂၀၂၀ ကို ယခုနေရာမှ စတင်ပြီး လုပ်ဆောင်မည်ဆိုသည့် အယူအဆမျိုး ရှိနေခြင်းကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း တပ်မတော် တာဝန်ရှိသူများက ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားသည်။
နိုင်ငံတော် သမ္မတရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက် တခုတွင် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ မေလအထိ AA နှင့် တိုက်ပွဲပေါင်း ၂၀၆ ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး AA အဖွဲ့မှ အလောင်းရသူ ၁၀ဝ နီးပါး ရှိကြောင်း၊ အရှင်ဖမ်းမိသူ ၄၆ ဦး ဥပဒေနှင့်အညီ ဆက်လက် ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် မေလအတွင်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
AA အဖွဲ့ကမူ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇွန်လ အထိ မြန်မာ့ တပ်မတော်ဘက်မှ ကျဆုံးသူ ၁၂၀ဝ ကျော်ရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ပြော ဆိုထားသည်။
အစိုးရက AA အဖွဲ့ကို နေပြည်တော် အထိ ဖိတ်ခေါ်၍ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း အောင်မြင်မှု များ မရရှိခဲ့သလို တပ်မတော်ကလည်း AA ကို အကြမ်းဖက် သောင်းကျန်းသူအဖြစ်သာ သတ်မှတ်ကြောင်း ထုတ်ဖော် ပြောဆိုထားသည်။
ထို့အပြင် AA ပါဝင်သော မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့ဝင် ၄ ဖွဲ့နှင့် အစိုးရ၊ တပ်မတော်တို့ကြား တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းနိုင်ရေးမှာ တွေ့ဆုံမည့်နေရာ ညှိနှိုင်း၍ မရသေးသဖြင့် ယနေ့အချိန်ထိ တရားဝင် တွေ့ဆုံနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။