ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ်က မေယုမြစ်ကမ်းအနီးမှာရှိတဲ့ ရေချမ်းပြင်၊ အောင်တိုင်၊ ကျက်တောပြင်၊ ပလ္လင်ပြင်၊ အုန်းရေဖော် စတဲ့ကျေးရွာတွေမှာ နေထိုင်သူတွေကို ဇွန်လ ၉ ရက်ကနေ ၁၄ ရက်အတွင်း စစ်တွေမြို့ပေါ်ကို ပြောင်းရွှေ့ဖို့ စစ်ကောင်စီတပ်က အမိန့်ပေးထားတယ်လို့ ဒေသခံတွေက RFA ကို ဒီနေ့ ပြောပါတယ်။
“သူတို့သတ်မှတ်ထားတဲ့နေ့ မပြောင်းရင် ဗျိုင်းဖြူရွာလို အဖြစ်ဆိုးတွေဖြစ်မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်သွားတယ်“
စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေက ဇွန်လ ၈ ရက်နေ့က စစ်ကားတွေနဲ့ ရွာထဲကိုလာပြီး ပြောင်းရွှေ့ခိုင်းခဲ့တာလို့ လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ဒေသခံတစ်ဦးက RFA ကို ပြောပါတယ်။
“ရေချမ်းပြင်၊ အောင်တိုင်၊ ကျက်တောပြင် စတဲ့ရွာတွေကို စစ်တပ်က စစ်တွေမြို့ထဲကို ရွှေ့ဖို့ပြောပါတယ်။ သူတို့က အဲဒီနေရာတွေမှာ နေလို့မရတော့ဘူး။ မြို့ထဲကို ပြောင်းကြဆိုပြီး ခိုင်းတာပါ”
မြို့ပေါ်မှာ ကိုယ့်အစီအစဉ်နဲ့ကိုယ် နေထိုင်ကြရမှာဖြစ်ပြီး သတ်မှတ်ရက်အတွင်း ပြောင်းရွှေ့မပေးရင် ဗျိုင်းဖြူရွာလို အဖြစ်မျိုးဖြစ်သွားမယ့်အကြောင်း စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေက ခြိမ်းခြောက်ခဲ့တယ်လို့ လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ နောက်ထပ်ဒေသခံတစ်ဦးက RFA ကို ပြောပါတယ်။
“စစ်ကားတွေနဲ့လာပြီးတော့ ကိုယ်တတ်နိုင်တဲ့သူတွေက ကိုယ့်ဟာကိုယ်ပြောင်း၊ မတတ်နိုင်တဲ့သူတွေကတော့ သူတို့ ကားတွေနဲ့ပို့ပေးမယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ တကယ်လို့ သူတို့သတ်မှတ်ထားတဲ့နေ့ မပြောင်းရင် ဗျိုင်းဖြူရွာလို အဖြစ်ဆိုးတွေဖြစ်မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်သွားတယ်။ ကျက်တောပြင်ရွာသားတွေကတော့ တဖြည်းဖြည်း ထွက်လာနေကြပါပြီ။ လမ်းစရိတ်မတတ်နိုင်တဲ့သူတွေကတော့ ဟိုဘက်ကအစီအစဉ်နဲ့ သွားဖို့လုပ်နေကြတယ်”
လက်ရှိမှာတော့ ငွေကြေးတတ်နိုင်တဲ့ ကျေးရွာသားတချို့ကတော့ ကိုယ့်အစီအစဉ်နဲ့ကိုယ် စစ်တွေမြို့ကို ပြောင်းရွှေ့နေကြပြီး ငွေကြေးမတတ်နိုင်သူတွေကတော့ စစ်ကောင်စီရဲ့ အစီအစဉ်နဲ့ မြို့ပေါ်ကိုသွားဖို့ ပြင်ဆင်နေကြတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။
ဒေသခံအများစုဟာ သာမန်လက်လုပ်လက်စားတွေဖြစ်တာကြောင့် အိုးအိမ်ကိုစွန့်ခွာဖို့ အဆင်မပြေကြပေမဲ့ စိုးရိမ်ကြောက်လန့်စိတ်ကြောင့် အခုလို ပြောင်းရွှေ့ပေးဖို့ ပြင်ဆင်နေကြတာလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ စစ်တွေမြို့ကို ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) လက်ထဲမကျရောက်အောင် ခုခံဖို့အတွက် ကျေးလက်ခံစစ်၊ မြို့အနီး ခံစစ်နဲ့ မြို့ပေါ် ဗဟိုခံစစ်ဆိုပြီး စစ်ခံကြီးသုံးခုပြင်ဆင်ထားပြီး လက်နက်ကြီး စခန်းတွေ၊ ရေတပ် စစ်သင်္ဘောတွေနဲ့ စစ်အင်အားအများအပြား တိုးချထားတာတွေ့ရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
အခုလို ကျေးလက်နေလူထုတွေကို မြို့ပေါ်ကို ပြောင်းရွှေ့ခိုင်းတာဟာ လူထုကိုအကာအကွယ်ယူပြီး ခုခံဖို့ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ရခိုင်စစ်ရေးလေ့လာသူ စစ်တွေဒေသခံတစ်ဦးက RFA ကို ပြောပါတယ်။
“ဒီကျေးလက်တွေမှာ လူတွေရှိနေခြင်းအားဖြင့် ULA/AA တပ်သားတွေက ဝင်နေပြီးတော့ ထိုးစစ်အတွက် ပြင်ဆင်နိုင်တဲ့ အနေအထားရှိတယ်လို့ တွက်ပုံရတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီကျေးလက်တွေကို လူမနေရအောင် လုပ်လိုက်တဲ့ အခြေအနေမျိုးတစ်ရပ်လည်းဖြစ်တယ်။ နောက်တစ်ခုက စစ်တွေမြို့မှာ သူတို့ရဲ့ ဗဟိုခံစစ်ကြီးကို လူထုကိုအကာအကွယ်ယူပြီးတော့ စစ်တွေကိုခုခံမယ့် ရည်ရွယ်ချက် နည်းစနစ်ကျင့်သုံးတယ်လို့ ပြောလို့ရမယ်”
အခုလို အရပ်သားတွေကို အတင်းအကျပ် ရွှေ့ပြောင်းခိုင်းတာဟာ ကြီးမားတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု ဖြစ်တယ်လို့ ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) ပြောခွင့်ရသူ ခိုင်သုခ က RFA ကို ပြောပါတယ်။
“တိုက်ပွဲဖြစ်တာလည်း မရှိဘဲနဲ့ အဲဒီရွာတွေကို အတင်းပြောင်းရွှေ့ခိုင်းတာကတော့ ကြီးမားတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုဖြစ်တာပေါ့။ ဥပမာ တိုက်ပွဲဖြစ်လို့၊ ဒီလူတွေတကယ်အန္တရာယ်ရှိလို့၊ သူတို့က ကာကွယ်ပေးချင်လို့ ပြောင်းခိုင်းတာဆိုရင်တော့ တစ်မျိုးပေါ့။ အခုက မြို့ထဲကို ပြည်သူတွေကို အတင်းပြောင်းခိုင်းတယ်။ ဘယ်နေရာမှ ထွက်သွားခွင့်မရှိဘူး။ မြို့ထဲကိုပဲ လာရမယ်ဆိုပြီး အဲဒီအမိန့်ပေးထားတာက ဘာနဲ့တူလဲဆိုတော့ ပြည်သူတွေကို လူသားဒိုင်းကာအဖြစ်လုပ်ပြီးတော့မှ စစ်တွေမြို့ကို ကာကွယ်မယ်ဆိုတဲ့ သဘောမျိုး တွေ့ရတာပေါ့”
ကျေးရွာတွေကို ပြောင်းရွှေ့ခိုင်းတဲ့ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ စစ်ကောင်စီဘက်က တစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ပြန်တာမရှိသေးသလို စစ်ကောင်စီရဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ် ပြောခွင့်ရ ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ် ဦးလှသိန်းကို RFA က ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမဲ့ ဖုန်းလက်ခံဖြေကြားတာ မရှိပါဘူး။
စစ်တွေမြို့နယ်မှာတော့ ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) နဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်တို့ တိုက်ပွဲအပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားတာ မရှိသေးပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ကတော့ AA အဖွဲ့ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်မှာကို စိုးရိမ်တာကြောင့် ကျေးရွာတချို့ကို ဝင်ရောက်စီးနင်းတာနဲ့ ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးတာတွေ လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ မေလ ၂၉ ရက်နေ့ကလည်း အိမ်ခြေတစ်ထောင်ကျော်ရှိတဲ့ စစ်တွေမြို့ ဆတ်ရိုးကျရပ်ကွက် (ဗျိုင်းဖြူရွာ) ကို အင်အား ၁၇၀ လောက်နဲ့ ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီး ရွာလုံးကျွတ် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပါတယ်။ အမျိုးသမီးနဲ့ ကလေးတွေကိုတော့ ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ပေမယ့် အမျိုးသား ခုနစ်ဆယ်ကျော်ကိုတော့ အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေက RFA ကို ပြောပါတယ်။ ဒီပြောဆိုချက်တွေနဲ့ပတ်သက်လို့ စစ်ကောင်စီဘက်က ငြင်းဆိုထားပါတယ်။
